Απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών για την υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα χορήγησης ενισχύσεων υπόσχεται ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, που κατατέθηκε στη Βουλή το βράδυ της Παρασκευής και στοχεύει στη στήριξη της επιχειρηματικότητας, μέσω της βελτίωσης του επενδυτικού περιβάλλοντος της χώρας.
Όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, η επεξεργασία και συζήτηση του σχεδίου νόμου «Αναπτυξιακός Νόμος - Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» ξεκινά την Τρίτη στη Βουλή, ενώ, όπως σχολίασε, πρόκειται για ένα «tailor made αναπτυξιακό εργαλείο που κοιτάζει προς το μέλλον και εστιάζει στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων, με διεύρυνση των επιλογών τους ως προς τις δαπάνες που θα υλοποιήσουν για τα επενδυτικά τους σχέδια και σημαντική μείωση των καθυστερήσεων και των διοικητικών επιβαρύνσεων».
Ηλεκτρονικά η υποβολή της αίτησης
Σύμφωνα με το άρθρο 17 του σχεδίου νόμου, η αίτηση για τη χορήγηση ενίσχυσης περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: α. Την επωνυμία και το μέγεθος της επιχείρησης (μεγάλη, μεσαία, μικρή, πολύ μικρή), β. την περιγραφή του έργου, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμώμενων ημερομηνιών έναρξης και λήξης, γ. τον τόπο εκτέλεσης του έργου, δ. τον κατάλογο των δαπανών του έργου, ε. τα είδη και το ποσό ενίσχυσης και στ. το χρηματοδοτικό σχήμα του επενδυτικού σχεδίου.
Η αίτηση υπαγωγής και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλονται υποχρεωτικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Αναπτυξιακών Νόμων και ο φορέας ενημερώνεται ηλεκτρονικά για την παραλαβή και καταχώρισή τους.
Οι αιτήσεις για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων υποβάλλονται ως εξής:
α. Επενδυτικά σχέδια επιλέξιμου ύψους έως και 1.000.000 ευρώ, τα οποία υλοποιούνται μέσα στα όρια της εκάστοτε περιφέρειας, υποβάλλονται στις Διευθύνσεις Αναπτυξιακού Προγραμματισμού των Περιφερειών της χώρας.
β. Επενδυτικά σχέδια επιλέξιμου ύψους άνω του 1.000.000 ευρώ και έως 3.000.000 ευρώ, που υλοποιούνται στις Περιφέρειες Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, υποβάλλονται στη Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Εσωτερικών, Τομέας Μακεδονίας – Θράκης.
γ. Τα υπόλοιπα επενδυτικά σχέδια υποβάλλονται στη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Με την υποβολή της αίτησης πραγματοποιείται ο έλεγχος της πληρότητας της αίτησης και των συνημμένων δικαιολογητικών, με βάση τυποποιημένο σύστημα ελέγχου πληρότητας. Οι αιτήσεις υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων ύψους άνω των 700.000 ευρώ συνοδεύονται υποχρεωτικά από έκθεση πιστοποίησης, που υπογράφεται από μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, εγγεγραμμένο στο Εθνικό Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών. Το πρόσωπο που υπογράφει την έκθεση πιστοποίησης δεν συμμετέχει υπό οιαδήποτε ιδιότητα στην Επιτροπή Αξιολόγησης, για όσα επενδυτικά σχέδια έχει υποβάλλει την εν λόγω έκθεση πιστοποίησης. Σε όσες περιπτώσεις ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου πρόκειται να λάβει δάνειο από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα για την υλοποίηση του επενδυτικού του σχεδίου, η αίτηση υπαγωγής πρέπει να συνοδεύεται από εκτίμηση του ευλόγου κόστους και της βιωσιμότητάς του από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Πού δεν επιτρέπεται η υποβολή αίτησης υπαγωγής
α. Σε περισσότερα του ενός καθεστώτα ενισχύσεων από τον ίδιο φορέα, για το ίδιο επενδυτικό σχέδιο ή τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, ή
β. για επενδυτικό σχέδιο το οποίο, είτε στο σύνολό του είτε εν μέρει, έχει ήδη υπαχθεί στις ενισχύσεις του παρόντος ή άλλων καθεστώτων ενίσχυσης.
Οι ως άνω αιτήσεις απορρίπτονται με αιτιολογημένη απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας.
Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων
Για την υπαγωγή στα καθεστώτα απαιτείται η διενέργεια αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων, η οποία περιλαμβάνει έλεγχο νομιμότητας, καθώς και αξιολόγηση εύλογου κόστους και έλεγχο δεικτών βαθμολογίας:
Ο έλεγχος νομιμότητας για κάθε επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει με ποινή αποκλεισμού τα εξής:
- πλήρη συμμόρφωση της αίτησης υπαγωγής και του υπό έγκριση επενδυτικού σχεδίου με τον παρόντα και τους όρους της προκήρυξης,
- τεκμηρίωση της φερεγγυότητας του φορέα του επενδυτικού σχεδίου, με την προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, ιδίως φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, καθώς και κάθε άλλου εγγράφου που ορίζεται στην απόφαση προκήρυξης,
- τεκμηρίωση της δυνατότητας χρηματοδότησης του κόστους του επενδυτικού σχεδίου μέσω ιδίων κεφαλαίων ή με εξωτερική χρηματοδότηση, σύμφωνα με τους τρόπους που ορίζονται στην οικεία απόφαση προκήρυξης των καθεστώτων ενίσχυσης.
Η αξιολόγηση του εύλογου κόστους και ο έλεγχος δεικτών γίνεται επί τη βάσει:
-εκτίμησης του εύλογου κόστους των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου,
-εκτίμησης της υποβληθείσας ανάλυσης βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου,
- πλήρωσης δεικτών βαθμολογίας με βάση τα εξής ενδεικτικώς αναφερόμενα κριτήρια:
i. οικονομική επίδοση του φορέα, όπως δείκτες ρευστότητας, δανειακής επιβάρυνσης, αποδοτικότητας κεφαλαίων,
ii. διαθέσιμα κεφάλαια μετόχου/εταίρου,
iii. κάλυψη ίδιας συμμετοχής με κεφάλαια εξωτερικού,
iv. δείκτες βιωσιμότητας και απόδοσης της επένδυσης,
v. δείκτες βιωσιμότητας και απόδοσης του φορέα μετά από την ολοκλήρωση της επένδυσης,
vi. δημιουργούμενες θέσεις εργασίας, με έμφαση σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό,
vii. αξιοποίηση αργούντων κτιρίων,
viii. άλλα κριτήρια
Τα όργανα διενέργειας της αξιολόγησης και οι προθεσμίες
Η αξιολόγηση πραγματοποιείται από την Επιτροπή Αξιολόγησης ή από μέλος του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών (Ε.Μ.Π.Α.) ή από μέλος του Μητρώου Ορκωτών Ελεγκτών ή δύναται να ανατίθεται με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης στον Ενδιάμεσο Φορέα Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» (ΕΦΕΠΑΕ) ή σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Εάν απαιτούνται διευκρινίσεις σχετικά με το περιεχόμενο του φακέλου, ή υποβολή συμπληρωματικών δικαιολογητικών ή δικαιολογητικών που δεν υποβλήθηκαν, εφόσον συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την έκδοσή τους κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, τάσσεται προθεσμία έως επτά εργάσιμων ημερών στον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, προκειμένου να τις παράσχει ή να τα υποβάλει. Η δυνατότητα αξιοποιείται άπαξ. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώνεται στο σύνολό της.
Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων εκκινεί από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και ολοκληρώνεται με το αποτέλεσμα του ελέγχου αξιολόγησης από την Επιτροπή Αξιολόγησης εντός προθεσμίας:
α. 45 ημερών από τη λήξη του καθεστώτος, για τις περιπτώσεις της συγκριτικής αξιολόγησης,
β. 30 ημερών για τις περιπτώσεις της άμεσης αξιολόγησης.
Οι ως άνω προθεσμίες αναστέλλονται κατά τον μήνα Αύγουστο.
Ο ρόλος του ορκωτού ελεγκτή και οι ενστάσεις
Στις περιπτώσεις υπέρβασης των ως άνω ορίων, ο έλεγχος αξιολόγησης ανατίθεται, με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σε ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή από το Μητρώο Ορκωτών – Λογιστών.
Ο ορκωτός ελεγκτής οφείλει, το αργότερο εντός δέκα εργάσιμων ημερών από την ανάθεση, να ολοκληρώσει την αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων.
Η αξιολόγηση του ευλόγου κόστους και ο έλεγχος των δεικτών βαθμολογίας διενεργούνται με τη μέθοδο της συγκριτικής αξιολόγησης ή με τη μέθοδο της άμεσης αξιολόγησης σύμφωνα με όσα ορίζονται στην οικεία προκήρυξη των καθεστώτων ενίσχυσης.
Με βάση τα αποτελέσματα της συγκριτικής αξιολόγησης τα οποία προέρχονται είτε από την Επιτροπή Αξιολόγησης είτε από τον έλεγχο των Ορκωτών Ελεγκτών, καταρτίζεται Προσωρινός Πίνακας αποτελεσμάτων αξιολόγησης.
Μετά τα αποτελέσματα της άμεσης αξιολόγησης εκδίδεται πράξη με την οποία απορρίπτεται ή γίνεται δεκτή η υποβληθείσα αίτηση κατά τον έλεγχο νομιμότητας. Η πράξη αυτή κοινοποιείται στον φορέα.
Ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου δύναται να υποβάλει ένσταση εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα ημερών από:
α. Την ανάρτηση του Προσωρινού Πίνακα στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Σ.Δ.Ι.Τ. του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ή
β. την κοινοποίηση της πράξης που εκδίδεται, εφόσον η αίτησή του απορρίφθηκε κατά τον έλεγχο νομιμότητας, ή στρέφεται κατά των αποτελεσμάτων αξιολόγησης του ευλόγου κόστους και της βαθμολογίας του επενδυτικού του σχεδίου.
Οι ενστάσεις αυτές υποβάλλονται ενώπιον της Επιτροπής Ενστάσεων και αποτελούν ενδικοφανείς προσφυγές.
Στην περίπτωση της συγκριτικής αξιολόγησης, μετά από την έκδοση αποφάσεων από την Επιτροπή Ενστάσεων, καταρτίζεται οριστικός πίνακας κατάταξης, κατά φθίνουσα βαθμολογική σειρά. Σε περίπτωση ισοβαθμίας, τα επενδυτικά σχέδια κατατάσσονται με κριτήριο το μικρότερο ενισχυόμενο κόστος επένδυσης.
Στην απόφαση προκήρυξης είναι δυνατόν να εξειδικεύονται περαιτέρω τα κριτήρια, η μεθοδολογία, η προθεσμία παροχής διευκρινίσεων, τα όργανα και η διαδικασία της αξιολόγησης και καθορίζονται τα επιμέρους στοιχεία αξιολόγησης, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι δείκτες βαθμολόγησης και η στάθμισή τους, καθώς και η ελάχιστη βαθμολογία που πρέπει να συγκεντρώνει το επενδυτικό σχέδιο, προκειμένου να συμπεριληφθεί στους πίνακες κατάταξης.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων εκδίδει Οδηγό Αξιολόγησης Επενδυτικών Σχεδίων, ο οποίος αναρτάται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ και περιλαμβάνει τις μεθόδους ελέγχου των προϋποθέσεων νομιμότητας και τις μεθόδους αξιολόγησης, τα πρότυπα κόστη ανά είδος επενδυτικών σχεδίων και λοιπές οδηγίες για την ορθή εκτέλεση του έργου της αξιολόγησης.
Ολοκλήρωση επενδυτικών σχεδίων και έναρξη παραγωγικής λειτουργίας
O επενδυτής υποβάλλει αίτηση ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος του Αναπτυξιακού Νόμου για την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης και της έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης το αργότερο μέσα σε 60 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας ολοκλήρωσης της επένδυσης.
Εάν ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου δεν υποβάλει την αίτηση του πρώτου εδαφίου, συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και εντός της ως άνω προθεσμίας, η επένδυση θεωρείται ως μη ολοκληρωθείσα. Στην περίπτωση αυτή, η απόφαση υπαγωγής ανακαλείται και ανακτώνται τα ποσά ενίσχυσης, τα οποία έχουν χορηγηθεί.
Το επενδυτικό σχέδιο ολοκληρώνεται με την υλοποίηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης, εντός της ορισθείσας στην απόφαση υπαγωγής προθεσμίας, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία έτη από την ημερομηνία δημοσίευσης της περίληψης της απόφασης υπαγωγής. Η ολοκλήρωση και έναρξη παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης πιστοποιείται με την έκδοση σχετικής απόφασης, εντός προθεσμίας 40 ημερών από την υποβολή της έκθεσης τελικού ελέγχου της επένδυσης ή της ημερομηνίας υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων, εφόσον εξυπηρετούνται οι αρχικοί σκοποί παραγωγικής λειτουργίας και ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας της επένδυσης και τεκμηριώνεται η λειτουργία της μονάδας, ιδίως με την πώληση προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών και με την έκδοση όλων των νομιμοποιητικών αδειών.
Με την απόφαση ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης καθορίζονται ο χρόνος ολοκλήρωσης του επενδυτικού σχεδίου και το τελικό ποσό ενίσχυσης. Ως χρόνος ολοκλήρωσης νοείται ο πραγματικός χρόνος ολοκλήρωσης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και όχι ο χρόνος δημοσίευσης της περίληψης της απόφασης ολοκλήρωσης.
Με την απόφαση ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης δεν μπορεί να επέλθει αύξηση του συνολικού ενισχυόμενου κόστους του επενδυτικού σχεδίου, ούτε του συνολικού ποσού της ενίσχυσης, ούτε των επιμέρους ποσοστών ενίσχυσης ανά ομάδα επιλέξιμων δαπανών, όπως αυτά έχουν οριστεί αρχικά στην απόφαση υπαγωγής.
