«Κλείδωσε» και επισήμως στο χρηματοδοτικό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης το έργο με τίτλο «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας», το οποίο αφορά στην υλοποίηση εμβληματικών επενδύσεων, καθώς ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, υπέγραψε την ένταξή του στο πρόγραμμα. Μάλιστα, η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε ποσό ύψους 171.139.129,14 ευρώ, ενώ οι πιστώσεις του τρέχοντος έτους σε ποσό ύψους 17.113.912,91 ευρώ.
Το έργο σχετίζεται με δράσεις οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες και προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Ειδικά στον τομέα της οικονομίας χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» δύνανται να είναι επενδύσεις υποδομής με συγκεκριμένα ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτιρίων, συστημάτων που συνδυάζουν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και σύστημα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου, εφόσον η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή υδρογόνου, συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., και εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών ή πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων, καθώς και επενδύσεις που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της σε διεθνές επίπεδο.
Πρόκειται για projects που σχετίζεται με τον πυλώνα «Ιδιωτικές Επενδύσεις και Θεσμικός Μετασχηματισμός», τον άξονα «Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας», και την δράση «Τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων – ειδικές ενισχύσεις για την προσέλκυση εμβληματικών διεθνών επενδύσεων». Επί της ουσίας βρίσκεται υπό την ευθύνη του υπουργείου ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ, με φορέας υλοποίησης τη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ, υπό τον κ. Ορέστη Καβαλάκη. Να σημειωθεί, όπως αναφέρεται και στην απόφαση, ότι δεν υφίστανται ορόσημα/στόχοι πληρωμής για το εντασσόμενο έργο.
Όπως αναφέρεται στο Τεχνικό Δελτίο, ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης ανέρχεται σε 175 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 85 εκατ. είναι επιλέξιμα για «πράσινη» σήμανση. Ειδικότερα:
Για νέα κτίρια (40 εκατ.), ισχύει ο τομέας παρέμβασης 25ter, δεδομένου ότι ο στόχος των μέτρων αφορά στην κατασκευή νέων κτιρίων που θα συμμορφώνεται με την απαίτηση για πρωτογενή ενεργειακή ζήτηση (ΟΕΥΠ, η οποία είναι τουλάχιστον κατά 20% χαμηλότερη από την απαίτηση ΚΣΜΚΕ (κτίριο με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, εθνικές οδηγίες). Επενδύσεις που σχετίζονται με υβριδικά έργα παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (Μ.Δ.Ν.) και επενδύσεις για την παραγωγή Πράσινου Υδρογόνου, επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενη από ΑΠΕ, και εγκαταστάσεις υπεράκτιων αιολικών πάρκων και υπεράκτιων φωτοβαλταϊκών πάρκων τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις για σήμανση 100%. Στήριξη σε επιχειρήσεις οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες που συμβάλλουν στην οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και στην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή περιλαμβανομένων μέτρων ευαισθητοποίησης (συνολικός προϋπολογισμός 45 εκατ. ευρώ).
Ψηφιακή διάσταση: Η προσέλκυση νέων εμβληματικών επενδύσεων οι οποίες εξ ορισμού προωθούν την τεχνολογία αναμένεται να προάγει την ψηφιακή μετάβαση της χώρας.
Περιγραφή Φυσικού Αντικειμένου Έργου - Sub project 1: Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας»
Ως «Στρατηγικές Επενδύσεις» νοούνται οι επενδύσεις, οι οποίες, λόγω της στρατηγικής τους βαρύτητας για την εθνική ή την τοπική οικονομία, δύνανται να ενισχύσουν την απασχόληση, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της Χώρας, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικά δίκαιης, δίχως αποκλεισμούς, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης, με κύρια χαρακτηριστικά την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, την εξωστρέφεια και εξαγωγική δραστηριότητα, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων στην προοπτική της κυκλικής οικονομίας και την υψηλή προστιθέμενη αξία, ιδίως σε τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών. Στο ν. 4864/21 καθορίζονται αναλυτικά τα κριτήρια/προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί μία επένδυση προκειμένου να χαρακτηριστεί ως «Στρατηγική επένδυση». Μία από τις υποκατηγορίες των στρατηγικών επενδύσεων είναι οι «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας», οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες και προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, όπως αναφέρθηκε και στην αρχή.
Τα σημαντικότερα κριτήρια για μια επένδυση τα οποία πρέπει να περιλαμβάνονται στο σχετικό θεσμικό πλαίσιο των ελληνικών στρατηγικών επενδύσεων (ν. 4864/2021) είναι η καινοτομία, η ανταγωνιστικότητα, η προστασία των φυσικών πόρων και η δημιουργία υψηλής προστιθέμενης αξίας, ειδικά στους τομείς που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών.
Στο ν.4864/21 καθορίζονται τα κριτήρια επιλογής για να κριθεί μία επένδυση ως «Eμβληματική Επένδυση Εξαιρετικής Σημασίας». Σε συνέχεια της έκδοσης του εν λόγω νόμου, είναι δυνατή η υποβολή αιτήματος, στην Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε. προκειμένου μία επένδυση να ενταχθεί στην κατηγορία «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» της παρ. γ, του άρθρου 2 του ν. 4864/2021 Για τον χαρακτηρισμό κάθε επενδυτικού σχεδίου ως «Εμβληματικής Επένδυσης Εξαιρετικής Σημασίας» συστήνεται (με ΚΥΑ των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Οικονομικών) τριμελής επιτροπή, τα μέλη της οποίας είναι επιστήμονες ποικίλων ειδικοτήτων, η οποία γνωμοδοτεί αναφορικά με την εμβληματικό ή μη χαρακτήρα της επένδυσης, μετά από σχετικό αίτημα της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.
Ορόσημα και Στόχοι Έργου σύμφωνα με το ΕΣΑΑ
Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας -Τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων: Επιλογή των «εμβληματικών επενδύσεων μεγάλης σημασίας» που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση έως το 4ο τρίμηνο 2023 - Η επιλογή των εμβληματικών επενδύσεων πραγματοποιείται κατά χρονολογική σειρά προτεραιότητας σε όλη τη διάρκεια της περιόδου 2022- 2025. Σύμφωνα με τη διαδικασία επιλογής, ο υποψήφιος επενδυτής υποβάλλει αίτηση στο Enterprise Greece προκειμένου να συμπεριληφθεί στις εμβληματικές επενδύσεις. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί στο Enterprise Greece το 2023 και η επένδυση να ολοκληρωθεί μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2025. Η αξιολόγηση από το Enterprise Greece και η τελική έγκριση των επενδυτικών προτάσεων ολοκληρώνεται από τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (χαρακτηρισμός των επενδυτικών προτάσεων ως εμβληματικών επενδύσεων μεγάλης σημασίας)· Επιλογή επιλέξιμων δικαιούχων μεταξύ των προσφάτως χαρακτηρισμένων «εμβληματικών επενδύσεων μεγάλης σημασίας» μέσω εγκριτικής απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (που πιστοποιείται με δημοσίευση της απόφασης) για επενδυτικά έργα που προωθούν την καινοτομία ή τη διάδοση της τεχνολογίας, την πράσινη οικονομία, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και/ή την προώθηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικήςοικονομίας σε διεθνές επίπεδο. Όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, οι επιλέξιμες επενδύσεις περιλαμβάνουν επενδύσεις σε α) υποδομές με ειδικά ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτιρίων, β) έργα υβριδικής ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε μη συνδεδεμένα νησιά, γ) επενδύσεις για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, δ) συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ε) εγκαταστάσεις υπεράκτιων αιολικών πάρκων και υπεράκτιων φωτοβολταϊκών πάρκων σύμφωνα με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01) μέσω της χρήσης καταλόγου εξαιρέσεων και της απαίτησης συμμόρφωσης με την οικεία ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία. Η κατασκευή των νέων κτιρίων θα συμμορφώνεται με την απαίτηση για πρωτογενή ενεργειακή ζήτηση (ΟΕΥΠ) η οποία είναι τουλάχιστον κατά 20 % χαμηλότερη από την απαίτηση ΚΣΜΚΕ (κτίριο με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, εθνικές οδηγίες).
Ενίσχυση της διοικητικής. πληροφορικής και επιστημονικής ικανότητας των σχετικών δομών (Enterprise Greece και Γενική Γραμματεία Στρατηγικών Επενδύσεων), δηλαδή σύναψη συμβατικών συμφωνιών με εμπειρογνώμονες σε σχετικούς τομείς, όπως η φορολογία, ο χωροταξικός σχεδιασμός και η αδειοδότηση επενδύσεων, για την παροχή αποτελεσματικής καθοδήγησης και διατερματικής υποστήριξης στους επενδυτές και εφαρμογή πληροφοριακού συστήματος για την αποτελεσματική διαχείριση και παρακολούθηση ολόκληρης της διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής των έργων: 4ο τρίμηνο 2022
Στρατηγικές επενδύσεις - υλοποίηση επενδύσεων (Παροχή των αποτελεσμάτων των ελέγχων των κατασκευαστικών έργων, της πιστοποίησης των δικαιούχων για την ολοκλήρωση της επένδυσης και των παραστατικών πληρωμής για την πιστοποίηση της υλοποίησης επιλεγμένων επενδυτικών έργων σε εμβληματικές επενδύσεις μεγάλης σημασίας): 4 ο τρίμηνο 2025 (ολοκλήρωση της κατασκευής όλων των επενδυτικών έργων που επελέγησαν σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων).