Μονόδρομος είναι οι αυξήσεις στους τιμοκαταλόγους στα καταστήματα της εστίασης, καθώς οι επιχειρηματίες του κλάδου δεν μπορούν πλέον να διαχειριστούν το δυσβάσταχτο κόστος των πρώτων υλών και την εκτόξευση των τιμών ενέργειας, με το βάρος των ανατιμήσεων να περνά αναπόφευκτα στον καταναλωτή.
Το κόστος λειτουργίας μιας επιχείρησης εστίασης έχει αυξηθεί κατά 50 -60%, με τους επιχειρηματίες να δίνουν μάχη, όπως δηλώνουν, «να κρατήσουν ανοιχτές τις επιχειρήσεις τους», καθώς δεν μπορούν πλέον να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους. Οι ανατιμήσεις αναμένεται να καλύψουν όλο το φάσμα του κλάδου, ξεκινώντας από τα καφέ – μπαρ και φτάνοντας μέχρι τις ταβέρνες και τα εστιατόρια.
Ενδεικτική της δύσκολης κατάστασης που επικρατεί τους τελευταίους μήνες στην αγορά - τα πρώτα σύννεφα είχαν κάνει την εμφάνισή τους πολύ πριν το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία - είναι η περίπτωση επιχειρηματία της εστίασης που δραστηριοποιείται στην περιοχή της Νέας Μάκρης. Πέρυσι οι λογαριασμοί ρεύματος για το κατάστημά του κυμαίνονταν κοντά στα 1.000 ευρώ, ενώ φέτος καλείται να πληρώσει 4.900 ευρώ. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 390% (!).
Το ενεργειακό δεν είναι όμως το μόνο αγκάθι για τον κλάδο, με τις τιμές των πρώτων υλών να αυξάνονται διαρκώς και να προσθέτουν έναν ακόμη πονοκέφαλο στους επιχειρηματίες. Οι πληθωριστικές πιέσεις γίνονται ολοένα και πιο έντονες, ενώ το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία επιδεινώνει το πρόβλημα, ενισχύοντας τους φόβους για ελλείψεις σε βασικά είδη διατροφής. Η ξέφρενη άνοδος της τιμής του ηλιελαίου προβληματίζει τους επιχειρηματίες, καθώς πρόκειται για μια από τις βασικές πρώτες ύλες για τον κλάδο, ενώ όσο περνούν οι ημέρες, τόσο αυξάνονται οι φόβοι για την επάρκειά του. Και δεν είναι μόνο το ηλιέλαιο. Ο καφές, τα άλευρα, το κρέας, έχουν όλα πάρει την ανιούσα.
«Μικρές οι αυξήσεις τιμών… διαφορετικά ποιος θα τις πληρώσει;»
«Οι αυξήσεις στους τιμοκαταλόγους των επιχειρήσεών μας θα είναι μικρές. Αλλιώς, πως θα τις καλύψουν οι καταναλωτές;», εξηγεί, μιλώντας στο insider.gr, ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατορίων και Συναφών Αττικής, Γιάννης Δαβερώνης.
«Η θέση των καταναλωτών είναι δύσκολη… αλλά κι εμείς βρισκόμαστε στη μέση. Το επόμενο βήμα είναι να κλείσουμε τις επιχειρήσεις μας», σημειώνει, επαναδιατυπώνοντας το πάγιο αίτημα του κλάδου της εστίασης για μείωση της φορολογίας.
«Ελάχιστοι οι πελάτες στα καταστήματα, οι έξοδοι έχουν περιοριστεί»
Σύμφωνα με τον κ. Δαβερώνη, η επισκεψιμότητα στους χώρους της εστίασης είναι περιορισμένη, καθώς το κύμα ανατιμήσεων που πλήττει την οικονομία δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εξόδους και κατ’ επέκταση πρόσθετα έξοδα. Καθώς η ακρίβεια έχει ροκανίσει τα εισοδήματα, ο κόσμος προσπαθεί να καλύψει τις βασικές του ανάγκες, έχοντας περιορίσει κατά πολύ κάθε επιπλέον έξοδο.
Τα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας έχουν μια σχετική κίνηση, ωστόσο εκτός κέντρου η εικόνα είναι πιο αποκαρδιωτική, γιατί ο κόσμος πλέον δεν παίρνει εύκολα την απόφαση να διανύσει μεγάλες αποστάσεις με το αυτοκίνητο, λόγω της εκτόξευσης της τιμής των καυσίμων. Τα καφέ είναι εκείνα που συγκεντρώνουν τον περισσότερο κόσμο, ενώ πλέον ταβέρνες, ψητοπωλεία και εστιατόρια γεμίζουν πολύ πιο δύσκολα.
«Κόσμο δεν έχουμε, ποιος έχει χρήματα να δαπανήσει στην εστίαση; Όλοι κάθονται στα σπίτια τους», σημειώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων, Ψητοπωλών και καφέ μπαρ του νομού Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Φιλοκώστας, αποκαλύπτοντας πως τα καταστήματα της συμπρωτεύουσας δούλεψαν ουσιαστικά το τελευταίο διάστημα μόνο την Καθαρά Δευτέρα.
Παρόμοια η εικόνα και στην Κρήτη, με την πρόεδρο του Συνδέσμου Επαγγελματιών Επισιτισμού & Διασκέδασης του νομού Ηρακλείου, Μαρία Αντωνακάκη, να κάνει λόγο στο insider.gr για «δραματική κατάσταση». «Οι ανατιμήσεις μας έχουν λυγίσει. Τα καταστήματά μας δεν έχουν καθόλου κίνηση. Δεν του περισσεύουν του κόσμου για να τα δώσει στην εστίαση», σχολιάζει, προσθέτοντας πως έχει μειωθεί η επισκεψιμότητα και από τους άλλους νομούς στην Κρήτη, καθώς οι τιμές των καυσίμων έχουν μειώσει κατακόρυφα τις μετακινήσεις.
«Τώρα πρέπει να γεμίσουν τα ταμεία μας…»
Να σημειωθεί εδώ πως, μιλώντας στην ΕΡΤ, την Παρασκευή ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης και αναφερόμενος στο Πάσχα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην απαιτείται πιστοποιητικό εμβολιασμού των πολιτών για την είσοδό τους στην εστίαση, υπονοώντας πως θα καταργηθούν κάποιοι περιορισμοί στη δραστηριότητα των μη εμβολιασμένων πολιτών.
Ερωτηθείς ο κ. Δαβερώνης εάν η εξέλιξη αυτή ανοίγει παράθυρο για είσοδο των μη εμβολιασμένων πολιτών στην εστίαση και αν μπορεί να λειτουργήσει θετικά, δεδομένης της αύξησης του πελατολογίου, απάντησε χαρακτηριστικά πως «το τι θα γίνει σε 40 μέρες θα το δούμε τότε. Εμείς τώρα πρέπει να γεμίσουμε τα ταμεία μας, τώρα θέλουμε κόσμο, οι υποχρεώσεις μας τρέχουν».
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα μέτρα που έχουν τεθεί σε εφαρμογή, στους εσωτερικούς (κλειστούς) χώρους των καταστημάτων εστίασης δεν επιτρέπεται η είσοδος των ανεμβολίαστων πολιτών, ενώ για την είσοδό τους στους εξωτερικούς (ανοιχτούς) χώρους απαιτείται η επίδειξη αρνητικού rapid test.
«Εξανεμίζεται» το εισόδημα των Ελλήνων
Την ίδια ώρα, όπως προκύπτει από την τελευταία έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών το 2021, η ποιότητα ζωής τους έχει επιδεινωθεί σημαντικά. Και αυτό γιατί περισσότερα από πέντε στα δέκα νοικοκυριά (50,9%) περιόρισαν τις δαπάνες τους για εξόδους (εστιατόρια, καφέ, σινεμά κλπ), το 45,1% ξόδεψαν λιγότερα για ταξίδια, ενώ το 43,3% περιόρισε τις δαπάνες για ένδυση-υπόδηση.
Η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ διεξήχθη υπό συνθήκες πανδημίας και υψηλού πληθωρισμού, αλλά πριν την εκδήλωση των πρόσφατων δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων, που αναμφίβολα θα έχουν σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις, το βάθος και το εύρος των οποίων δεν είναι δυνατόν ακόμα να εκτιμηθούν.
Πλέον ένας πολύ μεγάλος αριθμός νοικοκυριών δύσκολα τα «βγάζει πέρα», καθώς το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερα από τέσσερα στα δέκα νοικοκυριά δεν επαρκεί για όλο το μήνα, αλλά για μόλις 19 ημέρες…
