Τη βιωσιμότητα και τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα του ελληνικού χρέους επεσήμανε ο Ευρωπαίος επίτροπος για την οικονομία, Πάολο Τζεντιλόνι, μιλώντας στο 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και στη συζήτηση με θέμα: «Τhe European Banking Union: Challenges Ahead». Αναγνώρισε, μάλιστα, την πρόοδο που σημειώνει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ως προς το στόχο της επενδυτικής βαθμίδας.
Ο Επίτροπος καλωσόρισε την ισπανο-ολλανδική πρόταση που κατατέθηκε στο Eurogroup, για την αναδιάρθρωση των δημοσιονομικών κανόνων ενώ προανήγγειλε νέες προτάσεις της Κομισιόν πριν από το καλοκαίρι.
Η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και το investment grade
Για το κρίσιμο ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, ο Πάολο Τζεντιλόνι ξεκαθάρισε πως «το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο», καθώς υπάρχουν πλεονεκτήματα που μετριάζουν την «επικινδυνότητα» του: Αφενός, το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της Ελλάδας είναι με χαμηλά επιτόκια. Αφετέρου, είναι ο μακρύς χρόνος ωρίμανσης του χρέους, στα 20 χρόνια, αντί για 8 χρόνια σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ακόμα, επεσήμανε την χαμηλή χρηματοδοτική ανάπτυξη με την στήριξη των ευρωπαϊκών θεσμών.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος εξέφρασε την ανάγκη η Ελλάδα να διατηρήσει το θετικό μομέντουμ, γιατί αυτή θα είναι και «η βάση για την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία», προαναγγέλλοντας παράλληλα σχετικές αποφάσεις τον Ιούνιο.
Τέλος, αναφορικά με το πόσο κοντά είναι η Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα, ο κ. Τζεντιλόνι τόνισε πως υπάρχουν «θετικές εξελίξεις αλλά δεν είμαστε ακόμα εκεί», καθώς ο πληθωρισμός και ο πόλεμος είναι οι νέες προκλήσεις της εποχής.
Πόσο θα επηρεάσει ο πόλεμος την ευρωπαϊκή οικονομία;
Ο Πάολο Τζεντιλόνι εκτιμώντας την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας στα πλαίσια αυτής της νέας κρίσης που πυροδοτήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ανέφερε πώς «το ξέσπασμα της μας βρήκε σε μια καλή κατάσταση». Μόλις τον Ιανουάριο η πρόβλεψη για την ανάπτυξη του 2022 ήταν στο 4%, βασισμένη στην καλή εικόνα της αγοράς εργασίας, στις αποταμιεύσεις και στις προοπτικές της ανάπτυξης.
Τώρα, σημείωσε πως, σαφώς αυτή η πρόβλεψη έχει μειωθεί κι αναμένεται επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, αλλά «δεν προβλέπεται να «μπαίνουμε» σε αρνητικό έδαφος μέσα στην χρονιά».
Ο επίτροπος επεσήμανε πως ο αντίκτυπος του πολέμου θα καθοριστεί από τρεις παράγοντες:
1. Από τη διάρκεια του πολέμου
2. Από τη δυνατότητα της Ευρώπης να επιβάλει κυρώσεις και να αντιπαρατίθεται με την Ρωσία και σε ενεργειακό επίπεδο, και
3. Από την εξέλιξη του πληθωρισμού, η οποία είναι «δεμένη» με τον προηγούμενο παράγοντα, καθώς από τον πληθωρισμό του 7,5% για την Ευρωζώνη το 44,7% αφορά στην ενέργεια.
Αυτοί οι τρεις παράγοντες θα καθορίσουν τις επιπτώσεις του πολέμου και των κυρώσεων, τόνισε ο Πάολο Τζεντιλόνι, και στις 16 Μαΐου αναμένεται η νέα πρόβλεψη για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη από την Κομισιόν.
Ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν η κίνηση απεξάρτησης από την ρωσική ενέργεια μας οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό, ο κ. Τζεντιλόνι υπογράμμισε πως αυτή είναι μια φυσιολογική και απαραίτητη κίνηση, και από γεωπολιτικής άποψης, με την ΕΕ να δεσμεύεται πως θα απεξαρτηθεί κατά 2/3 από τα ρωσικά καύσιμα, αλλά και γιατί συνδέεται με την ευρωπαϊκή στρατηγική για την πράσινη μετάβαση.
Ο κ. Τζεντιλόνι, εκτιμά πως, φυσικά, το timing που εκτυλίσσονται αυτές οι εξελίξεις είναι ουσιώδους σημασίας, καθώς ο πόλεμος «πιέζει» τα ευρωπαϊκά όργανα για νέες κυρώσεις και νέες αποφάσεις, εντός λίγων μόλις κρίσιμων εβδομάδων. Ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο επίτροπος, εφόσον ο στόχος είναι η ενεργειακή ανεξαρτησία και αποδοτικότητα, «όλα έχουν ένα κόστος».
Τραπεζικό σύστημα και τραπεζική ένωση
Εκτιμώντας την κατάσταση που βρίσκει ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ο κ. Τζεντιλόνι είπε πως δεν βρίσκεται κάτω από ιδιαίτερα αυξημένες πιέσεις. Συνολικά, τόνισε, πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση απ’ ότι πριν από δέκα χρόνια, και μόνο κάποιες λίγες που συνεργάζονταν με την Ρωσία και αναγκάστηκαν να διακόψουν τις δραστηριότητες τους επηρεάστηκαν.
Ο κ. Τζεντιλόνι υπογράμμισε πως, αναφορικά με την τραπεζική ένωση, είναι αναγκαίο να δούμε την ευρύτερη στρατηγική, και τον στόχο της δημιουργίας ενός ικανού και αποτελεσματικού συστήματος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Δεν παρέλειψε να αναφέρει πως υπάρχει διαφορετικές «ταχύτητες» μεταξύ των χωρών, αλλά και την ανάγκη να κινηθούμε για να «γεφυρώσουμε το χάσμα».
Το Σύμφωνο Σταθερότητας
Όσον αφορά τις προτάσεις για αλλαγές του Συμφώνου Σταθερότητας, με κάποιες από αυτές να χαρακτηρίζονται ριζικές, ο ευρωπαίος επίτροπος τόνισε «εξαρτάται τι εννοούμε ριζικές αλλαγές». Ανέφερε χαρακτηριστικά την πρόταση του ESM για αλλαγή των ορίων χρέους από το 60% στο 100%, επισημαίνοντας πως «είναι δύσκολο να διαχειριστούμε μια τέτοια αλλαγή» και πως ούτε η Κομισιόν σκοπεύει να προτείνει κάτι αντίστοιχο.
Ωστόσο, ο Πάολο Τζεντιλόνι αξιολογεί πως η ΕΕ χρειάζεται σήμερα σημαντικές αλλαγές, σταδιακού χαρακτήρα, που θα αφορούν στο ύψος του χρέους και το πώς αυτό δεν θα εμποδίζει την διαδικασία των δημόσιων επενδύσεων.
Πάνω σε αυτό, ο επίτροπος Οικονομίας, υποδέχτηκε θετικά την κοινή πρόταση Ισπανίας και Ολλανδίας στο πρόσφατο Eurogroup, για την αλλαγή των κανόνων, από δύο χώρες που «παραδοσιακά» έχουν διαφορετική φιλοσοφία γύρω από την δημοσιονομική πολιτική, κάτι που αποδεικνύει πως υπάρχει η κοινή βάση για την αναθεώρηση των κανόνων.
Οι υπερχρεωμένες χώρες και η επιτήρηση
Ερωτώμενος για το παράδειγμα χωρών με υψηλό χρέος όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, για το πώς θα ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ενεργειακές τους ανάγκες αφήνοντας παράλληλα «χώρο» για τις δημόσιες επενδύσεις, και αν χρειάζεται «ένα νέο RRF», ο κ. Τζεντιλόνι απάντησε πως «πρώτα και κύρια πρέπει να εφαρμοστεί το RRF».
Ανέφερε πως υπάρχουν 7 ευρωπαϊκές χώρες με υψηλό χρέος, κι ανάμεσα σε αυτές είναι και αυτές με το «πολύ υψηλό χρέος», ήτοι Ελλάδα και Ιταλία. Για αυτές τις χώρες, επεσήμανε, το RRF είναι το βασικό εργαλείο για να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος για δημόσιες επενδύσεις.
Ο κ. Τζεντιλόνι υπογράμμισε ακόμα, πως ο Μηχανισμός Επιτήρησης είναι απαραίτητος για τις υπερχρεωμένες χώρες, για να εξετάζεται αν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις, καθώς είναι πολύ σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί στην άσκηση της δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά και να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στην μείωση του χρέους και στις επενδύσεις χωρίς να αυξάνονται οι τρέχουσες δαπάνες.
