«Περιορισμένη πρόοδο» στην εκπλήρωση των απαραίτητων κριτηρίων σύγκλισης, σημείωσαν οι χώρες που βρίσκονται υπό εξέταση για είσοδο στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με την ανά διετία έκθεση της Κομισιόν, με την εξαίρεση της Κροατίας.
Οι επτά υπό ένταξη χώρες από την τελευταία έκθεση του 2020, ενώ ανέκαμψαν σθεναρά από την πανδημία, έπεσαν «θύματα» της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών λόγω του πολέμου, με την Κροατία μόνο να καταφέρνει να εκπληρώσει βασικά κριτήρια σύγκλισης.
Το συμπέρασμα αυτό διατυπώνεται στην έκθεση σύγκλισης του 2022, στην οποία αξιολογείται η πρόοδος που έχουν σημειώσει η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σουηδία όσον αφορά την ένταξή τους στη ζώνη του ευρώ. Πρόκειται για τα επτά κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ που έχουν νομική υποχρέωση να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα. Η έκθεση καταλήγει στα ακόλουθα συμπεράσματα:
- Μόνο η Κροατία και η Σουηδία πληρούν το κριτήριο της σταθερότητας των τιμών.
- Όλα τα κράτη μέλη πληρούν το κριτήριο για τα δημόσια οικονομικά, εκτός από τη Ρουμανία, η οποία είναι το μόνο κράτος μέλος που υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.
- Η Βουλγαρία και η Κροατία είναι τα δύο κράτη μέλη που πληρούν το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
- Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία και η Σουηδία πληρούν το κριτήριο των μακροπρόθεσμων επιτοκίων.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Κροατία πληροί τα τέσσερα κριτήρια ονομαστικής σύγκλισης και η νομοθεσία της συνάδει πλήρως με τις απαιτήσεις της Συνθήκης και του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η αξιολόγηση της Επιτροπής συμπληρώνεται από την έκθεση σύγκλισης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η οποία δημοσιεύτηκε επίσης χθες.
Υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία
Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, με βάση την αξιολόγησή της και λαμβάνοντας υπόψη τους πρόσθετους παράγοντες που σχετίζονται με την οικονομική ολοκλήρωση και σύγκλιση, μεταξύ των οποίων η εξέλιξη του ισοζυγίου πληρωμών και η ολοκλήρωση της αγοράς προϊόντων, της αγοράς εργασίας και της χρηματοπιστωτικής αγοράς, η Επιτροπή θεωρεί ότι η Κροατία πληροί τις προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ. Ως εκ τούτου, ενέκρινε επίσης προτάσεις απόφασης του Συμβουλίου και κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την εισαγωγή του ευρώ στην Κροατία.
Το Συμβούλιο θα λάβει τις τελικές αποφάσεις σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, κατόπιν συζητήσεων στην Ευρωομάδα και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και μετά τις γνωμοδοτήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της ΕΚΤ.
Ως εκ τούτου, η έκθεση σηματοδοτεί ένα αποφασιστικής σημασίας και ιστορικό βήμα στην πορεία της Κροατίας προς την υιοθέτηση του ευρώ.
Συνολική αξιολόγηση της ετοιμότητας
Μία ακόμη διαπίστωση της έκθεσης είναι ότι, σε όλα τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ που εξετάστηκαν, με εξαίρεση την Κροατία, η εθνική νομοθεσία στον νομισματικό τομέα δεν είναι πλήρως συμβατή με τη νομοθεσία σχετικά με την ΟΝΕ και με το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών/της ΕΚΤ.
Η Επιτροπή εξέτασε επίσης τους πρόσθετους παράγοντες που αναφέρονται στη Συνθήκη, οι οποίοι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την αξιολόγηση της βιωσιμότητας της σύγκλισης. Από την ανάλυση αυτή προκύπτει ότι τα κράτη μέλη που εξετάστηκαν είναι, σε γενικές γραμμές, καλά ενσωματωμένα στην ΕΕ από οικονομική και χρηματοπιστωτική άποψη. Ωστόσο, ορισμένα από αυτά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μακροοικονομικές ανισορροπίες και/ή προκλήσεις που σχετίζονται με το επιχειρηματικό περιβάλλον και το θεσμικό τους πλαίσιο, οι οποίες μπορεί να ενέχουν κινδύνους για τη βιωσιμότητα της διαδικασίας σύγκλισης.
Η αποτελεσματική υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που καθορίζονται στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα συμβάλει στην αντιμετώπιση σημαντικών μακροοικονομικών προκλήσεων. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, τα σχέδια αξιολογούνται επί του παρόντος από την Επιτροπή για να διασφαλιστεί ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια αξιολόγησης.
Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Σήμερα (σ.σ. χθες), η Κροατία έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την υιοθέτηση του ευρώ, του κοινού μας νομίσματος. Λιγότερο από μία δεκαετία μετά την προσχώρησή της στην ΕΕ, η Κροατία είναι πλέον έτοιμη να ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου. Με την ένταξη της Κροατίας στη ζώνη του ευρώ, η οικονομία της θα γίνει ισχυρότερη, με οφέλη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία της γενικότερα. Η υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία θα καταστήσει επίσης το ευρώ ισχυρότερο. Είκοσι χρόνια μετά την εισαγωγή των πρώτων τραπεζογραμματίων, το ευρώ έχει καταστεί ένα από τα ισχυρότερα νομίσματα στον κόσμο, βελτιώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρη την Ένωση. Το ευρώ αποτελεί σύμβολο της ευρωπαϊκής ισχύος και ενότητας. Συγχαρητήρια, Κροατία!»
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε: «Η Κροατία επέδειξε μεγάλη προσήλωση, επιμέλεια και επιμονή στις προσπάθειές της να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2023. Η υιοθέτηση του κοινού νομίσματος της Ευρώπης θα σημάνει την ολοκλήρωση της ένταξης της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση λιγότερο από μία δεκαετία μετά την προσχώρησή της στην ΕΕ. Πρόκειται για σπουδαίο επίτευγμα. Θα αποφέρει πραγματικά οφέλη στους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Κροατίας και θα καταστήσει την οικονομία της Κροατίας ανθεκτικότερη. Δείχνει επίσης ότι το ευρώ παραμένει ελκυστικό και επιτυχημένο παγκόσμιο νόμισμα. Το νόμισμά μας αποτελεί σύμβολο της ισχύος, της ενότητας και της αλληλεγγύης της Ευρώπης σε μια περίοδο δοκιμασίας λόγω του πολέμου που ξέσπασε στο κατώφλι μας.»
Ο Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Η σημερινή (σ.σ. χθεσινή) ημέρα αποτελεί ιστορικό ορόσημο για το ευρωπαϊκό ταξίδι της Κροατίας, που αντικατοπτρίζει τις αποφασιστικές προσπάθειες που κατέβαλαν οι κροατικές αρχές για να ανταποκριθούν στα κριτήρια ένταξης στη ζώνη του ευρώ. Πλησιάζει η ημέρα που ο κροατικός λαός θα μπορέσει να ενωθεί με τους πάνω από 340 εκατομμύρια πολίτες που χρησιμοποιούν ήδη το ευρώ ως νόμισμά τους, θεμέλιο σταθερότητας σε αυτούς τους ταραχώδεις καιρούς. Φέτος που εορτάσαμε την εικοστή επέτειο της γέννησης του ευρώ ως φυσικού νομίσματος, η ζώνη του ευρώ ως σύνολο ετοιμάζεται να υποδεχθεί το εικοστό μέλος της.»
