Η αύξηση των επιτοκίων σε ένα περιβάλλον ταχύτητα αυξανόμενου πληθωρισμού, δρομολογεί μια νέα κατάσταση στην Ευρωζώνη, με ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον δεν είναι όλοι… ίσοι και απέναντι σ’ αυτό η πρόεδρος της ΕΚΤ κλήθηκε να δώσει σαφείς απαντήσεις. Η διατύπωση της απάντησής της σκόπιμα ακούστηκε σαν ευθεία δέσμευση από πλευράς ΕΚΤ.
Πότε και πώς θα αντιδράσει η ΕΚΤ σε περίπτωση μεγάλης αύξησης των spreads; Η απάντηση της πήρε την μορφή «συμβολαίου»: Η ΕΚΤ δεν θα επιτρέψει τον κατακερματισμό της ευρωπαϊκής αγοράς ομολόγων, ότι και να συμβεί.
Το έχουμε κάνει ήδη στο παρελθόν, είπε και θα το κάνουμε και τώρα αν χρειασθεί.
Το θέμα είναι «καυτό» και απασχολεί σχεδόν ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο, μαζί και την Γαλλία.
Η τοποθέτησή της, από μία άποψη, ακούστηκε σαν προειδοποίηση απέναντι στις αγορές και εκείνους που θα επιχειρήσουν ενδεχομένως να εκμεταλλευτούν το έκρυθμο λόγω πληθωρισμού και επικείμενης αύξησης των επιτοκίων, περιβάλλον αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων.
Η ανησυχία για ένα τέτοιο ενδεχόμενο εν όψη της αύξησης των επιτοκίων τον Ιούλιο είναι ήδη διάχυτη σε όλες σχεδόν τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου των οποίων των χρέος ταξιδεύει σταθερά πάνω από το 100% του ΑΕΠ.
Ήδη τα spreads της Ελλάδας και της Ιταλίας κινούνται σταθερά ανοδικά μεταξύ 2,53% και 2,16% με τις αποδόσεις του δεκαετούς σε ένα φάσμα τιμών 3,98% για την Ελλάδα και 3,53% για την Ιταλία, με τις υπόλοιπες χώρες να ακολουθούν με μία μονάδα (100 bp) χαμηλότερα.
Τα «εργαλεία» για να σταματήσει μια επιθετική κίνηση από την πλευρά των αγορών και την αναβίωση ενός νέου 2010 – 2011, είναι όπως υπενθύμισε η Λαγκάρντ, τα κεφάλαια του APP και ιδιαίτερα του PEPP που μπορούν να επανεπενδυθούν, όπου η ΕΚΤ κρίνει ότι χρειάζεται με τρόπο που να αποκλείουν κάθε κερδοσκοπική επίθεση, μετά την επερχόμενη αύξηση των επιτοκίων…
Βέβαια, παρά τις επανειλημμένες ερωτήσεις των δημοσιογράφων, η πρόεδρος του ΔΣ της ΕΚΤ αρνήθηκε να δώσει «σημάδια» για το σημείο που θεωρεί ότι η πίεση ξεπερνάει τα όρια αντοχής της κάθε χώρας.
Με άλλα λόγια, πόσο η ίδια η χώρα μπορεί να το χειρισθεί και πότε θα πρέπει να επέμβει η ίδια η ΕΚΤ για να την στηρίξει.
Αυτό σημαίνει βέβαια ότι οι αγορές και οι κερδοσκοπικές πιέσεις έχουν ένα περιθώριο να δοκιμάσουν, δηλαδή να κερδοσκοπίσουν, μέχρι… να κάψουν τα δάχτυλά τους από την παρέμβαση της ΕΚΤ.
Ο λογαριασμός αυτής της περιπέτειας βέβαια πληρώνεται από την ίδια την χώρα.
Σε κάθε περίπτωση όμως η «ζημιά» δεν περιορίζεται στο άμεσο κόστος, αλλά έχει να κάνει και με το γεγονός ότι η χώρα εφ’ όσον χρειασθεί να παρέμβει η ΕΚΤ μεμονωμένα, «μαρκάρεται» ως αδύναμη να αντιμετωπίσει την διεθνή κατάσταση με τις δικές της δυνάμεις, με συνέπεια να ανοίγει και πάλι το θέμα της εποπτικής στήριξης με τις γνωστές συνέπειες…
Ένα δεύτερο αξιοπρόσεκτο σημείο από την σημερινή συνέντευξη είναι το γεγονός ότι η κα Λαγκάρντ, ενώ διαβεβαίωσε τους δημοσιογράφους ότι όλες οι αποφάσεις πάρθηκαν με ομοφωνία – κάτι που είχε να συμβεί εδώ και πολύ καιρό - η ίδια αναγκάστηκε σε πολλές περιπτώσεις να «διαβάσει» τις απαντήσεις στις ερωτήσεις από το κείμενο ανακοίνωσης του Συμβουλίου. Προφανώς για να αποφύγει «παρανοήσεις» και παρεκκλίσεις από τα όσα «ομόφωνα» αποφασίσθηκαν, γεγονός ενδεικτικό της έντασης που υπάρχει πίσω από τις ομόφωνες αποφάσεις...
Πάντως, η κα Λαγκάρντ με έμμεσο τρόπο «έδωσε» και μία είδηση. Απαντώντας για τα εργαλεία της ΕΚΤ (επανεπένδυση κεφαλαίων των APP και PEPP κατά το δοκούν) με τα οποία μπορεί να εμποδίσει κερδοσκοπικές επιθέσεις ενάντια σε χώρες μέλη της Ε.Ε., επισήμανε ότι μέσα στο Συμβούλιο της ΕΚΤ υπάρχουν μέλη του – έβαλε και τον εαυτό της μέσα σ’ αυτούς – που εκτιμούν ότι τα 1,7 τρισ. ευρώ που έχει επενδύσει το PEPP μπορούν να γίνουν η γέφυρα στήριξης στις πολιτικές πράσινης ενεργειακής μετάβασης…
Αυτό είναι κάτι που για πρώτη φορά ακούγεται από το εσωτερικό της ΕΚΤ. Και για να αναφερθεί από την Λαγκάρντ δημοσίως σημαίνει ότι είναι ένα ενδεχόμενο που έχει αρχίσει να ωριμάζει σαν προοπτική… Αρκεί βέβαια τα κεφάλαια του PEPP να μη χρειασθεί να «ξοδευτούν» για την στήριξη των ομολόγων χωρών, όπως η Ιταλία με χρέος που αγγίζει πλέον τα 3 τρισ. ευρώ…
