Χωρίς εκ των προτέρων περιορισμό στις αγορές τίτλων θα είναι το νέο εργαλείο που προσθέτει στην «εργαλειοθήκη» της η ΕΚΤ για την προστασία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής (TPI), ενώ ξεκαθαρίζει πως όλες οι χώρες είναι επιλέξιμες για ένταξη σε αυτό, αν και εφόσον πληρούν τα 4 βασικά κριτήρια που θέτει, κάτι που, σε ένα πρώτο επίπεδο «ανοίγει» την πόρτα και για την Ελλάδα.
Οι αγορές τίτλων στο πλαίσιο του TPI επικεντρώνονται στους τίτλους του δημοσίου (εμπορεύσιμα χρεόγραφα που εκδίδονται από την κεντρική ή τις τοπικές κυβερνήσεις, καθώς και από φορείς του δημοσίου) που έχουν εναπομείνασα διάρκεια ωρίμασης μεταξύ 1 και 10 ετών. Η ΕΚΤ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αγοραστούν και τίτλοι του ιδιωτικού τομέα, εάν κριθεί κατάλληλο.
- Το τόλμησε η ΕΚΤ: Στο +0,5% η πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά από 11 χρόνια
- Λαγκάρντ: Τι οδήγησε στην μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων
Τα 4 κριτήρια
Τα τέσσερα κριτήρια με τα οποία θα επιλέγονται οι χώρες που θα συμμετέχουν στο νέο εργαλείο της ΕΚΤ είναι:
1) Η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ
Η χώρα δεν πρέπει να υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (EDP) ή να μην έχει αξιολογηθεί ως ανίκανη να λάβει αποτελεσματικά μέτρα
2) Η έλλειψη σημαντικών μακροοικονομικών ανισορροπιών
Η χώρα δεν πρέπει να υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικής ανισορροπίας (EIP) ή να μην έχει αξιολογηθεί ως ανίκανη να λάβει τα συνιστόμενα διορθωτικά μέτρα με βάση των συστάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
3) Η δημοσιονομική βιωσιμότητα, με βάση τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, του ESM και του ΔΝΤ
Θα πρέπει να υπάρχει εξασφάλιση πως το δημόσιο χρέος της χώρας είναι βιώσιμο, και το Διοικητικό Συμβούλιο να λάβει υπόψη, όπου είναι διαθέσιμες, τις αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους από την Κομισιόν, τον ESM και το ΔΝΤ, μαζί με την εσωτερική ανάλυση της ΕΚΤ.
4) Οι συνετές και βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές που θα είναι σύμφωνες με το RRF
Θα πρέπει να υπάρχει συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στα πλαίσια του RRF με τις ειδικές ανά χώρα δημοσιονομικές συστάσεις της Koμισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΔΣ που προβλέπουν την λειτουργία του TPI, θα πραγματοποιούνται αγορές στη δευτερογενή αγορά τίτλων από εκδότριες χώρες που αντιμετωπίζουν επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης η οποία δεν θα δικαιολογείται από τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία της κάθε χώρας με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων που προκύπτουν για τον μηχανισμό μετάδοσης. Οι αγορές θα γίνονται κατά περίπτωση και στο βαθμό που απαιτείται, ενώ η κλίμακα των αγορών στα πλαίσια τουTPI θα εξαρτηθεί από τη σοβαρότητα των κινδύνων που αντιμετωπίζει η σταθερότητα της μετάβασης της νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ ξεκαθαρίζει πως δεν θα υπάρχει εκ των προτέρων περιορισμός για το ύψος των αγορών του TPI.
Πότε θα ενεργοποιείται
Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της ΕΚΤ, η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου για την ενεργοποίηση του TPI θα βασίζεται σε μια συνολική αξιολόγηση των δεικτών των αγορών αλλά και της πορείας της μετάβασης, σε αξιολόγηση των προαναφερόμενων κριτηρίων καταλληλότητας και παράλληλα κρίνοντας εάν η ενεργοποίηση των αγορών στο πλαίσιο του TPI είναι ανάλογη με την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου της ΕΚΤ.
Οι αγορές θα τερματίζονται είτε μετά από διαρκή βελτίωση της καθεστώτος της μετάβασης της νομισματικής πολιτικής είτε βάσει εκτίμησης ότι οι επίμονες «ανωμαλίες» οφείλονται σε θεμελιώδη μεγέθη της ίδιας της χώρας.
Επίσης, επισημαίνεται ότι την ίδια μεταχείριση θα απολαμβάνουν ιδιώτες ή άλλοι πιστωτές σε σχέση με ομόλογα που εκδίδονται από κράτη της Ευρωζώνης και αγοράζονται από το Ευρωσύστημα βάσει του TPI, σύμφωνα με τους όρους αυτών των ομολόγων.
Πώς θα προστατευτεί η «κατεύθυνση» της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής
Η ΕΚΤ ξεκαθαρίζει πως προκειμένου να αποφευχθεί πιθανή «εμπλοκή» με την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής σε περίπτωση ενεργοποίησης του TPI, το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξετάζονται οι επιπτώσεις των αγορών του TPI για την κλίμακα του συνολικού χαρτοφυλακίου χρέους του Ευρωσυστήματος και καθώς και το ποσό της πλεονάζουσας ρευστότητας. Αυτό σημαίνει, πως οι αγορές τίτλων στο πλαίσιο του TPI θα πραγματοποιούνται έτσι ώστε να μην προκαλούν επίμονες επιπτώσεις στον συνολικό ισολογισμό του Ευρωσυστήματος και, ως εκ τούτου, στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
Μαζί με την έναρξη λειτουργίας του TPI η ΕΚΤ επισημαίνει πως η ευελιξία των επανεπενδύσεων μέσω PEPP θα συνεχίσει να είναι η πρώτη γραμμή άμυνας για την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζεται με την πανδημία.
Τέλος, αναφορικά με το ΟΜΤ, το ΔΣ της ΕΚΤ τονίζει πως διατηρεί την διακριτική ευχέρεια να εφαρμόσει το εργαλείο για εκείνες τις χώρες που πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια.
