Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν ήδη δεσμεύσει περίπου 280 δισ. ευρώ για να ανακουφίσουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τις επιπτώσεις των υψηλών τιμών ενέργειας, ωστόσο η βοήθεια μπορεί να είναι «νάνος» μπροστά στο μέγεθος της κρίσης, σχολιάζει το Bloomberg.
Με τη Ρωσία να μειώνει τις παραδόσεις φυσικού αερίου και τις διακοπές λειτουργίας των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής να πιέζουν περαιτέρω την προσφορά, οι τιμές χονδρικής πώλησης ενέργειας έχουν την τελευταία 5ετία παραπάνω από δεκαπλασιαστεί σε σχέση με τον μέσο όρο της εποχής. Η ένταση κλιμακώνεται καθώς η Μόσχα ετοιμάζεται να σφραγίσει για τρεις ημέρες τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 1 την ερχόμενη Τετάρτη για λόγους συντήρησης, αναζωπυρώνοντας τις ανησυχίες για μια μακροπρόθεσμη διακοπή που θα απειλούσε τις προσπάθειες να εξασφαλιστούν επαρκή αποθέματα για τον χειμώνα.
«Είναι σαν να σβήνεις τη φωτιά με βενζίνη»
Οι κυβερνήσεις ανά την Ευρώπη έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους κυρίως στη μείωση των λογαριασμών ρεύματος -μια προσέγγιση που όχι μόνο μπορεί να αντισταθμιστεί από την αύξηση των τιμών, αλλά και να επιδεινώσει την κρίση. Προγράμματα όπως η μείωση φόρου στο φυσικό αέριο στη Γερμανία και η επιδότηση της θέρμανσης στην Πολωνία χωρίς κριτήρια για το εισόδημα ή την ενεργειακή απόδοση είναι πιθανότερο να δώσουν ώθηση στη ζήτηση, παρά να την περιορίσουν.
«Είναι σαν να σβήνεις τη φωτιά με βενζίνη», σχολιάζει η Joanna Mackowiak-Pandera, πρόεδρος του think tank Forum Energii με έδρα τη Βαρσοβία. «Δεν έχουμε φτάσει ακόμη στον πάτο της κρίσης».
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενδέχεται να πραγματοποιήσουν έκτακτη σύνοδο για να συζητήσουν την έκρηξη των τιμών στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Η Τσεχία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του μπλοκ, εξετάζει το ενδεχόμενο να συγκαλέσει μια σύνοδο όπου θα συζητηθεί το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο CTK επικαλούμενο τον υπουργό Βιομηχανίας Jozef Sikela.
Η μέχρι στιγμής αντίδραση των κυβερνήσεων ενέχει τον κίνδυνο να εξαντλήσει τους οικονομικούς πόρους του μπλοκ και να επιταχύνει την άνοδο του πληθωρισμού την ώρα που οι οικονομίες παραπαίουν. Αυτό θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στους φορολογούμενους να σηκώσουν στις πλάτες τους ενδεχόμενη νέα στήριξη στο μέλλον, με τις τιμές να αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον μέχρι το επόμενο έτος.
Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κάλυψη του πρόσθετου ενεργειακού κόστους εκτιμάται ότι θα κοστίσει στην κυβέρνηση περίπου 110 δισ. λίρες (129 δισ. δολάρια) μέχρι το 2023, σύμφωνα με μελέτη του Institute for Government.
Όπως σημειώνει το Bloomberg, ενώ πολιτικές, όπως το σχέδιο της Ελλάδας να καλύψει το 94% της αύξησης των λογαριασμών ρεύματος τον Σεπτέμβριο, ηχούν ωραία στους ψηφοφόρους, η μείωση της κατανάλωσης απαιτεί να γίνουν δυσάρεστες επιλογές. Αλλά ενδέχεται να μην υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις.
«Η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να είναι προτεραιότητα», δήλωσε ο Peter Vis, πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ ο οποίος είναι σήμερα ανώτερος σύμβουλος στην εταιρεία Rud Pedersen Public Affairs στις Βρυξέλλες. «Η εκτίναξη των τιμών της ενέργειας θα προκαλέσει πραγματικό πόνο και οι κυβερνήσεις απέχουν ακόμη πολύ από το να δώσουν επαρκή απάντηση».
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν αφιερώσει περίπου 280 δισ. ευρώ στην ενεργειακή κρίση
Ασταθές πολιτικό τοπίο
Η απάντηση στην ενεργειακή κρίση είναι ενδεικτική του ασταθούς πολιτικού τοπίου της περιοχής, με πολλούς ηγέτες να μην έχουν αρκετή υποστήριξη για να λάβουν σκληρές αποφάσεις. Ο Μακρόν έχασε την πλειοψηφία του στην Εθνοσυνέλευση, το κόμμα του Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς είναι τρίτο στις δημοσκοπήσεις στη Γερμανία, η Ιταλία περιμένει πρόωρες εκλογές αφού οι σύμμαχοι ανέτρεψαν τον πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι και οι Βρετανοί συντηρητικοί βρίσκονται στο στάδιο της επιλογής του διαδόχου του Μπόρις Τζόνσον.
Με την περιοχή να οδεύει ήδη προς την ύφεση, η αποτυχία περιορισμού της ενεργειακής κρίσης απειλεί να πυροδοτήσει κοινωνικές αναταραχές και πολιτικές αναταραχές εάν η κρίση εφοδιασμού προκαλέσει μπλακ άουτ και φέρει κρύο μες στα σπίτια φέτος τον χειμώνα. Θα μπορούσε επίσης να εξασθενίσει την υποστήριξη του κοινού απέναντι στις κυρώσεις που επιβάλλονται στο Κρεμλίνο για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
