Η μεγάλη μεταβλητότητα στις τιμές του αερίου και του ρεύματος κάνει φανερό πως οι υπολογισμοί για το κόστος και το μείγμα των μέτρων, που θα περιλαμβάνονται στο νέο πακέτο που ετοιμάζει η κυβέρνηση, γίνονται -εκ των πραγμάτων- με υποθέσεις που μπορούν να αλλάξουν. Το ίδιο ισχύει και για τη στάση της ΕΕ, η οποία πλέον έχει αρχίσει να ξεδιπλώνεται, αλλά ουσιαστικά αυτό γίνεται μέσω δεσμεύσεων για παρέμβαση και διαρροών προτάσεων που αφήνουν πολλές παραμέτρους σε εκκρεμότητα.
Το μόνο δεδομένο είναι, εξηγούν αρμόδιες πηγές, πως μέτρα στήριξης χρειάζονται και τα περιθώρια που υπάρχουν έως ένα σημείο είναι διασφαλισμένα. Μάλιστα, προσθέτουν, οι νέες «πρωτοβουλίες» κρατών, όπως η Γερμανία, για τη στήριξη της αγοράς και των πολιτών, δίνουν τον «τόνο» για τις κινήσεις που δρομολογεί και η ελληνική κυβέρνηση.
Ο καταιγισμός ειδήσεων και οι ασάφειες
Η αποκλιμάκωση των τιμών αερίου χθες είχε βασικό «σύμμαχο» τις ειδήσεις για την ισχυροποίηση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στη Γερμανία και στη Γαλλία, αλλά και την αναγγελία πως η πρόταση της Κομισιόν θα παρουσιασθεί στις 14 Σεπτεμβρίου. Όσο για το σχέδιο παρέμβασης που θα συζητηθεί στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας (9/9), πέρα από τα δύο σενάρια για πλαφόν και για επιδότηση (που παρουσίασε το insider.gr), αποκαλύπτονται και άλλες παράμετροι.
Για παράδειγμα, χθες το Reuters σε δημοσίευμά του, στο οποίο επικαλείται κείμενο της Κομισιόν, κάνει αναφορά σε αντιστάθμισμα εξοικονόμησης ενέργειας (που μένει να φανεί τι χαρακτήρα θα έχει, εθελοντικό ή υποχρεωτικό), αλλά και σε πλαφόν σε παραγωγούς ενέργειας που θυμίζει τον ελληνικό μηχανισμό στήριξης και την πρόταση που έχει ήδη καταθέσει η χώρα στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων στην ΕΕ.
Στο καθαρά οικονομικό πεδίο, η όποια απόφαση μένει να φανεί αν θα περιλαμβάνει και χρηματοδοτική στήριξη από τις Βρυξέλλες, η οποία να ελαφρύνει το βάρος για τα κρατικά ταμεία. Επίσης, μένει να φανεί αν θα υπάρχουν άλλες διευκολύνσεις στο πλαίσιο των δημοσιονομικών κανόνων, αλλά και το πως θα προσαρμοσθεί το σχέδιο του REPowerEU.
H λίστα με τα μέτρα
Η κυβέρνηση, υπό αυτές τις συνθήκες και έχοντας ήδη διαμορφώσει μία πρώτη λίστα τα πιθανά μέτρα στήριξης για το 2022 και τις μόνιμες ελαφρύνσεις για το 2023 και μετά, περιμένει τα νεότερα στοιχεία για τις αντοχές της οικονομίας (σ.σ. ΑΕΠ, τουρισμός, έσοδα κλπ) αλλά και πιο «φρέσκια» εικόνα για την αντίδραση της Ευρώπης, επαναλαμβάνοντας συνεχώς την ανάγκη για άμεση λήψη αποφάσεων.
Τις επόμενες ημέρες ανάλογα με το πως θα διαμορφωθεί η εικόνα στις τιμές ενέργειας και στην αντίδραση της ΕΕ, που θα είναι έως τότε «ορατή», θα υπολογίζει το τελικό κόστος των βασικών μέτρων με επίκεντρο την παρέμβαση στο ρεύμα.
Προς το παρόν, το πακέτο στήριξης στο ρεύμα έχει δημοσιονομικό κόστος 2 δισ. ευρώ και συνολικό κόστος πάνω από 10 δισ. ευρώ για το 2022, ενώ πρόθεσή είναι να διαρκέσει τουλάχιστον έως το μέσο του 2023. Πέραν αυτού, στις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι περιλαμβάνεται η επέκταση του fuel pass, ίσως με προσαρμογές, ένα νέο επίδομα θέρμανσης, και η 3η παράταση στο diesel για τους τελευταίους τρεις μήνες του 2022, καθώς και μία ακόμη επιταγή ακριβείας.
Στο πεδίο της εξοικονόμησης ενέργειας το κάλεσμα για κινητοποίηση σε εθελοντική βάση έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, αλλά μένει να φανεί από τις αποφάσεις που θα γίνουν και σε επίπεδο ΕΕ πως θα εξελιχθεί. Προς το παρόν αναζητούνται κονδύλια (κοινοτικά και όχι μόνο) για να προωθηθούν νέες δράσεις εξοικονόμησης πέρα από το ανακυκλώνω (σ.σ. το οποίο επιχειρείται να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ).
Για το 2023 οι σίγουρες ελαφρύνσεις είναι πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η αύξηση συντάξεων και η νέα παράταση στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ σε μεταφορές, εστίαση και στο τουριστικό πακέτο καθώς και η παρέμβαση για τους νέους. Με άγνωστο «Χ» το αν θα υπάρξει χώρος το 2023 για τις υπόλοιπες δεσμεύσεις, όπως είναι η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και η επιπλέον μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων.
