Η κυβέρνηση «φουλάρει» τις μηχανές για την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο τομέα με προγράμματα και δράσεις που έχουν ως στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 10% τον επόμενο χρόνο και κατά 30% ετησίως μεσομακροπρόθεσμα. Μεσούσης της ενεργειακής κρίσης, ο δημόσιος τομέας αποτελεί τον μεγάλο «ασθενή» της ενεργειακής κατανάλωσης πληρώνοντας υπέρογκους λογαριασμούς για την ηλεκτρική ενέργεια (το 2021 πλήρωσε 700 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η κατανάλωση ενέργειας στο Δημόσιο, σε 212.000 εγκαταστάσεις της γενικής κυβέρνησης, ήταν 4450 γιγαβατώρες το 2020 και 5.340 γιγαβατώρες το 2021, δηλαδή κατέγραψε αύξηση 20% ενώ το 2022 θα κυμανθεί σα ίδια επίπεδα και αντιστοιχεί στο 10,8 % της συνολικής κατανάλωσης στη χώρα.
Με στόχο την μείωση της εξάρτησης από το φυσικό αέριο, το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις εισαγωγές από τη Ρωσία αλλά και των λογαριασμών ρεύματος, ο υπουργός περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο τα οποία αφορούν σε παρεμβάσεις στα κτίρια, στις υποδομές, στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, στον οδοφωτισμό, στον έλεγχο της ορθής χρήσης της ενέργειας εντός των κτιρίων και στους εξωτερικούς δημόσιους χώρους. Εκτός από τον ορισμό ενεργειακών υπαλλήλων, θα γίνουν συστάσεις και προς τους εργαζομένους προκειμένου να ενεργοποιηθεί η ατομική ευθύνη και να αποφευχθεί η άσκοπη σπατάλη ενέργειας. Στο ίδιο πλαίσιο, ξεκινά στις 12 Σεπτεμβρίου και το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ για τα κτίρια του δημοσίου τομέα, ύψους 640 εκατ. ευρώ.
Όπως σημείωσαν κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν την Τετάρτη, οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, Εσωτερικών Μάκης Βορίδης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Σκυλακάκης, υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν στο δημόσιο τομέα, ο οποίος αν και πρέπει να αποτελέσει το παράδειγμα προς μίμηση, βρίσκεται πίσω. Ενδεικτικά αναφέρθηκε ότι στην πρόβλεψη για ορισμό ενεργειακού υπευθύνου σε κάθε υπηρεσία, μόλις 221 από τους 2.495 φορείς έχουν μέχρι στιγμής ανταποκριθεί μετά από την υπουργική απόφαση του Ιουνίου ενώ τόνισαν ότι δεν υπάρχει πλέον καιρός για χάσιμο καθώς βρισκόμαστε εν όψει ενός δύσκολου χειμώνα.
Ωστόσο, παρά τις μεγάλες ελλείψεις και καθυστερήσεις, οι παρεμβάσεις έχουν ήδη ξεκινήσει εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια και αναμένεται να κορυφωθούν, γεγονός που μαρτυρά ότι όταν υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος.
Οι παρεμβάσεις στο δημόσιο που έχουν ξεκινήσει – Στην πρώτη γραμμή τα νοσοκομεία
Προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία σε ολόκληρη την επικράτεια και αποτελούν ήδη παράδειγμα επιτυχημένης εφαρμογής μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Φυσικά, οι ενέργειες αυτές αποτελούν μόνο την αρχή.
Τα συστήματα αυτοματοποίησης στον οδοφωτισμό, η εγκατάσταση φωτιστικών LED, η αναβάθμιση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού δημόσιων κτιρίων, η παραγωγή ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ, έργα ενεργειακής αναβάθμισης στο κτιριακό απόθεμα αποτελούν έργα που στοχεύουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών και κτιρίων.
Μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης έχουν ξεκινήσει ή θα ξεκινήσουν δράσεις με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023 και το 2024 με δικαιούχους δήμους, περιφέρειες, νοσοκομεία, υπουργεία και πανεπιστήμια. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οδοφωτισμό των οδικών αξόνων της Περιφέρειας Αττικής , προϋπολογισμού 33.385.620,00 ευρώ με τις πληρωμές να έχουν φθάσει τα 7.480.170,00 € αλλά και η ενεργειακή αναβάθμιση του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων προϋπολογισμού 3.516.772,00 €.
Σημαντικά έργα εξοικονόμησης υλοποιούνται όμως ευρέως και στα νοσοκομεία. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι Δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης, εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποίησης ΑΠΕ του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών «Η Αγία Σοφία», προϋπολογισμού 4.438.429,00 €, αντίστοιχες δράσεις στο ΓΝΑ «Αλεξάνδρα», προϋπολογισμού 3.861.251,00 €, στο Γενικό Νοσοκομείο Αττικής Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ με προϋπολογισμό 4.411.302,00 €, στο ΓΝΑ «Ιπποκράτειο», προϋπολογισμού 3.678.161,00 €, η Ενεργειακή Αναβάθμιση και δράσεις ΑΠΕ του ΓΝΑ Γ. Γεννηματάς, προϋπολογισμού 3.730.877,00 €. Ακόμη η Ενεργειακή Αναβάθμιση - Παραγωγή Ενέργειας από μονάδα ΣΗΘΥΑ στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 'Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ-Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ', προϋπολογισμού 3.770.223,00 €, οι δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας του Γενικού Αντικαρκινικού - Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας», προϋπολογισμού 3.948.163,00 €, η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του Γενικού Νοσοκομείου της Π.Ε Δράμας ,προϋπολογισμού 3.956.827,00 €, οι δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο νοσοκομείο ΚΑΤ, προϋπολογισμού 4.215.842,00 €, η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του γενικού νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, ΑΧΕΠΑ, προϋπολογισμού 4.420.372,00 €, η ενεργειακή αναβάθμιση του νοσοκομείου Κορίνθου, προϋπολογισμού 4.434.744,00 € και του Γενικού νοσοκομείου Καρδίτσας, προϋπολογισμού 5.414.850,00 €.
Σε άλλες δομές του δημοσίου, τρέχουν επίσης έργα για την ενεργειακή αναβάθμιση όπως είναι εκείνο του διοικητηρίου της Περιφέρειας Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 3.870.870,00 €, η ενεργειακή αναβάθμιση Ιωνικού κολυμβητηρίου Χίου και ξενώνων, προϋπολογισμού 3.724.346,00 € κλπ.