Η ελαχιστοποίηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και των εκκρεμών επιστροφών φόρου ήταν μνημονιακός στόχος που παραμένει «προαπαιτούμενο» και στην αξιολόγηση των θεσμών που ξεκινά αύριο για την εκκρεμή από το πρώτο εξάμηνο του 2019 «δόση» του ESM.
Σύμφωνα με το Προσχέδιο Προϋπολογισμού «είναι μία σημαντική παράμετρος που συμβάλλει καθοριστικά στην εξυγίανση των προϋπολογισμών των Φορεών και στην ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας».
Ωστόσο επισημαίνεται πως «είναι γεγονός ότι τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19 καθώς και η ενεργειακή κρίση δημιούργησαν καθυστερήσεις στους φορείς στην προσπάθεια αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών». Έτσι, «με απαρέγκλιτο στόχο την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των ΦΓΚ προς τρίτους, υιοθετήθηκαν οι προτάσεις της ομάδας εργασίας» για την εξάλειψή τους.
Η εικόνα έως και τον Ιούλιο είναι η εξής σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ:
- Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΟΤΑ προς τρίτους ανήλθαν τον μήνα Ιούλιο του τρέχοντος έτους στο ποσό των 124 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό τον Ιούλιο του 2021 ήταν 153 εκατ. ευρώ, παρουσίασε δηλαδή μείωση της τάξης του 19%.
- Ιδιαίτερα προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζουν νομικά πρόσωπα που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, ιδίως συγκοινωνιακοί φορείς, όπως οι εταιρείες «Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ» (ΣΤΑΣΥ ΑΕ), «Οδικές Συγκοινωνίες ΑΕ» (ΟΣΥ ΑΕ), «Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών ΑΕ» (ΟΑΣΑ ΑΕ) κ.λπ., κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, η επιχορήγηση που δόθηκε κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, οδήγησε στη μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, ενώ επιπλέον επιχορήγηση διατίθεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
- Για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των εταιρειών «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ» (ΕΑΣ) και «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ΑΕ» (ΕΑΒ), σχεδιάστηκε ένα στοχευμένο πρόγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των φορέων αυτών ως στρατιωτικών βιομηχανιών που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, το οποίο περιλάμβανε μεταξύ άλλων την αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις αυτών των δύο φορέων ανήλθαν τον μήνα Ιούλιο του 2022 στο ποσό των 14 εκατ. ευρώ, μειωμένες σε σχέση με το αντίστοιχο ποσό του Ιουλίου του 2021 κατά 25 εκατ. ευρώ.
- Μείωση παρατηρείται και στις οφειλές από εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης ως αποτέλεσμα των εντατικών προσπαθειών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και του e-ΕΦΚΑ, με την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου εκκαθαρίσεων των σχετικών αιτήσεων. Ειδικότερα, το ύψος των οφειλών αυτών κατά τον μήνα Ιούλιο 2022 ανήλθε στα 77 εκατ. ευρώ και εξαιρουμένων των εισφορών ύψους 33 εκατ. ευρώ που παρακρατούνται υπέρ του ΕΔ, του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και του ΕΟΠΥΥ, το καθαρό ποσό ανήλθε στα 44 εκατ. ευρώ.
- Για τα νοσοκομεία εάν και παρατηρείται σε ονομαστικούς όρους ποσό ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους 1.032 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2022, το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών περιλαμβάνουν ποσά clawback και rebate που δεν έχουν συμψηφιστεί. Συνεπώς, οι καθαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων τον Ιούλιο 2022, εκτιμώνται σε 138 εκατ. ευρώ.
Η συνολική εικόνα
Συνολικά οι υποχρεώσεις τον Ιούλιο έφτασαν στα 2,5 δισ. ευρώ περίπου. Εξ αυτών τα 697 εκατ. ευρώ είναι εκκρεμείς επιστροφές φόρων και τα 1,78 δισ. ευρώ είναι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις φορέων του ευρύτερου Δημοσίου. Το ΥΠΟΙΚ αναφέρει πως οι καθαρές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Γενικής Κυβέρνησης, λαμβάνοντας υπόψη τον συμψηφισμό Clawback και Rebate υπολογίζονται για τον Ιούλιο 2022 σε 886 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, το Ιούλιο του 2021 λαμβάνοντας υπόψη τον συμψηφισμό Clawback και Rebate, τα καθαρά ληξιπρόθεσμα υπολογίζονται σε 1.040 εκατ. ευρώ, σηματοδοτώντας πτώση 14,8% σε ετήσια βάση. «Σημειώνεται ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές γενικής κυβέρνησης παρουσιάζουν έντονη εποχικότητα, με μειωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά τον Δεκέμβριο κάθε έτους» επισημαίνεται.
