Δύο έργα που σχετίζονται με την ενίσχυση της αριστείας, της έρευνας, της καινοτομίας, τα οποία εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των στόχων για την εθνική στρατηγική στην ανώτατη εκπαίδευση, «κλείδωσαν» προ ημερών και επισήμως στο Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο θα λάβουν συνολικά πόρους περίπου 250 εκατ. ευρώ. Για τα δύο έργα αρμόδιο υπουργείο ευθύνης είναι το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Πρόκειται για τις δράσεις «Πανεπιστήμια Αριστείας / Universities of ExcellenceUoEs», οποία σχετίζεται με την αναβάθμιση και βελτίωση των ερευνητικών τους υποδομών, και «Trust Your Stars», το οποίο απευθύνεται τόσο σε μεμονωμένους ερευνητές όσο και σε ομάδες ερευνητών για την υλοποίηση ερευνητικών έργων. Για το πρώτο έργο προβλέπεται χρηματοδότηση άνω των 156 εκατ. ευρώ από το RRF και για το δεύτερο πάνω από 92 εκατ. ευρώ. Αμφότερα εντάσσονται στον Πυλώνας Ανάκαμψης «Απασχόληση, Δεξιότητες, Κοινωνική Συνοχή», στον άξονα «Ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων της εκπαίδευσης και εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης» και στη δράση «Στρατηγική Αριστείας, Καινοτομίας και Εκσυγχρονισμού των Πανεπιστημίων».
Σκοπός της πρώτης δράσης είναι η χρηματοδότηση προτάσεων των ελληνικών πανεπιστημίων, κατόπιν συγκριτικής αξιολόγησής τους, στο πλαίσιο του στρατηγικού τους σχεδίου και με σκοπό την αναβάθμιση και βελτίωση των υφιστάμενων ερευνητικών, εργαστηριακών και εκπαιδευτικών υποδομών τους (προμήθεια εξοπλισμού, ερευνητικών εργαστηρίων κ.λπ.), καθώς και την επέκταση σε νέους ερευνητικούς τομείς και στη βελτίωση της προσφερόμενης εκπαίδευσης. Με τη δεύτερη δράση, προβλέπεται στήριξη έρευνας μεμονωμένων ερευνητών αλλά και συνεργατικών σχημάτων ερευνητικών ομάδων. Η δράση θα υλοποιηθεί από την ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΣΠΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ (παλιότερα υπήρχαν αναφορές για την ΕΘΑΑΕ και το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας).
Τα Πανεπιστήμια Αριστείας
Πρόσφατα, λοιπόν, «κλείδωσε» η ένταξη του έργου «SUB.2 Πανεπιστήμια Αριστείας / Universities of Excellence-UoEsστο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU. Αφορά στη χρηματοδότηση, μέσω πρόσκλησης υποβολής ανταγωνιστικών προτάσεων, επιλεγμένων ελληνικών ΑΕΙ για την αναβάθμιση και βελτίωση των ερευνητικών τους υποδομών, στην παροχή κινήτρων και υποστήριξης σε πανεπιστημιακές ερευνητικές ομάδες εγνωσμένης αριστείας για τη διεξαγωγή καινοτόμων συνεργατικών ερευνητικών έργων με εταιρίες του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να ενισχυθεί η μεταφορά γνώσης στην πραγματική οικονομία και να τονωθεί η καινοτομία, εντός των ελληνικών πανεπιστημίων.
Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε ποσό ύψους 194.246.072,52 ευρώ. Εξ αυτών, τα 156,65 εκατ. ευρώ προέρχονται από πόρους του RRF ενώ 37,6 εκατ. ευρώ είναι συνεισφορά ΠΔΕ και ΦΠΑ.
Το έργο «SUB 2. Πανεπιστήμια Αριστείας» περιλαμβάνεται στη Δράση «Προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια» (Strategy for Excellence in Universities & Innovation) (ID 16289) του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Σκοπός του έργου «SUB 2. Πανεπιστήμια Αριστείας» είναι η βελτίωση των ποιοτικών δεικτών έρευνας και διδασκαλίας των Ελληνικών Πανεπιστημίων και η ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας τους, μέσω υιοθέτησης στρατηγικών για την στοχευμένη στήριξη ερευνητικών περιοχών που συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά διεθνούς αριστείας. Αφορά στην χρηματοδότηση, μέσω πρόσκλησης υποβολής ανταγωνιστικών προτάσεων, επιλεγμένων ελληνικών ΑΕΙ για την αναβάθμιση και βελτίωση των ερευνητικών τους υποδομών. Επιπρόσθετα, θα καλυφθεί το κόστος των εξωτερικών αξιολογητών των αιτήσεων χρηματοδότησης που θα υποβληθούν καθώς και το κόστος των επιτόπιων επαληθεύσεων. Τέλος, θα οριστεί ο Ανεξάρτητος Ελεγκτής για την επιβεβαίωση της επίτευξης του Οροσήμου και των στόχων. Απευθύνεται σε φοιτητές και ακαδημαϊκό προσωπικό.
Σε σχέση με τα ορόσημα και τους στόχους προβλέπονται τα εξής:
Ανάθεση σύμβασης για ομάδες ερευνητικής αριστείας σε πανεπιστήμια: 4ο τρίμηνο 2023. Πανεπιστήμια αριστείας: — ανάθεση σύμβασης με τα επιλεγμένα πανεπιστήμια για την αναβάθμιση και βελτίωση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών υποδομών τους (όπως εξοπλισμός ή ερευνητικά εργαστήρια), την επέκταση σε νέους ερευνητικούς τομείς και τη βελτίωση της παρεχόμενης κατάρτισης. Στόχος είναι η ενίσχυση των ελπιδοφόρων πανεπιστημίων και πανεπιστημιακών μονάδων εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας και η αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους στις διεθνείς κατατάξεις. - Στρατηγική αριστείας στα πανεπιστήμια και καινοτομία: Ανάθεση συμβάσεων για 70 συνεργατικά ερευνητικά έργα μεταξύ των πανεπιστημίων και του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τις ομάδες ερευνητικής αριστείας και την αριστεία. Ολοκλήρωση πρωτοβουλίας «Επισκέπτες Καθηγητές»: 4ο τρίμηνο 2025.
«Trust Your Stars» για ερευνητές
Την ένταξη του έργου «Trust Your Stars» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU και απευθύνεται τόσο σε μεμονωμένους ερευνητές όσο και σε ομάδες ερευνητών για την υλοποίηση ερευνητικών έργων, αποφάσισε προ ημερών ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης. Μετά και τη θετική αξιολόγηση της ΕΥΣΤΑ επί της πληρότητας των στοιχείων του έργου. Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε ποσό ύψους 97.038.221,34 ευρώ, εκ των οποίων 92,58 εκατ. ευρώ προέρχεται από πόρους του RRF.
Με το έργο αυτό το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως αρμόδιο υπουργείο ευθύνης, θα δώσει ευκαιρίες στους νέους ερευνητές των ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, χρηματοδοτώντας τους για να αναπτύξουν τις καινοτόμους ιδέες τους.
Το έργο «Εμπιστοσύνη στα αστέρια μας», ή αλλιώς «Trust your Stars», περιλαμβάνεται στη Δράση «Προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια» (Strategy for Excellence in Universities & Innovation) του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Η δράση απευθύνεται τόσο σε μεμονωμένους ερευνητές όσο και σε ομάδες ερευνητών για την υλοποίηση ερευνητικών έργων. Επιπρόσθετα, θα καλυφθεί το κόστος των εξωτερικών αξιολογητών των αιτήσεων χρηματοδότησης που θα υποβληθούν στο πλαίσιο της πράξης, των ενδιάμεσων και τελικών εκθέσεων των ερευνητικών έργων που θα χρηματοδοτηθούν καθώς και το κόστος των επιτόπιων επαληθεύσεων. Επίσης, θα οριστεί ο Ανεξάρτητος Ελεγκτής για την επιβεβαίωση της επίτευξης των οροσήμων και των στόχων. Τέλος υποέργοθα καλύψει το κόστος για τη δημιουργία Ηλεκτρονικής πλατφόρμας διαχείρισης αιτήσεων χρηματοδότησης. Οι κατηγορίες στους οποίες απευθύνεται είναι ερευνητές, μέλη ΔΕΠ/ μέλη της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας.
Σε σχέση με τα ορόσημα και τους στόχους διακρίνονται οι εξής:
- Επιλογή προτάσεων και υπογραφή συμβάσεων για 50 έργα μεμονωμένων ερευνητών και 62 συνεργατικά ερευνητικά έργα («Trust your Stars»): 1ο τρίμηνο 2023.
- Ολοκλήρωση του έργου «Εμπιστοσύνη στα Αστέρια μας» (Trust your stars) - Ολοκλήρωση, χρηματοοικονομικό κλείσιμο και αξιολόγηση 50 έργων μεμονωμένων ερευνητών και 62 συνεργατικών ερευνητικών έργων: 4ο τρίμηνο 2025.
