Την επόμενη εβδομάδα το ΥΠΟΙΚ θα δώσει την τελική μορφή των στόχων του νέου προϋπολογισμού για το 2023.
Αναμφίβολα πρόκειται για ένα Προϋπολογισμό που οι συντάκτες του στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους θα πρέπει να πετύχουν τον... τετραγωνισμό του κύκλου για να βγάλουν ένα σχήμα που θα πατάει σταθερά στην τρέχουσα πραγματικότητα και ταυτόχρονα να αντιμετωπίζει τα νέα προβλήματα που αναδύονται το 2023.
Το βασικό νέο στοιχείο για το 2023 είναι ότι η οικονομική δραστηριότητα θα «φρενάρει» με εξαιρετικά απότομο ρυθμό.
Και αυτό θα γίνει σε συνθήκες που:
- Η ΕΚΤ θα συνεχίσει την περιοριστική της πολιτική με την προσθήκη στην ήδη ενεργή αύξηση των επιτοκίων, της απόσυρσης της ρευστότητας των APP, PEPP και των ΤLTROs
- Ο πληθωρισμός παρά την πρόσφατη μικρή αποκλιμάκωσή του θα είναι και στην Ελλάδα όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη υψηλός και θα φλερτάρει με διψήφια ποσοστά.
- Ο υψηλός πληθωρισμός εδώ και ένα χρόνο θέτει άμεσα στον Προϋπολογισμό θέμα αύξησης των δαπανών για τους μισθούς και τις συντάξεις δεδομένης της ήδη δραματικής απομείωσης της αγοραστικής δύναμης, ιδιαίτερα στα μεσαία και χαμηλότερα εισοδήματα, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα.
- Οι επιχειρήσεις ήδη προωθούν το αίτημα και η κυβέρνηση πρέπει να το αντιμετωπίσει, για ελάφρυνση της δραματική πίεσης από την φορολόγηση (άμεση και έμμεση), ιδιαίτερα στον χώρο των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, των οποίων η επιβίωση στις συνθήκες αυτές είναι πλέον αμφίβολη.
Με αυτά τα δεδομένα ο Προϋπολογισμός που θα ανακοινωθεί την Δευτέρα θα πρέπει να έχει σαφείς ενδείξεις μεταβολών τόσο στον τομέα των δαπανών όσο και στον τομέα των εσόδων (φορολογικών).
Διαφορετικά θα είναι ένας σχεδιασμός «επί χάρτου» ο οποίος θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί από την νέα κυβέρνηση, όποια και αν είναι αυτή, μετά την άνοιξη.
Τα αδιέξοδα
Από την πλευρά του ΥΠΟΙΚ μέχρι στιγμής όλες οι σχετικές ανακοινώσεις έχουν περιοριστεί σε θέματα που αφορούν κυρίως στις τρέχουσες ανάγκες στην εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2022, με ιδιαίτερη αναφορά στις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης. Για το 2023, έχουν καταγραφεί οι προετοιμασίες για τις μεταβολές που προκύπτουν στις συντάξεις, λόγω αύξησης του ΑΕΠ και του τρέχοντος πληθωρισμού. Τίποτα ουσιαστικό που να αφορά τις μεταβολές σε μισθούς.
Στον πίνακα που ακολουθεί και αφορά την σύνθεση των πληθωριστικών πιέσεων ανά τομέα σε σύγκριση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, γίνεται σαφές ότι οι πολιτικές της ΕΚΤ που στοχεύουν στον περιορισμό της ζήτησης έχουν μικρά περιθώρια αποτελεσματικότητας, ενώ επίσης δεν μπορούν να επηρεάσουν τον τομέα της ενεργειακής κρίσης. Με άλλα λόγια οι βασικές αιτίες του πληθωρισμού θα παραμείνουν ενεργές και η οικονομική δραστηριότητα θα πληγεί ακόμα πιο άσχημα με την περαιτέρω συρρίκνωση της ζήτησης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η «θέση» που θα πάρει ο Προϋπολογισμός, τόσο απέναντι στις απαιτήσεις αποκατάστασης της αγοραστικής δύναμης μισθωτών – συνταξιούχων όσο και απέναντι στην φορολογική ελάφρυνση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για να αντιμετωπίσουν την διπλή πίεση της νομισματικής συρρίκνωσης και του πληθωρισμού, θα είναι καθοριστική.
Η επίλυση αυτής της αντίφασης που πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω του Προϋπολογισμού, αποκλείει την καταφυγή στην διέξοδο του δανεισμού καθώς το 2023 η πτώση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας δεν επιτρέπει την «απορρόφηση» των επιπτώσεων του ακριβότερου και δυσκολότερου δανεισμού, τόσο για το δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα...
Με άλλα λόγια το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει να παρουσιάσει ένα από τους δυσκολότερους προϋπολογισμούς ακόμα και από τα χρόνια του μνημονίου, καθώς τώρα, πέραν όλων των άλλων, οι «επιλογές» που θα αποτυπωθούν στον Προϋπολογισμό, που θα παρουσιαστεί την Δευτέρα, θα πρέπει να έχουν την υπογραφή του ΥΠΟΙΚ. Και όχι της περιβόητης «τρόικα»...
