Το «πράσινο φως» για την έναρξη της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις τράπεζες άναψε ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, υπέγραψε χθες την στρατηγική αποεπένδυσης βάσει της έκθεσης της συμβούλου Rothschild. Κατόπιν αυτού, η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις συμμετοχές του Ταμείου στις ελληνικές τράπεζες θα ξεκινήσει στις αρχές του νέου έτους.
Τους προηγούμενους μήνες και ενόψει της επικείμενης αποεπένδυσης του Ταμείου, στο προσκήνιο ήρθαν επενδυτές με ενδιαφέρον για την Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα Πειραιώς, τις τράπεζες στις οποίες το ΤΧΣ έχει την μεγαλύτερη παρουσία, με ποσοστά ελέγχου 40,39% και 27%.
Ειδικότερα, ενδιαφέρον για το 20% της Εθνικής Τράπεζας εκδήλωσε το κρατικό επενδυτικό fund της Σαουδικής Αραβίας, Public Investment Fund (PIF), ενώ για το 27% της Τρ. Πειραιώς το ιταλικό private equity fund ΙΟΝ Group. Το PIF διενεργεί ήδη due diligence με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας και δεν έχει υποβάλει οικονομική προσφορά, καθώς δεν έχει ανοίξει το data room για να γίνει ο ενδελεχής έλεγχος που θα προσδιορίσει και το προσφερόμενο τίμημα. Στην περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς, το ιταλικό fund ΙΟΝ Group, μέσω επιστολής ενδιαφέροντος προς το ΤΧΣ, υπέβαλε συγκεκριμένη οικονομική προσφορά, στα 452,4 εκατ. ευρώ (1,34 ευρώ ανά μετοχή) για το σύνολο των μετοχών του ΤΧΣ στην Τράπεζα, χωρίς να προτίθεται να προχωρήσει σε due diligence.
Δεδομένου ότι υπάρχει ήδη εκδηλωμένο ενδιαφέρον, η αποεπένδυση του ΤΧΣ μοιάζει φυσικό να ξεκινήσει από τις δύο τράπεζες στις οποίες το Ταμείο κατέχει τα μεγαλύτερα ποσοστά.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι πολύ πιο εύκολη είναι η έξοδος του ΤΧΣ από τις μικρότερες συμμετοχές του και δη από την Eurobank, όπου ελέγχει ποσοστό μόλις 1,4% (σ.σ. το ποσοστό του ΤΧΣ στην Alpha Bank ανέρχεται σε 9%). Στο πλαίσιο αυτό και δεδομένου ότι το προηγούμενο διάστημα υποψήφιοι επενδυτές έρχονταν σε καθημερινή βάση σε προκαταρκτικές, διερευνητικές επαφές με τα στελέχη του ΤΧΣ, η «σειρά προτεραιότητας» που έχουν δημιουργήσει η ΕΤΕ και η Πειραιώς, μπορεί να μην ισχύσει. Σε κάθε περίπτωση, πέραν της στρατηγικής ανά περίπτωση, το timing της αποεπένδυσης του ΤΧΣ θα κρίνουν οι συνθήκες στις αγορές και το «παράθυρο ευκαιρίας».
Σχετικά με την στρατηγική αποεπένδυσης του ΤΧΣ ο νόμος 4941/2022 προβλέπει ότι με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία διάθεσης του συνόλου ή μέρους των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει το Ταμείο. Η διάθεση μπορεί να γίνεται τμηματικά ή άπαξ, κατά την κρίση του Ταμείου και σε συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
To Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου συντάσσει αιτιολογημένη στρατηγική αποεπένδυσης, η οποία περιλαμβάνει το γενικό πρόγραμμα διάθεσης των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία κατέχει το Ταμείο, καθώς και ειδικότερες κατευθύνσεις ανά πιστωτικό ίδρυμα, για τις οποίες λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της συμμετοχής του Ταμείου σε αυτό.
Η στρατηγική αποεπένδυσης τηρεί τις αρχές του ανταγωνισμού και διέπεται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, από τις ακόλουθες αρχές: (α) την οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα του πιστωτικού ιδρύματος, (β) τις συνθήκες της αγοράς, τις μακροοικονομικές συνθήκες, και τις συνθήκες που διέπουν τον κλάδο των πιστωτικών ιδρυμάτων, (γ) τις ευλόγως αναμενόμενες συνέπειες της στρατηγικής αποεπένδυσης για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την αγορά και την ευρύτερη οικονομία της χώρας, (δ) τον σεβασμό στην αρχή της διαφανούς δράσης, (ε) την αναγκαιότητα κατάρτισης χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της στρατηγικής αποεπένδυσης, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη διάρκεια του Ταμείου, (στ) την ανάγκη διάθεσης σε εύλογο και έγκαιρο χρονικό διάστημα, (ζ) την ανάγκη επιστροφής του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα σε καθαρά ιδιωτική μετοχική σύνθεση.
Η στρατηγική αποεπένδυσης περιλαμβάνει προβλέψεις, ενδεικτικά, για τα ακόλουθα: (α) τις ενδεδειγμένες ανταγωνιστικές διαδικασίες προσφορών και τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε αυτές, (β) τις απαιτήσεις διαφάνειας και συμμόρφωσης με την νομοθεσία της κεφαλαιαγοράς, και (γ) τις πιθανές μεθοδολογίες διάθεσης.
