Η ανάπλαση ενός πρώην, ιστορικού για την περιοχή, εργοστασίου χαρτοποιίας «κούμπωσε» επισήμως στο χρηματοδοτικό πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και στον ευρύτερο τομέα των στρατηγικών παρεμβάσεων – αναπλάσεων (συνολικού ύψους 475 εκατ. ευρώ). Μετά τη θετική αξιολόγηση της ΕΥΣΤΑ επί της πληρότητας των στοιχείων του έργου και συμβατότητας αυτού με τους γενικούς και ειδικούς στόχους του RRF, ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, Θ. Σκυλακάκης, υπέγραψε την ένταξη του project «ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΧΑΡΤΟΠΟΙΙΑΣ ΛΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Ε.Γ.Λ.» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που αφορά στη μελέτη, κατασκευή και τεχνική διαχείριση για την αξιοποίηση και ανάπτυξη του πρώην εργοστασίου χαρτοποιίας Λαδόπουλου Ε.Γ.Λ. που βρίσκεται στην Πάτρα, μέσω ΣΔΙΤ. Το κόστος υπολογίζεται σε περίπου 65 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με το τεχνικό δελτίο θα καλυφθεί από το RRF με ποσό 25 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα περίπου 40 εκατ. ευρώ θα αφορούν σε ιδιωτική συμμετοχή.
Ποιο είναι το εργοστάσιο και το αντικείμενο της ανάπλασης
Η χαρτοβιομηχανία Λαδόπουλου (ΕΓΛ) ιδρύθηκε το 1927 στην Πάτρα και λειτούργησε από το 1931 ως το 1991 όπου διακόπηκε η λειτουργία της. Το 1999, το ακίνητο μεταβιβάστηκε στον Δήμο Πατρών. Η συνολική έκταση του γεωτεμαχίου όπου βρίσκονται τα κτίσματα, ανέρχεται στα 48.788,43 τ.μ. Το ακίνητο Λαδόπουλου βρίσκεται σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση σε σχέση με τους στόχους για την ανάπτυξη της πόλης, είναι το πλησιέστερο οικόπεδο στο υπό ανάπλαση παραλιακό μέτωπο και του Νέου Λιμένα και το μέγεθός του επιτρέπει την ανάπτυξη ποικίλων και υψηλής απόδοσης χρήσεων.
Η προτεινόμενη λύση δομείται στη βάση των ελάχιστων παρεμβάσεων στο ακίνητο, την εξυπηρέτηση του συνόλου των αναγκών των φορέων και το μικρότερο δυνατό κόστος υλοποίησης της αξιοποίησης. Με βάση αυτή, η προτεινομένη λύση είναι ευθυγραμμισμένη με τις παρακάτω βασικές κατευθύνσεις:
- Καθαιρούνται μόνο τα κτίρια που είναι σε κακή οικοδομική κατάσταση και δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
- Δομούνται νέα κτίρια, όπου αυτό είναι δυνατόν, χωρίς παρεκκλίσεις σε ύψος,
- Οι χρήσεις, εκτός της Διοίκησης, συμπεριλαμβάνονται μόνο αν εξυπηρετούν τη βασική χρήση του ακινήτου.
Με την αξιοποίηση του ακινήτου επιτυγχάνεται η παροχή υψηλής ποιότητας δημόσιων ανοιχτών χώρων και η ενίσχυση του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι εργασίες της παρέμβασης αφορούν συγκεκριμένα:
- σε Κατεδαφίσεις 12,648 τ.μ.
- στη δημιουργία ενός νέου χώρου στάθμευσης 400 θέσεων.
- στην ανακαίνιση υφιστάμενων καθώς και τη δημιουργία νέων κτιρίων συνολικής δόμησης 41.790 τμ (με τα 16.600 τ.μ. να αφορούν σε νέα κτίρια και τα 26.190 σε υφιστάμενα).
Σημειώνεται ότι με την ολοκλήρωση της οριστικής μελέτης και την εξέταση όλων των τεχνικών παραμέτρων της παρέμβασης, ενδέχεται να προκύψουν διαφοροποιήσεις στις εργασίες σε σχέση με τα δεδομένα που περιγράφονται στο εγκεκριμένο ΕΣΑΑ.
Τα οφέλη
Με την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης πράξης η οποία συνδέεται με την ολοκλήρωση των εργασιών αξιοποίησης του πρώην εργοστασίου χαρτοποιίας του Λαδόπουλου αναμένεται ουσιαστική αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος, η βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και αναζωογόνηση της περιοχής της Πάτρας, ενώ θα αναδειχθεί μία ενεργή κοινότητα για κατοίκους και επισκέπτες και θα επιτευχθούν πολλαπλά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Τη λειτουργικότητα της πράξης υποστηρίζει η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας ως καθ' ύλην αρμόδια για την συντήρηση των κτιρίων και των κοινόχρηστων χώρων της αρμοδιότητάς της. Οι άμεσα ωφελούμενοι είναι οι κάτοικοι, οι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι της περιοχής παρέμβασης. Όμως η θέση, ο κοινωνικός, πολιτιστικός, και τουριστικός ρόλος της περιοχής διευρύνει κατά πολύ τους ωφελούμενους, οι οποίοι δυνητικά είναι όλοι οι κάτοικοι και επισκέπτες της Πάτρας από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η κλιματική αλλαγή
Η επένδυση αποσκοπεί στην προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και τη συμβολή στην εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας και επιτυγχάνεται η μείωση των άμεσων και έμμεσων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με τις εκ των προτέρων εκπομπές, όπως ορίζεται και στη σύσταση (ΕΕ) 2019/786 της Επιτροπής για την ανακαίνιση κτιρίων. Σχετίζεται με την κατασκευή νέων ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων με πρωτογενή ενεργειακή ζήτηση (ΟΕΥΠ) η οποία είναι τουλάχιστον κατά 20% χαμηλότερη από την απαίτηση ΚΣΜΚΕ (κτίριο με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, εθνικές οδηγίες).
Ειδικότερα, σύμφωνα με το μέτρο, οι οικονομικοί φορείς που εκτελούν τις κατασκευαστικές εργασίες πρέπει να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 70% (κατά βάρος) των μη επικίνδυνων αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων που παράγονται στο εργοτάξιο προετοιμάζεται για επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και άλλες διαδικασίες ανάκτησης υλικών, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών επίχωσης με τη χρήση αποβλήτων για την υποκατάσταση άλλων υλικών, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων και το πρωτόκολλο της ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων. Η χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης αφορά αποκλειστικά το μέρος των υποδομών που θα φιλοξενήσουν τους χώρους διοίκησης (κτίρια Β και Ε) και εκπαίδευσης (κτίριο Γ) και ως εκ τούτου δεν εμπίπτουν στους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων.
Τα ορόσημα – χρονοδιαγράμματα
Σύμφωνα με το τεχνικό δελτίο, και εφόσον δεν προκύψουν στην πορεία αλλαγές, προβλέπεται η κοινοποίηση της ανάθεσης σύμβασης για τον διορισμό εταίρου του ιδιωτικού τομέα για την εκτέλεση στο β’ τρίμηνο του 2023 και η ολοκλήρωση των εργασιών στο τέλος του 2025 (επιβεβαίωση της ολοκλήρωσης των εργασιών και των υπηρεσιών με την υπογραφή του εντύπου ολοκλήρωσης από τον επόπτη κατασκευών).
