Οι καταθέσεις μέχρι πρόσφατα είχαν ένα «εχθρό», τα αρνητικά πραγματικά επιτόκια καταθέσεων.
Εδώ και μερικούς μήνες έχει προστεθεί πλέον και ο πληθωρισμός που σε συνδυασμό με τα σχεδόν μηδενικά ονομαστικά επιτόκια καταθέσεων «τρώει» τις καταθέσεις με αυξανόμενους ρυθμούς.
Τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος είναι καταλυτικά: οι καταθέσεις έχουν αρχίσει να «εξαφανίζονται» μέσα στην καταβόθρα πληθωρισμού/επιτοκίων. Είναι χαρακτηριστικό πως μέσα στο 11μηνο του 2022 η αύξηση των ροών καταθέσεων μειώθηκε δραματικά στο ένα τρίτο εκείνης του προηγούμενου έτους.
Στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου οι ροές καταθέσεων των νοικοκυριών «επιβραδύνθηκαν» μετά από μία μικρή αύξηση τον Οκτώβριο καθώς η επίμονη ακρίβεια απορροφά με ταχύτατους ρυθμούς... αποταμιεύσεις προκειμένου να διατηρηθεί το επίπεδο διαβίωσης των νοικοκυριών.
Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή η διαφαινόμενη επιλογή των νοικοκυριών να διατηρήσουν ένα ελάχιστο επίπεδο επάρκειας στην διαβίωσή τους βάζοντας χέρι στις αποταμιεύσεις, αρχικά είχε χαθεί πίσω από την ομίχλη των «πολλαπλασιαστικών» συνεπειών του πληθωρισμού και των επιδοματικών πολιτικών, αλλά πολύ σύντομα ειδικά από τα μέσα του χρόνου, ο ορίζοντας ξεκαθάρισε.
Οι αποταμιεύσεις των οποίων ο ρυθμός αύξησης συρρικνώνεται από τα αρνητικά πραγματικά επιτόκια καταθέσεων, άρχισαν να συμπιέζονται ακόμα περισσότερο από τις ανάγκες της διαβίωσης, χωρίς να υπάρξει καμία βελτίωση από την άλλη πλευρά, ήτοι από την πλευρά των επιτοκίων καταθέσεων που παρέμειναν και εξακολουθούν να παραμένουν ασφυκτικά εις βάρος των αποταμιευτών.
Ένα χαρακτηριστικό που έρχεται σχεδόν από όλες τις τράπεζες είναι πως έχει μειωθεί δραματικά ο μέσος όρος του χρόνου που διατηρούνται τα ποσά της μισθοδοσίας και των συντάξεων στους λογαριασμούς.
Σαφής ένδειξη του πως οι αυξήσεις των τιμών των προϊόντων και των υπηρεσιών απορροφούν ταχύτερα τα διαθέσιμα εισοδήματα, των οποίων η αγοραστική δύναμη έχει καταρρεύσει και δεν αντισταθμίζεται ούτε κατ' ελάχιστον από τα επιτόκια καταθέσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η ΤτΕ οι καταθέσεις στις τράπεζες είχαν αρνητική ροή, δηλαδή ο ρυθμός αύξησης τους μειώνεται σχεδόν σταθερά: H μηνιαία καθαρή ροή του συνόλου των καταθέσεων ήταν αρνητική κατά 694 εκατ. ευρώ το Νοέμβριο του 2022, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 872 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2022, ενώ μειωμένη ήταν και η ροή καταθέσεων τον Σεπτέμβριο.
- Οι ροές καταθέσεων από τον ιδιωτικό τομέα εμφανίζουν μείωση κατά 591 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο, έναντι μείωσης κατά 550 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε σε 4,5% από 5,9% τον προηγούμενο μήνα.
- Οι ροές καταθέσεων από επιχειρήσεις εμφανίζουν μείωση κατά 182 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο, έναντι μείωσης κατά 671 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε – σχεδόν υποδιπαλασιάσθηκε - σε 5,4% από 11,1% τον προηγούμενο μήνα.
- Οι ροές καταθέσεων από νοικοκυριά και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα καταγράφουν μείωση κατα 409 εκατ. ευρώ το Νοέμβριο του 2022, έναντι μικρής συγκυριακής αύξησης κατά 121 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, σε σχέση με μείωση και τον Σεπτέμβριο.
