Πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1,5% έως 2% του ΑΕΠ, καλά στοχευμένη, προσωρινή στήριξη για ευάλωτα νοικοκυριά για την ενεργειακή κρίση και δημοσιονομικό «μαξιλάρι» για ενδεχόμενες υποχρεώσεις, συμφωνίες για κοινές δημόσιες συμβάσεις στο ελληνικό δημόσιο, αλλά και παρέμβαση στο μείγμα φορολογικής πολιτικής με αύξηση του πραγματικού φορολογικού συντελεστή στα διανεμόμενα κέρδη κεφαλαίου (σ.σ. στα μερίσματα ο φόρος μειώθηκε από 10% σε 5%), με παράλληλη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τα μεσαία εισοδήματα συστήνει ο ΟΟΣΑ στην νέα του έκθεση για την Ελλάδα. Στο φορολογικό πεδίο συστήνει επίσης την τακτική αποτίμηση του οφέλους όλων των φορολογικών δαπανών και επιδοτήσεων, με έμφαση σε αυτές που ισχύουν για τα ορυκτά καύσιμα, αλλά και την εισαγωγή μίας ρήτρας λήξης ισχύος για τις υφιστάμενες και μελλοντικές φορολογικές δαπάνες, αλλά και ηλεκτρονικές μεθόδους για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, δίνοντας προτεραιότητα στους αυτοαπασχολούμενους.
Επίσης ο ΟΟΣΑ στην έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα μαζί με το Μνημόνιο κατανόησης για την ίδρυση κέντρου του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης στην Κρήτη προτείνει την απαλλαγή από τις εργοδοτικές εισφορές για νέες προσλήψεις, την εισαγωγή κινήτρων για τη διασφάλιση της υιοθέτησης της νέας άδειας πατρότητας μετ' αποδοχών αλλά και αντικατάσταση μη χρηματικών παροχών ανεργίας που παρέχονται στους εγγεγραμμένους ανέργους από τη ΔΥΠΑ με στοχευμένη εισοδηματική στήριξη. Η τράπεζες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αυξήσουν τις απαιτήσεις κεφαλαιακού αποθέματος ασφαλείας, ενώ στο πεδίο των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης απαιτείται εποπτεία στην εκταμίευση και στην απόδοση των δανείων του Σχεδίου Ανάκαμψης για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να επιβραδυνθεί η ροή ή να υπάρξει ανακατανομή κεφαλαίων σε άλλα έργα σε περίπτωση αυξανόμενων κινδύνων για την αποπληρωμή τους. Επίσης συστήνεται ενίσχυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και άλλων οικονομικών ρυθμιστικών, μείωση στους φραγμούς εισόδου και βελτίωση της αποτελεσματικότητας του νομικού συστήματος.
Ασκείται κριτική για τις υψηλές τιμές χονδρικής στην ενέργεια, στο σιδηροδρομικό δίκτυο συστήνεται να γίνουν επενδύσεις. Προτείνεται η υποβολή χρονοδιαγράμματος αυστηρότερων ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης, που θα εφαρμοστούν σε όλα τα υπάρχοντα κτίρια έως το 2050 αλλά και η υποχρεωτική ασφάλιση περιουσίας για ακραία καιρικά φαινόμενα για όλα τα κτίρια.
Στις προβλέψεις του επαναλαμβάνονται τα δεδομένα του φθινοπωρινού πακέτου, για άνοδο ΑΕΠ 1,1% φέτος και 1,8% το 2024.
Η αποτίμηση
Η Ελλάδα έχει ανακάμψει από την κρίση του COVID-19, υποστηριζόμενη από συνεχείς μεταρρυθμίσεις, με ώθηση από τον τουρισμό τις εξαγωγές, τις επενδύσεις αλλά και μέσω «της ουσιαστικής δημόσιας υποστήριξης και της εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης και της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας και του δυναμισμού της οικονομίας». Ωστόσο, «οι αντίθετοι άνεμοι από την άνοδο των παγκόσμιων τιμών της ενέργειας και τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχουν επιβραδύνει αυτή την ανάκαμψη».
Αναφέρεται πως η επίτευξη και η διατήρηση μέτριων πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων θα στηρίξει τη βιωσιμότητα του χρέους και θα βελτιώσει τις προοπτικές της Ελλάδας να επιτύχει μια αξιολόγηση κρατικού επενδυτικού βαθμού. Συστήνεται η καλύτερη κατανομή των δαπανών και των δημόσιων πόρων με παράλληλη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, βελτίωση των εισπράξεων και αντιμετώπιση των στρεβλώσεων. Η πλήρης εφαρμογή του φιλόδοξου Σχεδίου Ανάκαμψης, η διαχείριση των πιέσεων προσφοράς και κόστους με παράλληλη στήριξη της δημοσιονομικής εξυγίανσης και η ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στις τράπεζες είναι το κλειδί για μια βιώσιμη ανάκαμψη, αναφέρεται.
Γίνεται ειδική αναφορά στα μέτρα στήριξης και στα οφέλη τους αλλά και στο γεγονός πως «καθυστέρησαν την επιστροφή του πρωτογενούς πλεονάσματος στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 1,5% έως 2% του ΑΕΠ, επιβαρύνοντας την Ελλάδα στο στόχο να επιστρέψει γρήγορα σε επενδυτική βαθμίδα. Επισημαίνεται επίσης πως οι μισθοί αυξάνονται μετά από 12 χρόνια και οι εξαγωγές επεκτείνονται αλλά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας παραμένει ελλειμματικό.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα κύρια μηνύματα αυτής της έρευνας του ΟΟΣΑ είναι τρία, τα εξής:
- Επαναφορά του προϋπολογισμού σε πρωτογενή πλεονάσματα, δεδομένης της μείωσης της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και της αύξησης του πληθωρισμού. Αποτελεσματική εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης, διεύρυνση της φορολογικής βάσης και βελτίωση της απόδοσης του δημόσιου τομέα με στόχο να υπάρξει περιθώριο ώστε τα δημόσια οικονομικά να υποστηρίζουν καλύτερα τις επενδύσεις, τα εισοδήματα και τη συμπερίληψη. Ο περιορισμός των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών του προϋπολογισμού και η μείωση του δημόσιου χρέους είναι ουσιαστικής σημασίας για την αναβάθμιση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα, γεγονός που θα διευρύνει τη χρηματοδότηση και τις επενδύσεις.
- Η αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων είναι υψίστης σημασίας για μια διαρκή ανάκαμψη. Η πλήρης εξυγίανση των τραπεζών, με την εκκαθάριση των υπολειπόμενων μη εξυπηρετούμενων δανείων και την ανασυγκρότηση των κεφαλαιακών τους βάσεων, είναι απαραίτητη για τις τράπεζες και για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Θα πρέπει να συμπληρωθεί με την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης. Η αποκατάσταση της προθυμίας των επιχειρήσεων να επενδύσουν και η ενθάρρυνσή τους να αναπτυχθούν είναι καθοριστικής σημασίας μακροπρόθεσμα.
- Η επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως τα μέσα του αιώνα και η προσαρμογή σε ένα θερμότερο κλίμα θα απαιτήσει συνεχείς παρεμβάσεις πολιτικής για πολλά χρόνια. Ένας συνδυασμός πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων, των νομοθετικών ρυθμίσεων και της τιμολόγησης των εκπομπών ρύπων μπορεί να επιταχύνει οικονομικά αποδοτικές περικοπές εκπομπών και να δημιουργήσει πρόσθετα έσοδα που θα τροφοδοτήσουν την πράσινη μετάβαση.
Αναλυτικά, οι 14 συστάσεις του ΟΟΣΑ είναι οι εξής ανά άξονα:
Α. Υποστήριξη μιας βιώσιμης δημοσιονομικής ανάκαμψης
1. Η δημοσιονομική στήριξη βοήθησε την οικονομία να ανακάμψει. Προστατεύει τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και η άνοδος των τιμών ενισχύουν τα κρατικά έσοδα και μειώνουν το έλλειμμα, αν και πιο αργά από ό,τι είχε προγραμματιστεί πριν τη κρίση. Ο δείκτης δημόσιου χρέους μειώνεται, αλλά η αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας παραμένει κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, ασκώντας πιέσεις στα spreads.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Επαναφέρετε το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο σε πλεόνασμα από το 2023 και διατηρήστε στη συνέχεια πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα τουλάχιστον 1,5% έως 2% του ΑΕΠ. Εστιάστε τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις για τις υψηλές τιμές της ενέργειας σε καλά στοχευμένη, προσωρινή στήριξη για ευάλωτα νοικοκυριά. Χρησιμοποιήστε οποιοδήποτε επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για τη δημιουργία δημοσιονομικών αποθεματικών με στόχο την κάλυψη ενδεχόμενων υποχρεώσεων.
2. Το μεταρρυθμιστικό και επενδυτικό σχέδιο Ελλάδα 2.0 αντιμετωπίζει πολλά από τα εμπόδια που υπάρχουν για την ανάπτυξη, την υψηλότερη παραγωγικότητα, για μία πιο ψηφιοποιημένη και πιο πράσινη οικονομία. Η εφαρμογή προχωρά καλά, αλλά οι προκλήσεις θα αυξηθούν. Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, αλλά η εφαρμογή συχνά υστερεί σε φιλοδοξίες. Οι δημόσιες επενδύσεις, που χρηματοδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από κονδύλια της ΕΕ, έχουν υψηλό βαθμό συγκέντρωσης με περιορισμένους ρόλους για τις περιφερειακές αρχές.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Γρήγορη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στη διαχείριση των δημοσίων επενδύσεων, δίνοντας προτεραιότητα στην εκπαίδευση του προσωπικού και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων. Προετοιμαστείτε για την επέκταση της εγχώριας χρηματοδότησης των δημοσίων επενδύσεων μόλις ολοκληρωθούν τα τρέχοντα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΕ.
3. Η Ελλάδα βελτίωσε τη διαδικασία σύνταξης του προϋπολογισμού της, εισήγαγε επισκοπήσεις δαπανών και αναπτύσσει τον προϋπολογισμό επιδόσεων. Ωστόσο, το μερίδιο των δαπανών που στηρίζουν την ανάπτυξη είναι σχετικά χαμηλό, λόγω της υψηλής αναλογίας για συντάξεις και μισθούς του δημόσιου τομέα. Η διατήρηση των πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων με ταυτόχρονη υποστήριξη της ενσωμάτωσης, των επενδύσεων και της στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας θα απαιτήσει αποτελεσματικότερες δημόσιες δαπάνες.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Ανάπτυξη της ικανότητας των αρμόδιων υπουργείων να έχουν πρόσβαση, να προσαρμόζουν και να αναλύουν τις πληροφορίες για τις επιδόσεις τους. Ανάπτυξη και παρουσίαση μιας μεσοπρόθεσμης προοπτικής των τάσεων των δαπανών και των επιπτώσεων των μέτρων πολιτικής.
4. Οι επενδυτικές δαπάνες υπολείπονται τακτικά σε σχέση με τις αρχικές πιστώσεις του προϋπολογισμού. Το μέγεθος του εργατικού δυναμικού στο δημόσιο και της μισθοδοσίας είναι συγκρίσιμα με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά τα κενά δεξιοτήτων σε βασικούς τομείς εμποδίζουν την παροχή υπηρεσιών. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση των δημοσίων επενδύσεων και στις δημόσιες προμήθειες μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση της ταχύτητας εκταμίευσης και της ποιότητας των επενδύσεων, καθώς και σε περαιτέρω πρόσφατες βελτιώσεις στις αντιλήψεις περί διαφθοράς.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Αποφύγετε την αύξηση του συνολικού αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, προωθώντας την ανακατανομή του προσωπικού σε περιοχές με έλλειψη πόρων. Ενίσχυση των προσλήψεων στις δημόσιες υπηρεσίες, διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία ανταποκρίνεται στις ανάγκες δεξιοτήτων των διαφόρων φορέων και στον αυξανόμενο ανταγωνισμό για δεξιότητες. Ενοποίηση κατακερματισμένων δραστηριοτήτων, όπως οι δημόσιες συμβάσεις, σε ειδικούς οργανισμούς με μεγαλύτερη ικανότητα. Ανάπτυξη και απαίτηση χρήσης συμφωνιών-πλαισίων για κοινές δημόσιες συμβάσεις.
5. Η ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα επιταχύνθηκε κατά την περίοδο του COVID και φέρνει απτά οφέλη στην παροχή υπηρεσιών και στις λειτουργίες του δημόσιου τομέα.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Συνέχιση της ψηφιοποίησης και της διοικητικής απλούστευσης σε όλο τον δημόσιο τομέα, δίνοντας προτεραιότητα στο πεδίο της εργασίας και στην αύξηση των δεξιοτήτων.
6. Τα δημόσια έσοδα βασίζονται πιο πολύ στους φόρους κατανάλωσης και στις κοινωνικές εισφορές από τους φόρους εισοδήματος. Οι στοχευμένες περικοπές μειώνουν τους υψηλούς φόρους εισοδήματος και εισφορές. Οι φόροι στο κεφάλαιο και στα κέρδη είναι από τους χαμηλότερους στον ΟΟΣΑ. Η στροφή στις ηλεκτρονικές συναλλαγές αυξάνει τη φορολογική συμμόρφωση, αλλά οι απαλλαγές και οι εκπτώσεις αποδυναμώνουν την αποτελεσματικότητα του συστήματος.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Επικεντρώστε τις μελλοντικές αλλαγές των συντελεστών του φόρου εισοδήματος στη διατήρηση των εσόδων, διευρύνοντας παράλληλα τη φορολογική βάση. Αύξηση του πραγματικού φορολογικού συντελεστή στα διανεμόμενα κέρδη κεφαλαίου, με παράλληλη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τα μεσαία εισοδήματα. Δημοσίευση τακτικών και ολοκληρωμένων απολογισμών του κόστους και του οφέλους όλων των φορολογικών δαπανών και επιδοτήσεων, με έμφαση σε αυτές που ισχύουν για τα ορυκτά καύσιμα. Εισαγάγετε μια προεπιλεγμένη ρήτρα λήξης ισχύος για τις υφιστάμενες και μελλοντικές φορολογικές δαπάνες. Χρησιμοποιήστε βελτιωμένες ψηφιακές δυνατότητες για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, δίνοντας προτεραιότητα στους αυτοαπασχολούμενους.
Β. Αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων
7. Τα ποσοστά απασχόλησης παραμένουν χαμηλά, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τους νέους, παρά την έντονη δημιουργία θέσεων εργασίας με την ανάκαμψη μετά την COVID-19. Τα κενά δεξιοτήτων αυξάνονται, ενώ η επιτάχυνση της γήρανσης του πληθυσμού μειώνει τον πληθυσμό σε ηλικία εργασίας. Λίγες απαιτήσεις και σημαντικά οφέλη οδηγούν σε μεγάλους αριθμούς εγγεγραμμένων στη ΔΥΠΑ επιβαρύνοντας την αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας. Οι εργαζόμενοι που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό συμβάλλουν σημαντικά στο εργατικό δυναμικό της Ελλάδας, αλλά οι δεξιότητές τους χρησιμοποιούνται ελάχιστα.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Προώθηση της συμμετοχής των γυναικών στην αμειβόμενη απασχόληση, συμπεριλαμβανομένης της ενθάρρυνσης των χώρων εργασίας να υιοθετήσουν πιο ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας. Ενίσχυση των κινήτρων για τους εργοδότες για πρόσληψη νέων εργαζομένων με περιορισμένη εμπειρία, όπως η παραίτηση από τις εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για νέες προσλήψεις. Εισαγωγή κινήτρων για τη διασφάλιση της υιοθέτησης της νέας άδειας πατρότητας μετ' αποδοχών. Ενθάρρυνση μεγαλύτερης συμμετοχής σε χαμηλού κόστους σχήματα για την φροντίδα για μικρά παιδιά και ηλικιωμένους συγγενείς. Εφαρμογή συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων στη δημόσια υπηρεσία απασχόλησης, αναπτύσσοντας απαιτήσεις αμοιβαίων υποχρεώσεων με επίκεντρο τα εξατομικευμένα προσωπικά σχέδια δράσης. Εξετάστε το ενδεχόμενο αντικατάστασης των μη χρηματικών επιδομάτων ανεργίας που παρέχονται στους εγγεγραμμένους ανέργους με στοχευμένη εισοδηματική στήριξη. Μείωση των φραγμών στην αναγνώριση της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν εκτός Ελλάδας
Γ. Επενδύοντας σε μια διαρκή ανάκαμψη
8. Παρά την πρόσφατη πρόοδο, οι ιδιωτικές επενδύσεις παραμένουν πολύ χαμηλές, αντανακλώντας τη δυσεύρετη χρηματοδότηση και τη χαμηλή ζήτηση από τους επενδυτές. Οι τράπεζες έχουν κάνει μεγάλες παρεμβάσεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αλλά η κρίση του COVID έχει δημιουργήσει νέα ανοίγματα. Τα κεφάλαια των τραπεζών, αν και πληρούν τις ρυθμιστικές απαιτήσεις, είναι χαμηλά, επιβαρύνοντας το νέο δανεισμό και αποδυναμώνοντας την ικανότητα των τραπεζών να επενδύσουν για τη βελτίωση των λειτουργιών τους. Οι αναβαλλόμενες εκπτώσεις φόρου αποτελούν μεγάλο μερίδιο του κεφαλαίου των τραπεζών και αποθαρρύνουν νέες ιδιωτικές επενδύσεις στις τράπεζες. Η διάχυση από την κυβέρνηση των δανείων του Σχεδίου Ανάκαμψης σε ιδιώτες επενδυτές μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μπορεί να επεκτείνει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, αλλά φέρνει και δημοσιονομικούς κινδύνους. Το FinTech και άλλες εναλλακτικές λύσεις αντί της τραπεζικής χρηματοδότησης έχουν αναπτυχθεί ελάχιστα. Η χαμηλή επενδυτική ζήτηση αντικατοπτρίζει τον χαμηλό αλλά βελτιωμένο δυναμισμό των επιχειρήσεων, ειδικά τις πολλές πολύ μικρές επιχειρήσεις με περιορισμένη ικανότητα διαχείρισης. Αυτό επιβραδύνει την αναζήτηση νέων ευκαιριών από τις εταιρείες στην ψηφιοποίηση και τη μετάβαση της πράσινης οικονομίας.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Ολοκληρώστε γρήγορα την εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος Ηρακλής. Ενθαρρύνετε τις τράπεζες να οικοδομήσουν τις κεφαλαιακές τους βάσεις αυξάνοντας τα κέρδη οργανικά και εξετάζοντας το ενδεχόμενο να αυξήσουν τις απαιτήσεις κεφαλαιακού αποθέματος ασφαλείας. Παρακολουθήστε στενά την εκταμίευση και την απόδοση των δανείων του Σχεδίου Ανάκαμψης για να είστε έτοιμοι να επιβραδύνετε την εκταμίευση ή να ανακατανείμετε τα κεφάλαια σε άλλα έργα σε περίπτωση αυξανόμενων κινδύνων και να προστατεύσετε τη συνεισφορά του κράτους σε περίπτωση αθέτησης δανείων. Ενθαρρύνετε την ανάπτυξη της μη τραπεζικής χρηματοδότησης μέσω ρυθμίσεων για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της ανταλλαγής πληροφοριών. Επέκταση και επιδότηση της πρόσβασης σε εκπαίδευση διαχείρισης ποιότητας για τη διαχείριση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους.
9. Μετά από μια δεκαετία με τις τιμές να αυξάνονται με τους πιο αργούς ρυθμούς στις χώρες του ΟΟΣΑ, ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί και διευρυνθεί. Σε πολλές αγορές, ο ανταγωνισμός τιμών είναι χαμηλός. Τα εμπόδια εισόδου παραμένουν υψηλά σε ορισμένα βασικά επαγγέλματα, όπως οι νομικές υπηρεσίες. Η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επιλύει τις εκκρεμείς υποθέσεις της και ενισχύει τους πόρους της. Ωστόσο, σημαντικοί τομείς της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να κυριαρχούνται από λίγους παίχτες. Οι κανονιστικές επιβαρύνσεις σε ορισμένους βασικούς τομείς εμποδίζουν τους νεοεισερχόμενους και αυξάνουν το κόστος.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Ενίσχυση της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού και άλλων οικονομικών ρυθμιστικών αρχών για να βελτιώσουν ανεξάρτητα τον ανταγωνισμό και την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς. Μειώστε τους φραγμούς εισόδου, δίνοντας προτεραιότητα στις επαγγελματικές υπηρεσίες και απλοποιήστε τους κανόνες χωροθέτησης. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του νομικού συστήματος συμπεριλαμβάνοντάς το σε οριζόντια μέτρα για την επανεξέταση και την απλούστευση όλων των διοικητικών διαδικασιών. Συνέχιση της συλλογής και αναφοράς δεικτών απόδοσης δικαιοσύνης. Κωδικοποίηση των κανονισμών και ολοκλήρωση εθνικών χωροταξικών σχεδίων, ενοποιώντας την ευθύνη για τον σχεδιασμό σε μια εθνική αρχή
Δ. Επίτευξη της μετάβασης της πράσινης οικονομίας της Ελλάδας
10. Οι πραγματικές τιμές άνθρακα διαφέρουν ουσιαστικά μεταξύ καυσίμων και χρηστών και είναι κάτω από τα επίπεδα που αναμένεται να είναι απαραίτητα για να φτάσουν στο μηδέν. Οι υψηλότερες τιμές του άνθρακα θα επηρέαζαν δυσανάλογα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα στο πλαίσιο των υφιστάμενων προγραμμάτων κοινωνικής στήριξης.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Μεσοπρόθεσμα, να αυξηθεί η τιμή των εκπομπών τουλάχιστον στο επίπεδο του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, συνοδευόμενη από προσωρινά και στοχευμένα μέτρα για να βοηθηθούν τα νοικοκυριά να προσαρμοστούν.
11. Το σιδηροδρομικό δίκτυο υποχρησιμοποιείται και είναι υποαναπτυγμένο με χαμηλή απόδοση. Οι επενδύσεις σε υποδομές δίνουν προτεραιότητα στις οδικές μεταφορές.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Αύξηση επενδύσεων στις δημόσιες συγκοινωνίες με βάση τις αναλύσεις κόστους και οφέλους.
12. Η κυβέρνηση στοχεύει στην ανακαίνιση 60.000 κατοικιών ετησίως και αυτός ο ρυθμός θα πρέπει να διπλασιαστεί περίπου για να ανακαινιστούν όλα τα ανεπαρκώς μονωμένα κτίρια έως το 2050.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Υποβολή χρονοδιαγράμματος αυστηρότερων ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης, που θα εφαρμοστούν σε όλα τα υπάρχοντα κτίρια έως το 2050.
13. Η δημόσια αποζημίωση για ζημιές από ακραία καιρικά φαινόμενα επιβάλλει δημοσιονομικό κόστος και παρέχει μικρή βεβαιότητα. Η ασφαλιστική κάλυψη είναι χαμηλή και ο επιμερισμός του κινδύνου μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα δεν είναι διαφανής.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Σαφής κατανομή κινδύνων, για παράδειγμα καθιστώντας υποχρεωτική την ασφάλιση περιουσίας για ακραία καιρικά φαινόμενα για όλα τα κτίρια.
14. Η μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία θα απαιτήσει από πολλούς εργαζόμενους, επιχειρήσεις και περιφέρειες να προσαρμόσουν τις υπάρχουσες δραστηριότητές τους σε νέες ευκαιρίες.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Αύξηση της πρόσβασης και της ποιότητας των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας και της κατάρτισης των εργαζομένων σε όλους τους τομείς και τις περιφέρειες που επηρεάζονται από τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία.