Το 2023 είναι η χρονιά που ο ΟΔΔΗΧ έχει εξαγγείλει την έκδοση «πράσινων» ή ESG ομολόγων. Για την ακρίβεια η προτίμηση έκλινε προς τα ESG ή αλλιώς ομόλογα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και βιωσιμότητας.
Διαφέρουν από τα κατά-πράσινα στο ότι οι προϋποθέσεις για τη χρήση των κεφαλαίων τους θα εκφράζoυν βιώσιμο ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά δεν θα είναι και... καταπράσινα. Κάποιοι έχουν μιλήσει για σκανδαλώδη παράκαμψη της πραγματικής πράσινης μετάβασης, αλλά κανείς δεν έχει αλλάξει κάτι. Οπότε οι επιλογές των εκδόσεων στρέφονται βασικά στα ESG ομόλογα όπως φαίνεται στα σχετικά στοιχεία της αγοράς ομολόγων τα τελευταία χρόνια...
Συνήθως τα ομόλογα αυτά λόγω του ότι συνδέεται η χρήση τους με τις μεγάλες μπίζνες της κλιματικής πράσινης μετάβασης προσέλκυαν περίπου 20% περισσότερους αγοραστές απ' ότι τα κοινά ομολογιακά δάνεια και για τον λόγο αυτό είχαν καλύτερα αποτελέσματα για τον εκδότη τους.
Στην βάση της λογικής αυτής έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα δανεισμού του ελληνικού δημοσίου για το 2023.
Όμως η ταχύτητα των επενδύσεων προς την πράσινη μετάβαση έχει επιβραδυνθεί λόγω των γεγονότων που μεσολάβησαν και κυρίως την ενεργειακή κρίση.
Αυτό «καταγράφεται» με απόλυτα σαφή τρόπο στο ακόλουθο διάγραμμα που αποτυπώνει τις συνολικές εκδόσεις των ESG ομολόγων.
Η πτώση είναι σαφής και έχει να κάνει όχι μόνο με τα γεγονότα της ενεργειακής αναταραχής και την επιστροφή στην χρήση των ορυκτών καυσίμων, αλλά και στην ανατροπή της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ όσον αφορά τόσο στην αύξηση των επιτοκίων και – κυρίως – στην απόσυρση της ρευστότητας που είχε διοχετεύσει στις αγορές μέσω APP και PEPP.
Όπως είναι γνωστό έχει σταματήσει η επανεπένδυση των κεφαλαίων που προκύπτουν από τις λήξεις των ομολόγων που είχαν αγοραστεί από την ΕΚΤ στο πλαίσιο του APP.
Και τέλη του 2024 θα συμβεί το ίδιο και για τα κεφάλαια του PEPP μέσω του οποίου η ΕΚΤ κατέχει περί τα 39 δισ. ευρώ ελληνικά ομόλογα.
Η ΕΚΤ αναμφίβολα αναγνωρίζει τις συνέπειες που έχει η αλλαγή της πολιτικής της στην χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης και ήδη έχουν γίνει κάποιες δημόσιες τοποθετήσεις που ρίχνουν αρκετό «φως» στο τι ακριβώς θα επακολουθήσει.
Στην πρώτη ομιλία της το 2023 το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Ιζαμπέλ Σνάμπελ ξεκαθάρισε ότι η πράσινη χρηματοδότηση θα είναι ακριβότερη, αλλά ότι... δεν φταίει γι' αυτό η ΕΚΤ.
Όπως είπε «πολλές κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως ανταποκρίνονται στον τρέχοντα υψηλό πληθωρισμό καθιστώντας αυστηρότερες τις συνθήκες χρηματοδότησης.
Ενώ το υψηλότερο κόστος πίστωσης θα καταστήσει ακριβότερη τη χρηματοδότηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των πράσινων τεχνολογιών, θα ήταν παραπλανητικό να χρησιμοποιηθούν υψηλότερα επιτόκια ως αποδιοπομπαίος τράγος για περαιτέρω καθυστέρηση στην πράσινη μετάβαση...».
Και ένα μικρό προσωρινό "bonus"
Στο τέλος της ομιλίας της όμως άφησε και ένα... μικρό παραθυράκι για τα ESG ομόλογα.
«Είμαστε έτοιμοι», είπε, «να εντείνουμε περαιτέρω τις προσπάθειές μας για τη στήριξη της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, αξιοποιώντας τα επιτεύγματα του σχεδίου δράσης μας για την κλιματική αλλαγή.
Μακροπρόθεσμος στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι όλες οι δράσεις νομισματικής πολιτικής μας ευθυγραμμίζονται με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Αυτό σημαίνει οικολογικό προσανατολισμό του αποθέματος ομολόγων που διακρατούμε, συμπεριλαμβανομένων των ομολόγων του δημόσιου τομέα, καθώς και των δανειοδοτικών μας πράξεων και του πλαισίου ασφαλειών...».
Με άλλα λόγια η ΕΚΤ παρ' ότι οδηγεί το κόστος του χρήματος υψηλότερα και μαζί του το κόστος των επενδύσεων για την πράσινη μετάβαση, για όσο θα συνεχίσει να επανεπενδύει κεφάλαια από το PEPP θα στρέψει την προσοχή της σε επανεπενδύσεις που θα αφορούν στα πράσινα και στα ESG ομόλογα... Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον σαν αυτό που έχει δημιουργηθεί πλέον με τις αυξήσεις των επιτοκίων είναι σαφές ότι οι «αγορές» της ΕΚΤ θα στηρίξουν τα πράσινα και τα ESG ομόλογα. Είναι κατά πως φαίνεται το τελευταίο "bonus" της ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής... και για να μη διαμαρτύρονται οι κυβερνήσεις για τον εφιάλτη πλέον της αναχρηματοδότησης του χρέους τους μέσα στο 2023 και το 2024.
