Σε νέα αύξηση των βασικών της επιτοκίων κατά 0,5% -όπως αναμενόταν από την αγορά- προχώρησε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού της συμβουλίου, ακολουθώντας κατά πόδας τόσο την αμερικανική Fed όσο και την Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας (BoE), οι οποίες αύξησαν εκ νέου τα επιτόκιά τους, εντείνοντας την προσπάθεια επαναφοράς του πληθωρισμού σε αποδεκτά πλαίσια.
Πρόκειται για την δεύτερη διαδοχική αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης μετά από αυτήν του Δεκεμβρίου, ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Ιανουάριο αποκλιμακώθηκε περαιτέρω στο 8,5%.
Πλέον, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων διαμορφώνονται σε 3%, 3,25% και 2,50% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 8 Φεβρουαρίου 2023, ενώ η ευρωτράπεζα υπογραμμίζει πως στο μέλλον θα ακολουθήσουν και νέες αυξήσεις, αρχής γενομένης από τη συνεδρίαση του Μαρτίου, όπου τα επιτόκια θα αυξηθούν κατά 50 μονάδες βάσης επιπλέον.
We raised interest rates by 0.5 percentage points.
See our latest monetary policy decisions https://t.co/m4C5jKNH0j pic.twitter.com/EopgGBQEcE
— European Central Bank (@ecb) February 2, 2023
«Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης ακόμα στην επόμενη συνεδρίασή του για τη νομισματική πολιτική τον Μάρτιο και στη συνέχεια θα αξιολογήσει την πορεία που θα ακολουθήσει η νομισματική του πολιτική», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση της ΕΚΤ.
Στη συνέχεια τονίζεται πως το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει την πορεία του προς τη σημαντική αύξηση των επιτοκίων με σταθερό ρυθμό και τη διατήρησή τους σε επίπεδα που είναι επαρκώς περιοριστικά προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε επίσης σήμερα τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για τη μείωση των τίτλων που διακρατεί το Ευρωσύστημα στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP).
Όπως ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο, το χαρτοφυλάκιο APP θα μειώνεται με ρυθμό 15 δισ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο από τις αρχές Μαρτίου μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2023 και στη συνέχεια ο ρυθμός αυτής της μείωσης θα καθορίζεται με την πάροδο του χρόνου. Οι μερικές επανεπενδύσεις θα διενεργούνται γενικότερα σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική.
Συγκεκριμένα, οι εναπομένουσες επανεπενδύσεις θα κατανέμονται κατ’ αναλογία προς το μερίδιο εξόφλησης τίτλων μεταξύ των συστατικών προγραμμάτων του APP και, στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς τίτλων του δημόσιου τομέα (public sector purchase programme – PSPP), κατ’ αναλογία προς το μερίδιο εξόφλησης τίτλων κάθε χώρας και μεταξύ των κρατών-εκδοτών και των υπερεθνικών εκδοτών. Σε ό,τι αφορά τις αγορές εταιρικών ομολόγων που διενεργεί το Ευρωσύστημα, οι εναπομένουσες επανεπενδύσεις θα στρέφονται περισσότερο προς εκδότες που έχουν καλύτερες κλιματικές επιδόσεις. Με την επιφύλαξη του στόχου της ΕΚΤ για τη σταθερότητα των τιμών, αυτή η προσέγγιση θα στηρίξει τη σταδιακή απεξάρτηση των εταιρικών ομολόγων που διακρατεί το Ευρωσύστημα από τον άνθρακα σύμφωνα με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού.
Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) και έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP)
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει πλήρως τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου 2023. Στη συνέχεια, το χαρτοφυλάκιο APP θα μειωθεί με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν θα επανεπενδύει όλα τα ποσά από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους. Η μείωση θα διαμορφωθεί σε 15 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2023 και στη συνέχεια ο ρυθμός της θα καθορίζεται με την πάροδο του χρόνου.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Στο 3,25% το τελικό επιτόκιο της ΕΚΤ
Σημειώνεται πως έρευνα του Bloomberg, το επιτόκιο καταθέσεων αναμένεται να αυξηθεί στο ανώτατο όριο του 3,25%, γεγονός που σημαίνει πως πιθανότατα θα ακολουθήσει ακόμα μία αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης τον Μάρτιο, ακολουθούμενη από αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης τον Μάιο ή τον Ιούνιο. Στη συνέχεια, η διάμεση πρόβλεψη των αναλυτών προβλέπει μείωση του επιτοκίου στο 3% στην αρχή του τρίτου τριμήνου.
