Το «θαύμα» της διάσωσης της Credit Suisse στην Ευρώπη και της First Republic στις ΗΠΑ δεν στάθηκε ικανό να κρατήσει περισσότερο από ένα 24ωρο αν κρίνει κανείς από το πόσο γρήγορα οι χρηματιστηριακοί δείκτες από κόκκινοι έγιναν πράσινοι, για να γυρίσουν και πάλι στο κόκκινο, πριν οι αγορές κλείσουν για Σαββατοκύριακο.
Οι «διασώσεις» τόσο της Credit Suisse όσο και της First Republic, με τη δανειοδότηση στην πρώτη περίπτωση από την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας και μια ομάδα αμερικανικών τραπεζών στη δεύτερη περίπτωση, έχουν πίσω τους μια σχετικά πρόσφατη ιστορία, που προφανώς οι αγορές δεν έχουν προλάβει να ξεχάσουν.
Μια ιστορία που άρχισε, μπορεί να πει κανείς τέτοιο καιρό, Μάρτιο του 2007 και «τέλειωσε» ενάμιση χρόνο αργότερα με την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.
Τον Μάρτιο του 2007 η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) της Νέας Υόρκης αποφάσισε να δώσει ένα δάνειο σωσίβιο περί τα 30 δισ. δολ. σε μία από τις μεγαλύτερες και επίσημα πιο αξιόπιστες επενδυτικές τράπεζες του πλανήτη – τότε – την Bear Stearns, καθώς αυτή συγκλονιζόταν από επενδυτικές «ζημιές». Η Bear Stearns ήταν μια τράπεζα που είχε ιδρυθεί το 1923 και ήταν από τις ελάχιστες που δεν απέλυσαν τους υπαλλήλους τους με την κρίση του 1929. Το 2007 αριθμούσε περί τους 15,5 χιλιάδες υπαλλήλους σ' ολόκληρο τον κόσμο.
Η ειδικότητά της, πέρα από τις πλέον προωθημένες «τεχνικές» συναλλαγών παραγώγων, ήταν οι «τιτλοποιήσεις» ενυπόθηκων δανείων. Τυπικά κάτι σαν τις τιτλοποιήσεις των δανείων από τα οποία έχουν απαλλαγεί τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές τράπεζες.
Το δάνειο από την Fed τελικά είχε κάποιες «περιπέτειες» και πήρε την μορφή, μέσω ενός SUV που έφτιαξε η Fed, της αγοράς περιουσιακών στοιχείων της Bear Stearns, όταν έγινε φανερό ότι η κατάσταση ήταν πολύ πιο σοβαρή απ' όσο φαινόταν...
Και επειδή ούτε το δάνειο τελικά φαινόταν ικανό να σταματήσει τον κατήφορο της μετοχής της Bear Stearns, η Fed «έπεισε» με την τρόπο της την JP Morgan να παρέμβει και να αγοράσει την Bear Stearns για να αναχαιτίσει το τραπεζικό τσουνάμι που είχε ξεσηκώσει τη θάλασσα του ιδιωτικού χρέους πίσω από την BS.
Η JP Morgan δέχθηκε, αρχικά με μία τιμή εξαγοράς 2 δολ. την μετοχή που κατέληξε να γίνει 10 δολ., όταν η μετοχή της BS είχε πάνω από 150 δολ.
Η «διάσωση» έγινε, η JP Morgan «κατάπιε» την BS μαζί με τα προβλήματά της, αλλά τα ίδια προβλήματα ήταν ήδη διάχυτα παντού στο «θωρακισμένο» τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ.
Τόσο μάλιστα που σε λιγότερο από 6 μήνες η Lehman Brothers, αντίπαλη μέχρι τότε της Bear Stearns, άρχισε να βαδίζει στο ίδιο μονοπάτι, για να... καταλήξει κατά τα γνωστά τον Σεπτέμβριο του 2008. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά.
Το ενδιαφέρον είναι ότι τόσο με την Credit Suisse στην Ελβετία, όσο και με την First Republic στις ΗΠΑ, οι ίδιοι «παίχτες» δηλαδή η Fed και η JP Morgan, με τα ίδια «εργαλεία» επιχειρούν και πάλι να αντιμετωπίσουν τα περίπου «ίδια» προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα, γνωρίζοντας περισσότερο από κάθε άλλον, ότι αυτά όπως και το 2007, δεν αποτελούν «λύση» στο πρόβλημα, αλλά προσπάθεια να κερδηθεί χρόνος.
Η διαφορά η μεγάλη είναι ότι αντίθετα με το 2007 – 2008 σε περιβάλλον πολύ χαμηλού πληθωρισμού τότε, τώρα το «υποκείμενο πρόβλημα» δεν είναι τα ενυπόθηκα δάνεια, αλλά κάτι πολύ μεγαλύτερο, είναι το «υποκείμενο ομολογιακό χρέος» κρατικό και ιδιωτικό, που απαξιώνεται. Και μάλιστα σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, με τις Κεντρικές Τράπεζες, όπως χθες η ΕΚΤ, να αυξάνουν ακόμα περισσότερο τα επιτόκια. Ήτοι την τάση περαιτέρω απαξίωσης των ομολογιακών αποθεμάτων των τραπεζών.
Εδώ κάποιος φαίνεται να διαβάζει λάθος την ιστορία, αλλά κατά πως φαίνεται δεν είναι οι αγορές αυτοί που κάνουν το λάθος. Αυτές θυμούνται καλά τι έγινε το 2007 και τι ακολούθησε το 2008.
