Σε εφαρμογή τίθεται η στήριξη των ενεργοβόρων επιχειρήσεων έως το 2030 για το κόστος των έμμεσων εκπομπών ρύπων, καθώς την Πέμπτη, 6 Απριλίου, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, η οποία καθορίζει τη διαδικασία με την οποία θα χορηγούνται οι ενισχύσεις στο προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.
Η Απόφαση έρχεται σε συνέχεια της έγκρισης στις αρχές Φεβρουαρίου από την Κομισιόν του ελληνικού σχήματος, το οποίο προβλέπει αποζημιώσεις συνολικού ύψους έως 1,36 δισ. ευρώ έως το τέλος της 10ετίας. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το προηγούμενο ανάλογο καθεστώς έχει λήξει από την 1η Ιανουαρίου 2021, με συνέπεια στο διάστημα που μεσολάβησε να μην καλύπτονται από αποζημίωση («αντιστάθμιση») οι εταιρείες που το δικαιούνται.
Επομένως, η 2ετής και πλέον ολιγωρία στη δρομολόγηση του νέου καθεστώτος (αφού θα έπρεπε να είναι έτοιμο για εφαρμογή στις αρχές του 2021) ισοδυναμεί με καθυστέρηση στο να επιστραφούν στις επιλέξιμες εταιρείες τα σχετικά κόστη που κατέβαλαν το 2021, τα οποία αγγίζουν τα 60 εκατ. ευρώ. Ποσά που, αν το νέο σχήμα είχε θεσπισθεί έγκαιρα, θα είχαν λάβει μέσα στο 2022.
Ωστόσο, η εγκριτική απόφαση της Κομισιόν άφηνε «παράθυρο» για την καταβολή και του ποσού αυτού αναδρομικά στις επιλέξιμες επιχειρήσεις, υπό τον όρο ότι αυτό θα γίνει έως τις 30 Απριλίου 2030. Η έκδοση της Υπουργικής Απόφασης δημιουργεί τις προϋποθέσεις αυτό να συμβεί, αν και θα πρέπει μέχρι το τέλος του μήνα να ανοίξει η σχετική πλατφόρμα από τον ΔΑΠΕΕΠ για να εγγραφούν οι ενεργοβόρες επιχειρήσεις και να καθορισθούν οι δικαιούχοι.
Οι δικαιούχοι
Εφεξής, και μέχρι το 2030, οι επιλέξιμες βιομηχανίες να αρχίσουν να αποζημιώνονται σε τακτική βάση. Ξεκινώντας από την καταβολή ενίσχυσης εντός του 2023, για το κόστος των έμμεσων εκπομπών ρύπων με το οποίο επιβαρύνθηκαν οι δικαιούχοι το 2022 και ανέρχεται σύμφωνα με εκτιμήσεις στα επίπεδα των 110 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι με ενίσχυση (αντιστάθμιση ρύπων) καλύπτονται οι ευρωπαϊκές ενεργοβόρες επιχειρήσεις που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο «διαρροής άνθρακα», λόγω του κόστους των δικαιωμάτων ρύπων το οποίο μετακυλίεται στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας (κόστος έμμεσων εκπομπών). Ο κίνδυνος «διαρροής άνθρακα» αφορά τη μειωμένη ανταγωνιστικότητά τους έναντι ανάλογων επιχειρήσεων σε χώρες όπου η ηλεκτροπαραγωγή δεν επιβαρύνεται με κόστος δικαιωμάτων ρύπων. Γεγονός που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μεταφορά βιομηχανικής παραγωγής εκτός Ε.Ε., στην περίπτωση που δεν υπάρχει το αντίμετρο της αντιστάθμισης.
Μεταξύ των δικαιούχων συγκαταλέγονται ο όμιλος Viohalco, η Αλουμίνιον της Ελλάδος της Mytilineos, καθώς και οι δύο εγχώριες εταιρείες διύλισης Motor Oil και Helleniq Energy.
Νέες Κατευθυντήριες Γραμμές
Ο μηχανισμός αντιστάθμισης εφαρμόζεται στην Ε.Ε. από το 2013, επιστρέφοντας στους δικαιούχους κάθε έτος σημαντικό μέρος του κόστους έμμεσων εκπομπών με το οποίο επιβαρύνθηκαν την προηγούμενη χρονιά. Στο νέο σχήμα, το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο θα ισούται με το 75% του προκύψαντος κόστους έμμεσων εκπομπών.
Από το 2021 και έως το τέλος του 2030, ισχύουν νέες Κατευθυντήριες Γραμμές, στη βάση των οποίων υποβλήθηκε και η ελληνική πρόταση. Μία βασική αλλαγή στις νέες Κατευθυντήριες είναι η διαφοροποίηση των επιλέξιμων βιομηχανιών.
Έτσι, πλέον η Ε.Ε. έχει εντάξει και τα διυλιστήρια, τη βιομηχανία χαλκού και την παραγωγή υδρογόνου, στους κλάδους με κίνδυνο «διαρροής άνθρακα», ενώ απεντάχθηκαν οι κλωστοϋφαντουργίες και οι βιομηχανίες λιπασμάτων. Στον σχετικό κατάλογο, συνεχίζουν να δίνουν το «παρών» οι βιομηχανίες αλουμινίου, οι χαρτοβιομηχανίες, όπως και η παραγωγή σιδήρου και χάλυβα.
