Ροή
Θετική εξέλιξη για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφανίζουν τα στοιχεία που ανακοίνωσε τη Δευτέρα η Τράπεζα της Ελλάδας, καθώς καταγράφεται μείωση του ελλείμματος, κατά 117,4 ευρώ, ενώ η υποχώρηση του στο α’ τρίμηνο του έτους φτάνει τα 3,1 δισ. ευρώ.
Κινητήριο δύναμη πίσω από την θετική αυτή εξέλιξη, αποτέλεσε κατά πρώτον η βελτίωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων και, κατά δεύτερον, των ισοζυγίων αγαθών και υπηρεσιών, καθώς καταγράφηκε αύξηση των εξαγωγών και συγκράτηση των εισαγωγών. Ειδικά στις υπηρεσίες, σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο, με αύξηση των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 60,8% και των σχετικών εισπράξεων κατά 45,6%, ενώ καταγράφηκε παράλληλη επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών.
Αναλυτικότερα, και με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, το Μάρτιο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μείωση κατά 117,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μάρτιο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,4 δισ. ευρώ.
Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εξαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση των εισαγωγών, αυξανόμενες κατά 6,1% σε τρέχουσες τιμές (10,1% σε σταθερές τιμές) ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,9% σε τρέχουσες τιμές (4,1% σε σταθερές τιμές).
Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 13,9% σε τρέχουσες τιμές (7,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 1,1% σε τρέχουσες τιμές (-2,2% σε σταθερές τιμές).
Η μικρή αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, καθώς και του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, ενώ το ισοζύγιο μεταφορών επιδεινώθηκε. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 60,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 45,6% σε σχέση με το Μάρτιο του 2022.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών έναντι καθαρών εισπράξεων για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2022, λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Το α΄ τρίμηνο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 3,1 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 3,9 δισ. ευρώ.
Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών από εκείνη των εισαγωγών. Οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 17,7% σε τρέχουσες τιμές (10,3% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατέγραψαν μικρή αύξηση κατά 1,2% σε τρέχουσες τιμές (0,8% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 12,7% και 0,9% αντίστοιχα (2,7% και -3,1% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών κατέγραψε μικρή μείωση, η οποία οφείλεται στην επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών, που αντισταθμίστηκε στη μεγαλύτερη έκτασή της από τη βελτίωση των ισοζυγίων ταξιδιωτικών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 74,7% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 63,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων μειώθηκε κατά το ήμισυ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Σύμφωνα με την ΤτΕ, το Μάρτιο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε σε 206,9 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας. Το α΄ τρίμηνο του 2023, το ισοζύγιο κεφαλαίων παρουσίασε πλεόνασμα 1,9 δισ. ευρώ, έναντι ελλείμματος την ίδια περίοδο του 2022, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Μάρτιο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) παρουσίασε μείωση και διαμορφώθηκε σε 2,2 δισ. ευρώ. Το α΄ τρίμηνο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε κατά 5,2 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 1,9 δισ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Επισημαίνεται, πως τον Μάρτιο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 42,3 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 382,4 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση κατά 687,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στη μείωση κατά 441,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού ως αποτέλεσμα της μείωσης κατά 817,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, που αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη στατιστική προσαρμογή που σχετίζεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 480,0 εκατ. ευρώ). Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 1,3 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), αλλά και τη στατιστική προσαρμογή που σχετίζεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 480,0 εκατ. ευρώ), οι οποίες αντισταθμίστηκαν μερικώς από τη μείωση κατά 187,4 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων από μη κατοίκους.
Το α΄ τρίμηνο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 171,7 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 910,2 εκατ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην αύξηση κατά 2,4 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 659,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και κατά 254,0 εκατ. ευρώ σε ελληνικές μετοχές.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 987,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και, σε μικρότερο βαθμό, στη μείωση κατά 262,1 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 966,0 εκατ. ευρώ). Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 1,9 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 966,0 εκατ. ευρώ), οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 339,6 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Μαρτίου 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,2 δισ. ευρώ, έναντι 13,1 δισ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου 2022.
