Αναλυτικές συστάσεις πολιτικής για φέτος και για το 2024 στο δημοσιονομικό αλλά και το μεταρρυθμιστικό πεδίο, ανακοίνωσε σήμερα η Κομισιόν για την Ελλάδα, όπως και για όλα τα κράτη μέλη. Παρέχοντας παράλληλα ξεκάθαρα την «πιστοποίησή» της για τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία.
Στις συστάσεις της γίνεται σαφές πως πρέπει να αποσυρθούν τα μέτρα στήριξης από την ενεργειακή κρίση έως το τέλος του 2023, εκτός και αν υπάρξουν νέοι τριγμοί και αν αυτό συμβεί τότε τα μέτρα θα πρέπει να είναι στοχευμένα. Επίσης συστήνεται «φρένο» στην ονομαστική αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών με «οροφή» το 2,6%, αλλά και συστήνεται η διατήρηση της δυναμικής των δημοσίων επενδύσεων.
Προτείνονται παρεμβάσεις στο πεδίο της φορολογίας, διευρύνοντας τη φορολογική βάση, μεταξύ άλλων με την αναθεώρηση της τρέχουσας φορολογικής δομής για τους αυτοαπασχολούμενους, την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και την επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Προτείνεται επίσης η επιτάχυνση της ενσωμάτωσης του REPowerEU με σκοπό την ταχεία έναρξη της εφαρμογής του.
Ακόμα συστήνεται να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του πλαισίου πρωτοβάθμιας περίθαλψης και να υιοθετηθούν ισχυρότερα κίνητρα για την εγγραφή επαρκούς αριθμού οικογενειακών γιατρών, η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, η θέσπιση νέων νομικών πλαισίων για τη διαδικασία αδειοδότησης ΑΠΕ και για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, αλλά και η εντατικοποίηση της παροχής κινήτρων για καλύτερη ενεργειακή απόδοση.
Πιστοποιείται η καλή δημοσιονομική πορεία της χώρας
Η έκθεση πιστοποιεί πως η Ελλάδα κινείται σε καλή δημοσιονομική τροχιά καθώς δεν συγκαταλέγεται στις χώρες που δεν πληρούν το κριτήριο του ελλείμματος, δηλαδή στο Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λετονία, Ουγγαρία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβενία και Σλοβακία, την ίδια στιγμή που στα κριτήρια χρέους δεν ανταποκρίνονται η Γαλλία, η Ιταλία και η Φινλανδία.
Επισημαίνεται πως η Ελλάδα, όπως και η Ιταλία, συνεχίζει να γνωρίζει δημοσιονομικές ανισορροπίες, ωστόσο τα ευάλωτα σημεία της δείχνουν σημάδια υποχώρησης, εξαιτίας και της πολιτικής προόδου που έχει επιτευχθεί.
Αντίθετα, το καμπανάκι κρούει η Κομισιόν για την Κύπρο, καθώς οι ανισοροοπίες, αν και μειούμενες, παραμένουν ανησυχτικές, ενώ και για την Ουγγαρία τονίζεται πως αν δεν παρθούν πολιτικές αποφάσεις η χώρα θα αντιμετωπίσει υπερβολικές ανισορροπίες μελλοντικά.
Τέλος, επισημαίνεται πως συνεχίζουν να εμφανίζουν ανισορροπίες η Γερμανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Σουηδία.
«Ταβάνι» 2,6% στην αύξηση των πρωτογενών δαπανών
Στις συστάσεις της Κομισιόν προς την Ελλάδα, προτρέπει το 2024 να μπει «κόφτης» 2,6% στην αύξηση των πρωτογενών δαπανών, ενώ ζητά την κατάργηση των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, με σκοπό να διασφαλιστεί πως θα συνεχιστεί η συνετή δημοσιονομική πολιτική.
Σε περίπτωση αύξησης της τιμής της ενέργειας και εφόσον παραστεί ανάγκη για νέα μέτρα στήριξης της κοινωνίας η Κομισιόν τονίζει πως αυτά θα πρέπει να στοχεύουν στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, θα είναι οικονομικά προσιτά ενώ θα διατηρούνται τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας.
Παράλληλα, προτείνεται η διατήρηση των δημοσίων επενδύσεων και διασφάλιση της αποτελεσματικής απορρόφησης των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης καθώς και άλλων κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως για την προώθηση του πράσινου και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Για την περίοδο μετά το 2024, η έκθεση προτρέπει την Ελλάδα να συνεχίσει να ακολουθεί τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης εξυγίανσης, σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που ευνοούν την υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Κομισιόν εκτιμά πως πρέπει να βελτιωθούν οι μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με την αναβάθμιση της φιλικότητας του φορολογικού συστήματος ως προς τις επενδύσεις, την διεύρυνση της φορολογικής βάσης, με αναθεώρηση της τρέχουσας φορολογικής δομής για τους αυτοαπασχολούμενους και ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης με την επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωμών. Παράλληλα, προτείνει τη διατήρηση και αύξηση της αυτονομίας της φορολογικής διοίκησης επεκτείνοντας την εντολή της για την ανάπτυξη και την διαχείρηση των πληροφοριακών της συστημάτων και ανθρώπινου δυναμικού.
Επισημαίνεται ακόμα η ανάγκη για διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης προσελκύοντας τις σωστές δεξιότητες και διατηρώντας τη συνέπεια με το ενιαίο μισθολογικό πλαίσιο.
Προτρέπει δε, σε συνέχιση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς των NPL.
H Κομισιόν, προτείνει την διατήρηση της δυναμικής στη σταθερή εφαρμογή του RRF, καθώς και στην ολοκλήρωση του κεφαλαίου του REPowerEU με σκοπό την ταχεία έναρξη και εκτέλεση του την εξασφάλιση συνεχούς επαρκούς διοικητικής ικανότητας και συνέχιση της ταχείας εφαρμογής των προγραμμάτων πολιτικής συνοχής προγράμματα, σε στενή συμπληρωματικότητα και συνέργεια με το RRF.
Όσον αφορά στην διάσφάλιση επαρκούς και ισότιμης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη η Κομισιόν προτείνει την μεταρρύθμιση στο πλαίσιο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και την υιοθέτηση ισχυρότερων κινήτρων ια την εγγραφή ενός επαρκούς αριθμού οικογενειακών γιατρών προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης πληθυσμιακή κάλυψη και καταγραφή πληθυσμού. Επιπλέον, προτείνεται η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του κτηματολογίου με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και τη σύσταση και λειτουργία του Ελληνικού Οργανισμού Κτηματολογίου.
Ακόμα επισημαίνεται η ανάγκη για μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και περαιτέρω επιτάχυνση της διαφοροποίησης της του εφοδιασμού, η περαιτέρω επέκταση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με την ολοκλήρωση και την επιβολή των νέων νομικών πλαισίων για τη διαδικασία αδειοδότησης και για offshore αιολικά πάρκα, αύξηση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και της χωρητικότητας αποθήκευσης, προώθηση της αποκεντρωμένης παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θέσπιση νομοθεσίας-πλαισίου για την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου και βιομεθανίου.
Προτείνεται η παροχή μέτρων που βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση, συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων μέτρων για ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά και την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, καθώς και στόχοι πολιτικών προσπαθειών στην παροχή και απόκτηση των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.
Τέλος, υπογραμμίζεται η ανάγκη υποστήριξης των κινήσεων για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές του τομέα των μεταφορών, ιδίως με την προώθηση της ηλεκτρικής ενέργειας στα οχήματα.