Ροή
Όλα κινούνται στους ρυθμούς ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, με την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου να φέρνει μια σειρά θετικών επιδράσεων σε επίπεδο οικονομίας, εγχώριας αγοράς και σαφώς γύρω από την περαιτέρω αποκλιμάκωση του κόστος δανεισμού του ελληνικού δημοσίου αλλά και των τραπεζών και των επιχειρήσεων.
Η μείωση της πολιτικής αστάθειας και η εξάλειψη του πολιτικού ρίσκου μετά την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από τη Νέα Δημοκρατία, επιτρέπει τη συνέχεια της πολιτικής κάτι που συνεπάγεται ότι οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις και η δημοσιονομική προσαρμογή, που στήριξαν την ανάπτυξη και ωφέλησαν τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών τα τελευταία χρόνια, αναμένεται να συνεχιστούν, όπως υποστηρίζει ο Federico Barriga, Director του οίκου Fitch και βασικός αναλυτής για την Ελλάδα.
Κάπως έτσι, διανύοντας το «τελευταίο μίλι» με την ολοκλήρωση των προγραμματικών δηλώσεων τις επόμενες ημέρες, οι οίκοι αξιολόγησης ετοιμάζονται να σημάνουν την επιστροφή της χώρας στο καθεστώς της επενδυτικής βαθμίδας. Ένα ισχυρό πρώτο «σήμα» προς τις αγορές και τους οίκους έστειλε άλλωστε και ο Έλληνας πρωθυπουργός, όπου μέσω συνέντευξής του στο Bloomberg, δεσμεύτηκε για την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα που είχε τεθεί.
Όπως όλα δείχνουν δρομολογείται η πρόωρη αποπληρωμή δύο ακόμη δόσεων του πρώτου διακρατικού διμερούς δανείου (GLF) της τάξης των 5,4 δισ. ευρώ, μέσω της απορρόφησης του συγκεκριμένου ποσού από τα ταμειακά διαθέσιμα αλλά και από τις επανεκδόσεις της σειράς ομολόγων που συνεχίζει να «τρέχει» ο ΟΔΔΗΧ. Η κίνηση αυτή θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στο κόστος εξυπηρέτησης και στους τόκους αλλά και στην περαιτέρω αποκλιμάκωση του δείκτη δημόσιου χρέους. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr το όφελος από τους τόκους αναμένεται να φτάσει στα 50 - 60 εκατ ευρώ, ενώ ο στόχος μείωσης του δείκτη δημόσιου χρέους προς το 160% δείχνει εφικτός. Πηγές αναφέρουν πως η κίνηση αυτή θα γίνει πρωτίστως για να σταλεί ένα ακόμα μήνυμα αξιοπιστίας στη διεθνή επενδυτική κοινότητα και στους οίκους αξιολόγησης.
Σημειώνεται ότι δεν πρόκειται για την πρώτη κίνηση πρόωρης αποπληρωμής, καθώς ανάλογη υλοποιήθηκε και τον Δεκέμβριο του 2022, μετά από συμφωνία στο Eurogroup που έλαβε χώρα την άνοιξη του ίδιου έτους. Το ανεξοφλητο υπόλοιπο του GLF ανέρχεται στα 44,8 δισ. ευρώ, και εάν υλοποιηθεί ο σχεδιασμός για αποπληρωμή ποσού της τάξεως των 5,4 δισ. ευρώ, θα φτάσει στα 39,4 δισ. ευρώ.
Στις 4 Αυγούστου λοιπόν, ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης, Scope, καλείται να αξιολογήσει την ελληνική οικονομία και κυρίως να δείξει εάν μπορεί να αποτελέσει εκ νέου τον πρώτο οίκο που θα δώσει το «investment grade». Τα αντανακλαστικά των αναλυτών ήταν και παραμένουν άμεσα καθώς, ήταν οι πρώτοι, πριν από περίπου επτά μήνες, που έδωσαν το θετικό outlook στην Ελλάδα με αξιολόγηση «ΒΒ+» (μία βαθμίδα χαμηλότερα από την επενδυτική), δείχνοντας προς την κατεύθυνση ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας το επόμενο προσεχές διάστημα (την περίοδο εκείνη).
Το insider.gr αποκάλυψε πρόσφατα τις προθέσεις του γερμανικού οίκου, μέσω των όσων αφήσε να εννοηθεί ο Dennis Shen, Director της Scope Ratings και υπεύθυνος για την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας.
Με αφετηρία το νέο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται μετά το αποτέλεσμα της κάλπης, ο Shen επισήμανε πως «πρόκειται για ένα θετικό εκλογικό αποτέλεσμα («credit positive» - πιστωτικά θετικό) που επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα του πρώτου εκλογικού γύρου, δίνοντας μια ισχυρή εντολή στη Νέα Δημοκρατία για την επόμενη τετραετία, ενώ ευθυγραμμίζεται και με τις δικές μας εκτιμήσεις και προσδοκίες μετά τον πρώτο γύρο. Το αποτέλεσμα αναμένεται να εδραιώσει την οικονομική σταθερότητα, καθώς δεν υφίσταται κάποια σημαντική ή άμεση πολιτική στροφή, κάτι που θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στις αγορές. Επιπλέον, τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι γνωστοί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, που τους εμπιστεύονται, εξασφαλίζοντας έναν βαθμό κρίσιμης συνεχούς υποστήριξης από το Ευρωσύστημα και την ΕΕ για τα επόμενα χρόνια».
Ο ίδιος θεωρεί πως αυτό το ευρωπαϊκό «backstop» («δίχτυ ασφαλείας») είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας και της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας. «Μετά τις εκλογές, επαναβεβαιώνουμε τις εκτιμήσεις μας για έναν ρυθμό ανάπτυξης, της τάξεως του 2,2% για φέτος, προτού υπάρξει μια ήπια επιβράδυνση στο 1,4% το επόμενο έτος», όπως ανέφερε στο insider.gr ο Shen.
Το πιο σημαντικό ωστόσο που τόνισε ο Shen, είναι πως «το αποτέλεσμα των εκλογών υποστηρίζει τη διαρκή σκέψη - θεώρησή μας γύρω από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για την Ελλάδα», κάτι που έμμεσα υποδεικνύει πως μια αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας τον Αύγουστο είναι αρκετά πιθανή.
Από την άλλη, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ότι είναι «αρκετά αισιόδοξος» πως η Ελλάδα θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα «σε λίγες εβδομάδες, αν όχι σε λίγες ημέρες», δείχνοντας προς την κατεύθυνση είτε μιας έκτακτης αναβάθμισης, είτε προς την 4η Αυγούστου.
Βέβαια, ο στόχος της νέας κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου δε θα πρέπει να εξαντλείται, σε επίπεδο τετραετίας, απλώς στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, καθώς η Ελλάδα απέχει εννέα «σκαλοπάτια» μέχρι το «ΑΑΑ», αλλά πέραν αυτού, πιο ρεαλιστικό φαντάζει, σε ένα εύλογο βάθος χρόνου, η περαιτέρω αναρρίχηση στον «τοίχο» των αξιολογήσεων (αν και διεθνείς αβεβαιότητες είναι αρκετές όπως και οι προκλήσεις σε ένα εύθραυστο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό και γεωπολιτικό σκηνικό). Φυσικά, η επενδυτική βαθμίδα θα υποστηρίξει και θα βοηθήσει στο «άνοιγμα» των αγορών προς την Ελλάδα (collateral, trading agreements, ένταξη σε δείκτες, «flows προς τα ομόλογα), ενώ σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει τόσο η ενίσχυση των επενδύσεων όσο και η δυναμική της οικονομίας και των θεμελιωδών μεγεθών.
Ο Αθανάσιος Βαμβακίδης, επικεφαλής επενδύσεων στις αγορές συναλλάγματος G10 της Bank of America αναφέρει στο insider.gr πως μια ακόμη υψηλότερη αξιολόγηση είναι εφικτή εντός των επόμενων τεσσάρων ετών, αλλά η επενδυτική βαθμίδα αποτελεί το πραγματικό ορόσημο. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πάντα θα εξαρτηθούν από την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων και τη μείωση του χρέου αναλόγως και της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Η επενδυτική βαθμίδα έχει τιμολογηθεί πλήρως μέχρι στιγμής, αλλά θα εξακολουθεί να προσελκύει «flows» (ροές κεφαλαίων). Φυσικά, μπορούμε να δούμε ένα θετικό κύκλο ανατροφοδότησης με περισσότερα «flows», εάν οι πολιτικές και οι μεταρρυθμίσεις παραμείνουν σε ένα «καλό δρόμο».
Ο έμπειρος αναλυτής αλλά και η ευρύτερα BofA, εξακολουθούν να αναμένουν ότι η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να υπεραποδίδει έναντι της υπόλοιπης Ευρώπης, καθώς έχει μια μικρότερη ευαισθησία στα υψηλότερα επιτόκια, ενώ διαθέτει σημαντικά κεφάλαια και πόρους από το RRF. «Ωστόσο, η οικονομία δεν θα μείνει απρόσβλητη σε ένα «hard - landing» σενάριο (δηλαδή μια σκληρή και απότομη προσγείωση της οικονομίας) για τον υπόλοιπο κόσμο, εάν ο πληθωρισμός αποδειχθεί πιο επίμονα υψηλός», όπως αναφέρει ο ίδιος.
Από τη μεριά του, ο Θέμος Φιωτάκης, παγκόσμιος επικεφαλής στρατηγικής στο FX & EM Macro, της Barclays αναφέρει στο insider.gr πως «η πραγματική δυναμική της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας είναι αρκετά ισχυρότερη από ό,τι υπονοούν οι αξιολογήσεις των οίκων και συνάδει με άλλες καλύτερες - υψηλότερες αξιολογήσεις οικονομιών της περιφέρειας. Οι οικονομικές επιδόσεις θα καθορίσουν εάν πρόκειται για ένα κύκλο αναβαθμίσεων, αλλά οι συνθήκες εκκίνησης είναι θετικές. Όπως έχουμε αναλύσει, η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στον τρίτο της μεγακύκλο και έχει πολλές δυνατότητες όσον αφορά την ανάπτυξη, τη μετέπειτα πορεία της και την απόδοση των εγχώριων assets – ειδικά όσον αφορά τις μετοχές, ενώ και οι παγκόσμιες μακροοικονομικές δυνάμεις και οι εγχώριες εξελίξεις οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. Όπως είχα υποστηρίξει ένα εκλογικό αποτέλεσμα φιλικό προς την αγορά ήταν απαραίτητη προϋπόθεση ως προς αυτό». Για το επόμενο διάστημα, τόσο οι φιλοαναπτυξιακές όσο και φιλικές προς το επιχειρείν πολιτικές και μεταρρυθμίσεις, προσφέρουν το χώρο για να «ξεκλειδώσουν» μια περαιτέρω δυναμική», σύμφωνα με τον ίδιο.
