Η δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την αλλαγή προμηθευτή ρεύματος από καταναλωτές οι οποίοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, θα τεθεί επί τάπητος σε σημερινή συνάντηση στελεχών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, καθώς και εκπροσώπων όλων των εταιρειών προμήθειας, από τα τμήματά τους που είναι υπεύθυνα για τα ρυθμιστικά θέματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στα γραφεία της Ρυθμιστικής Αρχής, ενόψει της γνωμοδότησης που θα ετοιμάσει η ΡΑΑΕΥ προς το ΥΠΕΝ για το καινούριο πλαίσιο. Σκοπός είναι να δρομολογηθούν αλλαγές που θα μπλοκάρουν το «παραθυράκι» που υπάρχει σήμερα και το οποίο επιτρέπει σε στρατηγικούς κακοπληρωτές να μετακινούνται σε νέο πάροχο, αφήνοντας φέσια στον προηγούμενο προμηθευτή τους, χωρίς να απειλούνται με διακοπή ηλεκτροδότησης.
Η τακτική αυτή, γνωστή ως «ενεργειακός τουρισμός», αποτελεί μία από τις βασικές μεθόδους που επιστρατεύουν κάθε λογής μπαταχτσήδες για να αποφεύγουν να εξοφλούν τις οφειλές τους. Η συνέπεια είναι, όπως έχουν αναφέρει παράγοντες του κλάδου προμήθειας, για το σύνολο της λιανικής αγοράς να ξεπερνούν τα 300-400 εκατ. ευρώ τα φέσια από τους «ενεργειακούς τουρίστες».
Μέτρα για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές
Όπως έχει επισημάνει αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θοδωρής Σκυλακάκης, μία από τις βασικές προτεραιότητες του ΥΠΕΝ είναι να προχωρήσει άμεσα σε παρεμβάσεις που θα εξαλείψουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι εμμέσως επιβαρύνουν τους συνεπείς καταναλωτές. Προς αυτή την κατεύθυνση, ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται η αντιμετώπιση του «ενεργειακού τουρισμού», όπως και οι ρευματοκλοπές.
Μάλιστα, όπως ανέφερε ο υπουργός σε προχθεσινή ραδιοφωνική του συνέντευξη, οι σχετικές παρεμβάσεις θα ανακοινωθούν μέσα στο επόμενο 20ήμερο, μαζί με το νέο πλαίσιο στήριξης στο ρεύμα των κοινωνικά και ενεργειακά ευάλωτων, το οποίο θα ισχύσει από τις αρχές του επόμενου έτους. Προς αυτή την κατεύθυνση, η Ρυθμιστική Αρχή πρόκειται να ετοιμάσει άμεσα την εισήγησή της προς το υπουργείο για το μπλόκο στους «ενεργειακούς τουρίστες».
Στόχος της Ρυθμιστικής Αρχής είναι κατά τη διαμόρφωση της γνωμοδότησης να ληφθούν υπόψη οι απόψεις της αγοράς. Αυτός είναι και ο λόγος που στη σημερινή συνάντηση θα δώσουν το «παρών» όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, με έναν εκπρόσωπο κάθε μία.
Καμία ασφαλιστική δικλείδα
Η αλλαγή προμηθευτή από νοικοκυριά και επιχειρήσεις (switching) διέπεται από το Άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας, ο οποίος στην πράξη αυτή τη στιγμή δεν θέτει καμία ασφαλιστική δικλείδα για τις μετακινήσεις καταναλωτών με ληξιπρόθεσμες οφειλές. Ως συνέπεια, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία επίπτωση σε έναν στρατηγικό κακοπληρωτή που αλλάζει πάροχο αφήνοντας χρέη στην προηγούμενη εταιρεία – πέρα από τη νομική διεκδίκηση των οφειλών από τον «παλιό» προμηθευτή. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή είναι και κοστοβόρος και χρονοβόρος για τις εταιρείες.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2016 είχε εκδοθεί Υπουργική Απόφαση που καθόριζε ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις μπορούν να «μετακινηθούν» σε καινούρια εταιρεία, μόνο αν έχουν εξοφλήσει τις οφειλές τους ή έχουν προχωρήσει σε διακανονισμό τους. Ωστόσο, η Απόφαση κατέπεσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας το 2020, χωρίς να υπάρξει στο διάστημα που μεσολάβησε μία παρέμβαση που θα θέσπιζε κάποια «φίλτρα».
Για την επικαιροποίηση του Άρθρου 42 έχει προηγηθεί την τελευταία 3ετία πρωτοβουλία της ΡΑΑΕΥ, η οποία είχε συντάξει σχετική πρόταση, που τέθηκε σε τρεις διαδοχικές δημόσιες διαβουλεύσεις. Ωστόσο, προσπάθεια αυτή δεν καρποφόρησε, καθώς η εισήγηση δεν αξιοποιήθηκε από το υπουργείο το οποίο έχει την αρμοδιότητα του Κώδικα Προμήθειας. Ως αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή εξακολουθεί να μην υπάρχει κανένας περιορισμός στις αλλαγές προμηθευτή από μπαταχτσήδες, που τις χρησιμοποιούν για να καταναλώνουν ρεύμα χωρίς να πληρώνουν.
Όπως είχε γράψει το Insider.gr, αρχική πρόθεση του υπουργείου ήταν το θέμα του «ενεργειακού τουρισμού» (όσο και της Καθολικής Υπηρεσίας) να επιλυθεί στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού όλου του Κώδικα Προμήθειας, που βρίσκεται στα σκαριά. Ωστόσο, το υπουργείο τελικά πρόκρινε την επίσπευση αντιμετώπισης του προβλήματος.
Η πρόταση των προμηθευτών
Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, στη σημερινή συνάντηση οι πάροχοι θα θέσουν επί τάπητος την πρόταση που έχει ετοιμάσει εδώ και περίπου ένα χρόνο ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), στην «αρχιτεκτονική» του οποίου συμφωνούν όλοι οι παίκτες της αγοράς. Μάλιστα, το υπουργείο όπως και η ΡΑΑΕΥ είναι ενήμεροι για την πρόταση, η οποία συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να αποτελέσει και την οριστική λύση.
Το σχέδιο του ΕΣΠΕΝ προβλέπει πως οι καταναλωτές θα διατηρήσουν την απόλυτη ελευθερία να αλλάξουν εταιρεία, ακόμη κι αν έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη. Ωστόσο, ο «παλιός» προμηθευτής θα έχει τη δυνατότητα να ζητήσει τη διακοπή ηλεκτροδότησης έως και 120 ημέρες μετά τη «μετακίνηση» του πρώην πελάτη του, στην περίπτωση που αυτός δεν φροντίσει να εξοφλήσει ή να διακανονίσει το χρέος.
Σε πρώτη φάση, ο «παλιός» προμηθευτής του θα ενημερώνει τον πρώην πελάτη του στην πορεία για το συνολικό ληξιπρόθεσμο ποσό, αφότου εκδοθεί ο τελικός εκκαθαριστικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που ο καταναλωτής επιλέξει να μην εξοφλήσει το χρέος εφάπαξ, ο «παλιός» πάροχος θα του προτείνει ένα τυποποιημένο και «φιλικό» διακανονισμό. Για παράδειγμα, η μηνιαία δόση του διακανονισμού δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τον μέσο λογαριασμό των 6 τελευταίων μηνών.
Αν ο καταναλωτής δεν ανταποκριθεί ή στην εφάπαξ χρέωση ή στον διακανονισμό, τότε ο «πρώην» προμηθευτής θα μπορεί να εκδώσει διακοπή ηλεκτροδότησης. Αν εκπνεύσουν όμως οι 120 ημέρες, και ο πάροχος δεν έχει προχωρήσει σε αυτή την κίνηση, τότε θα χάνει αυτό το δικαίωμα.
Μόνη περίπτωση για να επιμηκυνθεί η εν λόγω προθεσμία είναι να εκδοθεί με μεγάλη καθυστέρηση ο τελικός εκκαθαριστικός λογαριασμός του πρώην πελάτη, καθώς η έκδοση εξαρτάται από τα χρονικά «παράθυρα» στα οποία πραγματοποιεί ο ΔΕΔΔΗΕ τις μετρήσεις των καταναλώσεων. Όπως είναι φυσικό, το δικαίωμα θα επανενεργοποιείται και στο ενδεχόμενο που στην πορεία ο καταναλωτής διακόψει την εξόφληση των δόσεων του διακανονισμού.
