Χώρα που αρκετοί δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξή της, έχει την ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο. Ο λόγος για τη Γουιάνα, μια χώρα στη Νότια Αμερική με πληθυσμό περίπου 800.000 κατοίκων, που προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 38% μέχρι το τέλος του έτους -ένας «εξαιρετικά γρήγορος» ρυθμός, σύμφωνα με πρόσφατες προβλέψεις για το ΑΕΠ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Την αισιοδοξία του ΔΝΤ ωστόσο μοιράζονται και άλλοι που κάνουν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης άνω του 100% έως το 2028, τροφοδοτούμενη σε μεγάλο βαθμό από τα κέρδη από τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου της.
«Η Γουιάνα θα δει εκρηκτική ανάπτυξη φέτος», δήλωσε ο Άντριου Τράχαν, επικεφαλής του τμήματος κινδύνου της BMI, μια ερευνητική μονάδα της Fitch Solutions, που αναμένει ότι το πραγματικό ΑΕΠ στη Γουιάνα θα αυξηθεί κατά περίπου 115% τα επόμενα πέντε χρόνια. Η Γουιάνα κατέγραψε αύξηση του ΑΕΠ 62,3% το 2022, την υψηλότερη στον κόσμο, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Η BMI βλέπει την παραγωγή πετρελαίου στη Γουιάνα να εκτιναχθεί από περίπου 390.000 βαρέλια την ημέρα φέτος σε πάνω από ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα έως το 2027, καθώς ανοίγουν νέα υπεράκτια κοιτάσματα στο Stabroek Block της χώρας από μια κοινοπραξία υπό την ηγεσία της ExxonMobil.
Το Stabroek Block της Γουιάνας είναι μια υπεράκτια δεξαμενή πετρελαίου 6,6 εκατομμυρίων στρεμμάτων στα ανοικτά των ακτών του Ατλαντικού της χώρας και εκτιμάται ότι περιέχει 11 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, σύμφωνα με την ExxonMobil.
Διαφθορά και «ολλανδικές ασθένειες»
Η εξαγωγή ενέργειας θα τροφοδοτήσει την οικονομία με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας όμως η υπερανάπτυξη εγκυμονεί κινδύνους.
Η Γουιάνα έχει εξελιχθεί γρήγορα από μια από τις φτωχότερες χώρες της Καραϊβικής σε μια οικονομία που «εμφανίζει εξαιρετική ανάπτυξη», είπε στο CNBC η Βαλερί Μαρσέλ, συνεργάτης στο think tank Chatham House.
Όμως όπως κάθε χώρα που στηρίζει την ανάπτυξή της στο πετρέλαιο, η Γουιάνα, κινδυνεύει από διαφθορά αλλά και από «ολλανδικές ασθένειες». Ο οικονομικός όρος «ολλανδικές ασθένειες» αναφέρεται στις αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την ταχεία ανάπτυξη ως αποτέλεσμα νέων πόρων, που βλάπτουν παραδόξως την ευρύτερη οικονομία.
Για κινδύνους και ταραχές στη χώρα κάνει λόγο και η ΒΜΙ. «Η Γουιάνα είναι μια χώρα με βαθιές διαφορές μεταξύ των ινδο- και αφρο-γουιανών πληθυσμών της και παλεύει με τη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα», ανάφερε ο Τράχαν. «Και εισροή κερδών από το πετρέλαιο θα μπορούσε να επιδεινώσει στο μέγιστο αυτές τις διαφορές».