Το πρώτο εξάμηνο του 2023 η απορρόφηση του επενδυτικού προγράμματος της ΕΥΔΑΠ ανήλθε σε 21,1 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 51,5% σε σύγκριση με την απορρόφηση του πρώτου εξάμηνου του 2022 η οποία είχε ανέλθει σε 13,9 εκατ. ευρώ και αυξημένη κατά 122,7% από την απορρόφηση της αντίστοιχης περιόδου του 2021 που ανερχόταν σε 9,5 εκατ. ευρώ. Ο κύριος όγκος του επενδυτικού προγράμματος αφορά στα μεγάλα έργα αποχέτευσης στην ανατολική Αττική, αλλά και σε έργα του δικτύου ύδρευσης (τοποθετήσεις νέων παροχών, εργασίες δικτύου ύδρευσης, επεκτάσεις, βελτιώσεις και αντικαταστάσεις) και του δικτύου αποχέτευσης (κατασκευή συνδέσεων ακινήτων & δευτερεύοντος δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων, ανακατασκευή καταθλιπτικών αγωγών).
Κινήσεις μετασχηματισμού
Αναφορικά με τον μετασχηματισμό της εταιρείας, προκηρύχθηκε ο ανοιχτός διαγωνισμός για την εγκατάσταση του νέου Συστήματος Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων (ERP) για την αναβάθμιση και βελτιστοποίηση των επιχειρησιακών διαδικασιών, προϋπολογισμού 11,73 εκατ. ευρώ. Επίσης ολοκληρώθηκε το έργο του Στρατηγικού Σχεδιασμού Αναγκών σε Ανθρώπινο Δυναμικό (Strategic Workforce Planning), σύμφωνα με τους στρατηγικούς στόχους της εταιρείας, με την παράλληλη ανάπτυξη μοντέλου διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού για την επόμενη 10ετία.
Τα έργα Ανατολικής Αττικής
Όπως σημειώνεται στην οικονομική έκθεση 6μήνου της εισηγμένης, σε σχέση με τα έργα στην Ανατολική Αττική, «αναφορικά με την αιχμή του δόρατος του επενδυτικού πλάνου της Εταιρείας, τα έργα αποχέτευσης στην Ανατολική Αττική, ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη έργα ύψους 150 εκ. ευρώ και αναμένεται μέσα στο 2023 να έχουν δημοπρατηθεί νέα έργα που φτάνουν τα 200 εκατ. ευρώ, συνεχίζοντας την υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος ύψους 900 εκατ. ευρώ για την κατασκευή δικτύου αποχέτευσης και Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ανατολική Αττική για την κατασκευή δικτύων αποχέτευσης και Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ανατολική Αττική.
Από την έναρξη των έργων και την ένταξή τους σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ (2019) μέχρι σήμερα, έχουν συνολικά κατασκευαστεί στους Δήμους Μαραθώνα, Παιανίας, Παλλήνης, Ραφήνας- Πικερμίου και Σπάτων- Αρτέμιδας, μήκους αγωγών 170 χλμ. και 5.400 εξωτερικές διακλαδώσεις ακινήτων καθώς και 850 μ. της σήραγγας για τη διέλευση αγωγών του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) Ραφήνας-Πικερμίου/Σπάτων-Αρτέμιδας».
Να σημειωθεί ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση κατασκευής του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων των οικισμών Σπάτων και Αρτέμιδας του Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδας προϋπολογισμού 74,5 εκατ. ευρώ, του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας προϋπολογισμού 88,8 εκατ. και του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων στους οικισμούς Γραμματικό, Άνω Σούλι, Καλέντζι και Αγιος Παντελεήμων του Δήμου Μαραθώνα προϋπολογισμού 14 εκατ. ευρώ. Εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται να προκηρυχθεί η κατασκευή του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων της Δημοτικής Ενότητας Παιανίας του Δήμου Παιανίας εκτιμώμενου προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ και του δικτύου του οικισμού Νταού Πεντέλης προϋπολογισμού 1,8 εκατ. ευρώ.
Συγκράτηση ενεργειακού κόστους, ποιες κινήσεις προωθεί
Η ΕΥΔΑΠ ανακοίνωσε χτες, στο πλαίσιο της ενημέρωσης για τα οικονομικά μεγέθη α’ 6μήνου 2023, σταθεροποίηση κόστους ηλεκτρικής ενέργειας στα 17,6 εκατ. ευρώ (από 17,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2022) και εκτίμηση για μείωση σε ετήσια βάση. Εκτιμάται ότι το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι μειωμένο σε ετήσια βάση. Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας έχει υπερδιπλασιαστεί από 8,4 εκατ. το πρώτο εξάμηνο του 2019.
Το κόστος προμήθειας του φυσικού αερίου παρουσίασε σημαντική πτώση κατά 75,9% από 460 χιλ. ευρώ σε 111 χιλ. ευρώ, κυρίως λόγω αναβάθμισης και εγκατάστασης καυστήρων για χρήση βιοαερίου στη μονάδας Ξήρανσης στη Ψυττάλεια στο πλαίσιο της στρατηγικής της Εταιρείας για ενσωμάτωση των αρχών της κυκλικής οικονομίας.
Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ Α.Ε. έχει προβεί σε ενέργειες μετριασμού του εν λόγω κινδύνου, όπως ο διαγωνισμός παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας για τη μείωση του κόστους προμήθειας, ο οποίος είναι σε στάδιο κατακύρωσης, και οι διαγωνισμοί για δημιουργία Φ/Β σταθμών με ενεργειακό συμψηφισμό για τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Επιπλέον, στο πλαίσιο επενδύσεων στη Ψυττάλεια μειώθηκε κατά 17,83% η ετήσια προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ αναμένεται να υπάρξει περαιτέρω συρρίκνωσή του ενεργειακού κόστους στο δεύτερο μεγαλύτερο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ευρώπη.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο και τα τιμολόγια
Όπως αναφέρεται και στην έκθεση 6μήνου, με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο το οποίο θα διαμορφωθεί υπό τη νέα Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), εξορθολογίζονται και επικαιροποιούνται οι αρμοδιότητες των φορέων υδατικής διαχείρισης και πολιτικής, τροποποιούνται μεμονωμένες ρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για την ορθολογική διαχείριση των υδάτων και θεσπίζεται εθνική στρατηγική για τα ύδατα.
Η τιμολογιακή πολιτική της ΕΥΔΑΠ ασκείται μέσω της εφαρμογής των γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος που θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση, ενώ τα τιμολόγια υπηρεσιών ύδατος για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με απόφαση πενταετούς ισχύος της Ρ.Α.Α.Ε.Υ.
Μέχρι την έγκριση των νέων τιμολογίων, η ισχύς των τιμολογίων της εταιρείας παρατείνεται. Με τα νέα τιμολόγια, για τα οποία θα γίνει προσπάθεια να ισχύσουν από 1/1/2024 αναμένεται ότι η εταιρεία θα ανακτήσει 157 εκατ. € που έχει διαθέσει για το αδιύλιστο νερό για το χρονικό διάστημα 2013-2020, καθώς και οποιαδήποτε άλλο υπο-ανακτώμενο ποσό. Το σταθερό ρυθμιζόμενο επιχειρησιακό περιβάλλον που διαμορφώνεται, αποτελεί τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της Εταιρείας μέσω του επενδυτικού πλάνου και του μετασχηματισμού της.
Σε σχετική παρουσίαση αναφέρεται ότι το 2023 είναι μεταβατικό έτος έως την εφαρμογή του νέου Ρυθμιστικού Πλαισίου. Έχει εγκριθεί ο Οργανισμός της Ρυθμιστικής Αρχής, αναφορικά με τις αρμοδιότητες των Διευθύνσεων και Υπηρεσιών της. Εκτιμάται ότι η Ολομέλεια της Αρχής θα έχει εγκατασταθεί έως τον Δεκέμβριο του 2023. Αναμένεται επίσης η στελέχωση της Αρχής. Αναμένεται η ΚΥΑ «Καθορισμού γενικών κανόνων ….. Διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του» που θα αντικαταστήσει την ΚΥΑ του 2017 που κρίθηκε Αντισυνταγματική. Η ΕΥΔΑΠ στοχεύει να έχει ολοκληρώσει τα Γενικά Σχέδια Υπηρεσιών Ύδατος (Γ.Σ.Υ.Υ.) έως τις 31.12.2023 που σχετίζονται μεταξύ άλλων με την «κοστολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος, διαμόρφωση τιμολογιακής πολιτικής και επίπεδα ανάκτησης κόστους», ώστε να είναι έτοιμη για όταν τεθεί σε εφαρμογή το άρθρο 35 την 1.1.2024. Η εισηγμένη εκτιμά ότι το Ρυθμιστικό Πλαίσιο θα εφαρμοστεί στις αρχές Β’ Εξαμήνου 2024.
Τα μεγέθη 6μήνου 2023
Ο κύκλος εργασιών της ΕΥΔΑΠ διαμορφώθηκε στα 162,8 εκατ. από 163,9 εκατ. το Α’ εξάμηνο του 2022, παρουσιάζοντας μικρή μείωση κατά 0,7%, ως συνέπεια της μείωσης της κατανάλωσης. Η συνολική κατανάλωση του πρώτου εξαμήνου του 2023 παρουσίασε μείωση κατά -3,4% έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ο περιορισμένος όγκος κατανάλωσης ήταν απόρροια της ενεργειακής κρίσης και του γενικού κλίματος που επικράτησε, καθώς και των σχετικά χαμηλότερων θερμοκρασιών που σημειώθηκαν. Σημειώνεται όμως ότι η έως σήμερα κατανάλωση μετά και τους καλοκαιρινούς μήνες έχει αυξηθεί κατά 0,2% σε σχέση με πέρυσι
Επισημαίνεται ότι εντός του Γ΄ τριμήνου 2023 εκδόθηκαν αποφάσεις για επιχορήγηση των Δήμων για την εξόφληση υποχρεώσεών τους από το Υπουργείο Εσωτερικών και η Εταιρεία έχει εισπράξει μέχρι σήμερα το ποσό των ευρώ 5,8 εκατ. περίπου. Επιπλέον την τελευταία τετραετία το σύνολο των επίδικων απαιτήσεων έχει μειωθεί από 269 εκατ. ευρώ σε 141 εκατ. ευρώ και οι σχετικές προβλέψεις έχουν μειωθεί από 55 εκατ. εκατ. σε 40 εκατ. ευρώ.
Τα κέρδη προ φόρων χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν πτώση κατά -44% ή -15,3 εκατ. και διαμορφώθηκαν στα 19,2 εκατ. € από 34,5 εκατ. το πρώτο εξάμηνο του 2022, ενώ το EBITDA margin μειώθηκε σε 11,8% από 21,1% το πρώτο εξάμηνο του 2022. Ενδεικτικό της επίδρασης που έχει το αυξημένο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι το γεγονός ότι σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2019 η μείωση του EBITDA κατά 22,0 εκατ. αντιστοιχεί κατά 42% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ σημαντικό μέρος του κόστους που επηρέασαν επίσης το EBITDA αφορά στην ανάπτυξη της Εταιρείας (18% αμοιβές και έξοδα τρίτων και 18% σε αμοιβές και έξοδα προσωπικού).
Τα μετά από φόρους κέρδη μειώθηκαν στα 0,7 χιλ. ευρώ από 16,7 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2022, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του -96%. Το καθαρό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε στο 0,4% από 10,2% κατά το α΄ εξάμηνο του 2022.
Η αύξηση των τιμών έχει επιφέρει καθυστερήσεις και δυσπραγίες σε κάποια έργα της Εταιρείας καθώς οι τιμές των υλικών, και ως εκ τούτου και οι αρχικοί προϋπολογισμοί των έργων, έχουν αυξηθεί μεταξύ του διαστήματος της υποβολής της προσφοράς εκ μέρους του αναδόχου και της εκτέλεσης του έργου. Αναφορικά με τις εν εξελίξει συμβάσεις έχουν υποβληθεί αιτήματα από αναδόχους ύψους 3,377 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ.
