Στην Αθήνα και στην Τράπεζα της Ελλάδος πέφτουν σήμερα οι προβολείς. Στον απόηχο των καλών νέων για την επενδυτική βαθμίδα από την Standard & Poor΄s στη χώρα μας, αλλά και της συμφωνίας που ανακοίνωσε η Alpha Bank με την Unicredit, ξεκινά η διήμερη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με οικοδεσπότη τον Διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα.
Οι Διοικητές των εθνικών κεντρικών τραπεζών των χωρών της ζώνης του ευρώ και τα έξι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ θα συνεδριάσουν στο κεντρικό κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος και θα λάβουν τις αποφάσεις τους για τη νομισματική πολιτική. Μετά το τέλος της συνεδρίασης, θα ακολουθήσει η συνέντευξη Τύπου κατά την οποία η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Christine Lagarde, επικουρούμενη από τον Αντιπρόεδρο της ΕΚΤ Luis de Guindos και τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, θα εξηγήσει τις αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική.
Σημειώνεται ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ συνεδριάζει δια ζώσης στην έδρα της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη ή εξ αποστάσεως, ενώ μία φορά τον χρόνο η συνεδρίαση φιλοξενείται από μία εθνική κεντρική τράπεζα. Η συνεδρίαση στην Αθήνα είναι η πρώτη μετά από δεκαπέντε χρόνια και η τρίτη που γίνεται μετά το 2005 και το 2008.
Η συνεδρίαση της ΕΚΤ πραγματοποιείται εν μέσω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή και των νέων αβεβαιοτήτων που προκαλεί στο σκηνικό της διεθνούς και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι κεντρικοί τραπεζίτες φαίνεται πως προκρίνουν παύση στις αυξήσεις επιτοκίων. Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο, η ΕΚΤ αύξησε για δέκατη φορά τα επιτόκια του Ευρώ, τα οποία έχουν ενισχυθεί συνολικά κατά 425 ποσοστιαίες μονάδες. Η τελευταία αύξηση επιτοκίων στην οποία προχώρησε η ΕΚΤ ήταν κατά 25 μονάδες βάσης και με αυτήν το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης, καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων αυξήθηκαν σε 4,50%, 4,75% και 4% αντίστοιχα.
Στη στάση της ανόδου των επιτοκίων συγκλίνουν όλα τα στοιχεία που ανακοινώνονται για την οικονομία της ευρωζώνης και τα οποία δείχνουν ακόμη και απειλή ύφεσης για την μεγαλύτερη οικονομία, αυτήν της Γερμανίας.
Χθες ανακοινώθηκαν στοιχεία για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ευρωζώνη, η οποία επιδεινώθηκε απρόσμενα αυτό τον μήνα καθώς μειώθηκε η ζήτηση. Ο προκαταρκτικός σύνθετος δείκτης υπευθύνων προμηθειών HCOB (PMI), που καταρτίζεται από την S&P Global και θεωρείται καλός δείκτης για την πορεία των επιχειρήσεων του μεταποιητικού τομέα και του τομέα παροχής υπηρεσιών, υποχώρησε στις 46,5 μονάδες τον Οκτώβριο από τις 47,2 τον Σεπτέμβριο, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2020. Εξαιρουμένων των μηνών με την πανδημία της Covid-19, ήταν η χαμηλότερη τιμή από τον Μάρτιο του 2013 και επίσης πολύ χαμηλότερη από το όριο των 50 μονάδων που διαχωρίζει την ανάπτυξη από την συρρίκνωση.
Οι ενδείξεις για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη, τη στιγμή που οι εξελίξεις στο Ισραήλ δημιουργούν φόβους για μια νέα ενεργειακή κρίση, αποτελούν τον βασικό λόγο για μία παύση στην άνοδο των επιτοκίων.
Την ίδια στιγμή, ένας δεύτερος λόγος είναι ότι ο ισολογισμός των τραπεζών του Ευρωσυστήματος συρρικνώνεται με ταχύτητα. Ο δανεισμός TLTRO εξοφλείται, με ποσό 2 τρις. ευρώ να έχει επιστρέψει στην ΕΚΤ και ακόμη 1 τρις. ευρώ να αναμένεται ότι θα εξοφληθεί μέχρι τέλος Δεκεμβρίου. Το γεγονός αυτό από μόνο του συνιστά σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, καθώς αποσύρεται ρευστότητα από τις τράπεζες. Επιπλέον, τα δάνεια δίνονται με το σταγονόμετρο και η καθαρή πιστωτική επέκταση είναι αρνητική. Όλα τα παραπάνω συνηγορούν για παύση της ΕΚΤ στις αυξήσεις επιτοκίων.
Στην προηγούμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, τον Σεπτέμβριο στις Βρυξέλλες, η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ, είχε επαναλάβει ότι το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί για να «τιθασευθούν» οι τιμές καταναλωτή – ακόμη και όταν η οικονομία πιέζεται. «Παραμένουμε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% έγκαιρα», είχε δηλώσει η επικεφαλής της ΕΚΤ.
