Στη διαδικασία της σύνταξης της σύμβασης παραχώρησης για το αεροδρόμιο Καλαμάτας «Καπετάν Βασ. Κωνσταντακόπουλος» που θα δοθεί στις 4 κοινοπραξίες που έχουν επιλεγεί, σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία, βρίσκονται τα στελέχη του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου (Υπερταμείου – ΕΕΣΥΠ), υπό τον Γρ. Δ. Δημητριάδη. Στόχος του fund είναι να προχωρήσουν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές (τεχνικές – οικονομικές) για την παραχώρηση του αεροδρομίου της Καλαμάτας στις αρχές του 2024, κάπου στο τέλος του α’ τριμήνου, αν και πάντα τα χρονοδιαγράμματα σε τέτοια assets είναι σχετικά. Την ίδια ώρα, το fund προωθεί και τις διαδικασίες του διαγωνισμού για την αξιοποίηση των υπόλοιπων 22 περιφερειακών αερολιμένων της χώρας, σε ένα «πακέτο», με μοντέλο που προσομοιάζει με ΣΔΙΤ, έχοντας ήδη προσλάβει και σύμβουλο που βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση και αναμένοντας στοιχεία από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες. Σε κάθε περίπτωση, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024 αναμένεται να ξεκινήσει η πρώτη φάση του διαγωνισμού για τα 22 αεροδρόμια.
Το «Καπετάν Βασ. Κωνσταντακόπουλος» της Καλαμάτας και οι ισχυροί διεκδικητές
Υπενθυμίζεται ότι στις 15 Δεκεμβρίου 2022, η ΕΕΣΥΠ παρέλαβε τους Φακέλους Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος από τέσσερις ενδιαφερόμενους επενδυτές για την παραχώρηση του δικαιώματος διοίκησης, διαχείρισης, λειτουργίας, ανάπτυξης, επέκτασης, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Διεθνούς Αερολιμένος Καλαμάτας. Kατόπιν απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Υπερταμείου, στις 17 Ιουλίου εγκρίθηκε η συμμετοχή και των 4 υποψήφιων διεκδικητών στη β’ φάση του διαγωνισμού.
Το αεροδρόμιο που βρίσκεται στο επίκεντρο και λόγω Costa Navarino, αλλά και της γενικότερης έκρηξης των παραθεριστικών κατοικιών στη Μεσσηνία και της ευρύτερης προβολής της Καλαμάτας, διεκδικούν μεγάλοι όμιλοι και συγκεκριμένα τα σχήματα των:
- ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Egis – Aeroports de la cote d’Azur (Egis 45%, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις 45%, Aeroports de la cote d’Azur 10%),
- Fraport – Delta – Pileas (Fraport AG 51%, Delta Airport Investments 24,5%, Pileas 24,5%, η τελευταία του ομίλου Κωνσταντακόπουλου),
- ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – GMR (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 51%, GMR Airports Limited 49%) και
- MΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ – Corporation America Airports (ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 70%, Corporation America Airports 30%).
Δηλαδή, συμμετέχουν μεγάλα επιχειρηματικά ονόματα του τομέα υποδομών (και τουρισμού), διεθνή σχήματα που διαχειρίζονται αεροδρόμια. Ο διαγωνισμός για το Διεθνές Αεροδρόμιο της Καλαμάτας αποτελεί το πρώτο πολύ μεγάλο βήμα για την αξιοποίηση των 23 περιφερειακών αεροδρομίων του χαρτοφυλακίου του Υπερταμείου. Η αξιοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων θα αλλάξει άρδην την εικόνα της χώρας στον τομέα των μεταφορών, ο οποίος είναι κρίσιμος για τη βελτιστοποίηση της εξυπηρέτησης των πολιτών, αλλά και για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας. Τα έργα θα αφορούν, μεταξύ άλλων, στον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του κτηρίου των επιβατών καθώς, τους χώρους στάθμευσης των αεροσκαφών κ.α.
Στη φάση που βρισκόμαστε θα προσδιοριστεί η ακριβής διάρκεια της παραχώρησης (διότι ο διαγωνισμός κάνει γενικά λόγο για παραχώρηση περί τα 40 έτη), καθώς και άλλες κρίσιμες συμβατικές ρυθμίσεις. Σημειώνεται ότι το Υπερταμείο δύναται, κατά την απόλυτη διακριτική του ευχέρεια, να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο του παραχωρησιούχου με μειοψηφικό ποσοστό συμμετοχής, το οποίο δεν θα ξεπερνάει το 15% του μετοχικού του κεφαλαίου.
Ο βασικός στόχος του Υπερταμείου, μέσω της παραχώρησης του αεροδρομίου της Καλαμάτας, είναι η αναβάθμιση, εκσυγχρονισμός και επέκταση των υποδομών του αεροδρομίου και ιδίως του κτιρίου επιβατών (terminal). Η επέκταση και αναβάθμιση των υποδομών (terminal, χώρος στάθμευσης αεροσκαφών) αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση λόγω της αλματώδους ανάπτυξης του εν λόγω αεροδρομίου. Μέσα από αυτές τις επενδύσεις το αεροδρόμιο Καλαμάτας θα μπορέσει υποδεχθεί ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό επιβατών που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τους 500.000 πολύ νωρίτερα από το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας. Ο αυξημένος αυτός αριθμός επιβατών σε συνδυασμό με τις σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις στον τουριστικό κλάδο και βελτίωση των οδικών υποδομών στο νομό αναμένεται να έχει πολλαπλασιαστικές θετικές επιπτώσεις στο νομό Μεσσηνίας αλλά και την ευρύτερη ζώνη επιρροής του αεροδρομίου.
Τα 22 περιφερειακά, το μοντέλο… τύπου ΣΔΙΤ και το ένα cluster
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα 22 Περιφερειακά Αεροδρόμια, όπως έχει αναφέρει από καιρό το insider.gr, με τη συνδρομή συμβούλου το εγχώριο Growth Fund προχωρά στην χάραξη της στρατηγικής αξιοποίησης των περιφερειακών αυτών υποδομών, για τις οποίες η ΕΕΣΥΠ δείχνει αυξημένο ενδιαφέρον με γνώμονα όχι μόνο απλώς την αναβάθμιση των υπηρεσιών (μεταφορικών, τουρισμού κ.α.) αλλά και σε σχέση με τη δημιουργία αξίας για την τοπική κοινωνία – οικονομία και κατ’ επέκταση τα δημόσια ταμεία. Η αξιοποίηση των αεροδρομίων μέσω της παραχώρησης της λειτουργίας τους (μαζί με απαραίτητες σημαντικές επενδύσεις) θα μπορούσε να γίνει με δομή σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (PPP structure) ή/και παραχώρησης. Ωστόσο, αναμένεται το μοντέλο αξιοποίησης που κατά κάποιες πηγές θα έχει και προβλέψεις «επιδότησης». Πάντως, αποτελεί η όλη διαδικασία μια δύσκολη εξίσωση καθώς εμπλέκονται και άλλοι φορείς, όπως π.χ. η ΥΠΑ, με τους ανθρώπους του Υπερταμείου να αναμένουν στοιχεία για κάθε ένα από τα assets.
«Στα άλλα 22 έχουμε επιλέξει τους συμβούλους που θα κάνουν την αντίστοιχη δουλειά. Θα προχωρήσουμε στην πρώτη φάση έναρξης του διαγωνισμού μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024. Θέλουμε τη συμπαράσταση της ΥΠΑ που θα πρέπει να δώσει τα στοιχεία για να κάνουμε γρήγορα τη δουλειά μας. Υπάρχει το know how, υπάρχει ενδιαφέρον από την αγορά. Γι' αυτό τα πάμε και τα 22 μαζί. Το πάμε με ολιστική προσέγγιση για να μην ξεμείνουν αεροδρόμια που δεν θα εκσυγχρονιστούν» ανέφερε χαρακτηριστικά για το θέμα ο επικεφαλής του Υπερταμείου μιλώντας χτες στην Prodexpo 2023.
Αυτό που λοιπόν προκρίνεται είναι η ομαδοποίηση των αεροδρομίων σε ένα cluster και όχι σε 2 ή 3 τμήματα. Τα περισσότερα εξ αυτών χρειάζονται εκτεταμένες επενδύσεις και σημαντικές ενέργειες αναβάθμισης, υπάρχουν και αεροδρόμια που θεωρούνται χαμηλής κίνησης, σε όχι ιδιαίτερα τουριστικές περιοχές, ενώ σε κάποια εμπλέκεται και ο στρατιωτικός παράγοντας. Ωστόσο, υπάρχουν και «φιλέτα», σε περιοχές υψηλού τουρισμού (π.χ. Πάρος, Νάξος κ.α.), αεροδρόμια που ήδη γίνονται εργασίες εκσυγχρονισμού ή έχουν γίνει σχετικοί διαγωνισμοί (τα δύο προηγούμενα αλλά και σε Χίο, Σύρο κ.λπ.), αερολιμένες με αναβαθμισμένο πλέον γεωπολιτικό status (π.χ. Αλεξανδρούπολη). Δεδομένου ότι κάποια είναι υψηλής προβολής και άλλα χαμηλότερης, μάλλον το Υπερταμείο επιλέγει την αξιοποίηση όλων των assets σε ένα «πακέτο» ώστε να μη δημιουργηθούν πολλές ταχύτητες ή κάποια ξεμείνουν από ενδιαφέρον.
Πρόκειται για τα αεροδρόμια Καρπάθου, Χίου, Αλεξανδρούπολης, Αράξου, Λήμνου, Ιωαννίνων, Μήλου, Νάξου, Πάρου, Ικαρίας, Κυθήρων, Λέρου, Σητείας, Νέας Αγχιάλου, Καλύμνου, Σκύρου, Σύρου, Αστυπάλαιας, Καστελόριζου, Καστοριάς, Κάσου και Κοζάνης. Μάλιστα, κατά πληροφορίες ενδέχεται ένα από αυτά, το αεροδρόμιο της Ν. Αγχιάλου, να έχει χρήση cargo (αποκλειστική ή όχι), δηλαδή με υπηρεσίες μεταφοράς εμπορευμάτων, καθιστώντας το έτσι μοναδικό στην Ελλάδα. Συνδέοντας έτσι τις υποδομές της περιοχής όπου αναπτύσσονται logistics, σιδηροδρομικές συνδέσεις, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί και την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Βόλου. Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, cargo αεροδρόμιο δεν έχει άλλο η χώρα μας και θα είναι ένα asset που θα αξιοποιήσει το δίκτυο των εμπορευματικών διαύλων, υφιστάμενων και μελλοντικών.
