Τον Οκτώβριο o ενθουσιασμός για την τάση πτώσης του πληθωρισμού μετριάστηκε κάπως καθώς, με βάση τα στοιχεία της Eurostat, ο πληθωρισμός φαίνεται να «αναπήδησε» από το πολύ χαμηλό 2,4% του Σεπτεμβρίου, στο 3,9% αυτό τον μήνα. Και θα μπορούσε να πει κανείς ότι σε ενα διεθνές και εθνικό περιβάλλον γεμάτο «γεγονότα» θα μπορούσε να εξηγηθεί και να δικαιολογηθεί μία τέτοια πρόσκαιρη ανατροπή. Το γεγονός είναι όμως οτι η «ανατροπή» της τάσης στην Ελλάδα συμβαίνει σε μία στιγμή που συνολικά στην Ευρώπη παρατηρείται μία σχεδόν οριζόντια -με εξαίρεση την Ισπανία- πτωτική τάση του πληθωρισμού από το 4,3% του Σεπτέμβρη στο 2,9% του Οκτώβρη.
Όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ του Insider.gr η αύξηση του ΔΤΚ τον Οκτώβριο δεν συμβαδίζει με την κίνηση του δομικού πληθωρισμού (δηλαδή χωρίς να υπολογίζονται οι μεταβολές σε ενέργεια, τρόφιμα, καπνό και αλκοόλ) που συνεχίζει να μειώνεται από το 4,2% του Σεπτέμβρη σε 3,6%, όπως είχε μειωθεί και τον Σεπτέμβριο έναντι του Αυγούστου.
- Διαβάστε επίσης: Τι βλέπουν οι επιχειρήσεις για το επόμενο 12μηνο – Εντείνεται ο προβληματισμός για τα υψηλά επιτόκια
Τι λοιπόν συμβαίνει με τον πληθωρισμό; Βρισκόμαστε μπροστά σε μία σταθερή πτωτική τάση ακόμα και αν πρόσκαιρα υπάρχουν μικρές «αναπηδήσεις» του ΔΤΚ;
Η αλήθεια μερικές φορές κρύβεται και από τους αριθμούς, παρά το ότι οι αριθμοί την «ομολογούν» πάντα με το δικό τους τρόπο.
Ο πληθωρισμός που διαβάζουμε στον δείκτη (ΔΤΚ) του πληθωρισμού αφορά στην μεταβολή του σε ετήσια βάση. Αυτό σημαίνει ότι η μέτρηση της μεταβολής ενσωματώνει ενα σημείο αρχικής μέτρησης πριν από ένα χρόνο. Που πάει να πει ότι η «μεταβολή» του δείκτη συνυπολογίζει το που είχε μετρηθεί (πάλι σε ετήσια βάση) ενα χρόνο πριν. Αν η βάση αυτή ενα χρόνο πριν ήταν στα ύψη και στην συνέχεια «πάγωσε» η αύξηση ή έστω άρχισε να μειώνεται αυτό συνυπολογίζεται στην σημερινή μέτρηση. Με άλλα λόγια με τον πληθωρισμό στα ύψη πριν 12 μήνες και την μεταβολή του να μειώνεται πλέον σημαντικά ο ΔΤΚ του Οκτώβρη θα έπρεπε να κάνει «βουτιά» προς τα κάτω, όπως έκανε και τον Σεπτέμβριο. Κάτι για παράδειγμα που συμβαίνει τώρα στην Ιταλία με τον ΔΤΚ να «πέφτει» από τον Σεπτέμβριο στον Οκτώβριο στο 1,8% (κάτω από το 2% της ΕΚΤ) ενώ αντίθετα στην Ισπανία αυξάνεται σημαντικά λόγω της διαφοράς «φάσης» στην τάση χρονικής μείωσης των τιμών ειδικά λόγω των τιμών ενέργειας.
Εδώ απλώς να πούμε δηλαδή ότι τον Οκτώβριο αν η τάση πτώσης ήταν σταθερή θα έπρεπε να έχουμε όπως σ' όλη την Ευρώπη νέα «βουτιά» αντί «άνοδο» και μάλιστα σημαντική αφού δεν έχουμε ακόμα μπεί στην περίοδο αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας...
Τι έγινε στην υπόλοιπη Ευρώπη; Στην Γερμανία μείωση από το 4,3% στο 3%, στην Γαλλία από 5,7% στο 4,5% και η ανάποδη κίνηση στην Ισπανία με αύξηση στο 3,5% από το 3,3% του Σεπτέμβρη.
Στις χώρες της Ευρωζώνης η πτώση του ΔΤΚ τον Οκτώβρη έχει προκύψει σε μεγάλο βαθμό από την μεγάλη πτώση των δαπανών για καύσιμα της τάξης του 17,6% σε σχέση με πριν από 12 μήνες το 2022. Αντίστοιχα όμως οι δαπάνες για τρόφιμα έχουν αυξηθεί όπως και το κόστος των μεταφορών σε ποσοστά λίγο πάνω από το 50% της αύξησης που σημείωσαν στην Ελλάδα.
Ήτοι τον περασμένο Σεπτέμβριο – Οκτώβριο οι τιμές ενέργειας είχαν χτυπήσει κόκκινο και κατα συνέπεια η τρέχουσα μεγάλη πτώση τους θα έπρεπε να είχε συμπαρασύρει συνολικά και τον ΔΤΚ στην Ελλάδα προς τα κάτω αντί αυτής της σημαντικής κατά μιάμιση μονάδα. Ακόμα περισσότερο αυτή πτώση θα έπρεπε να συνεχισθεί και τους επόμενους μήνες ώστε να αποσβεσθεί η διαφορά με το υψηλό περσινό 12μηνο, αντί να αυξάνεται.
Η επισήμανση αυτή δυστυχώς έχει πολλές πιθανότητες να αποδειχθεί ακριβής για την επόμενη περίοδο ακόμα και αν υπάρξουν ενδιάμεσες «διορθώσεις» με τον τρόπο που σταθμίζεται η συμμετοχή των προϊόντων και υπηρεσιών στον ΔΤΚ.
Και οι λόγοι δεν είναι συγκυριακοί. Είναι «δυναμικοί» και βασίζονται στο γεγονός ότι οι γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις, οι πόλεμοι «θερμοί» και εμπορικοί ανατρέπουν τις μέχρι πρόσφατα εμπορικές και χρηματοοικονομικές συναλλαγές, τις διεθνείς τροφοδοτικές αλυσίδες. Ακόμα περισσότερο για την Ευρωζώνη η «πράσινη» μετάβαση απαιτεί επενδύσεις των οποίων η διασφάλιση εγγυάται... ακριβή ενέργεια για κάμποσα χρόνια, την ίδια στιγμή που οι δημογραφικές τάσεις, επιδεινώνουν την παραγωγική διαδικασία. Όλοι δηλαδή οι παράγοντες που τροφοδοτούν την αύξηση των τιμών, παράλληλα και πέρα από την αύξηση του κόστους του χρήματος, για το οποίο φροντίζει η ΕΚΤ.
Ειδικά όμως η τάση των ενεργειακών τιμών μέσα σε καθεστώς ενεργειακής μετάβασης σε συνθήκες γεωπολιτικής κρίσης στις περιοχές παραγωγής φυσικού αερίου και πετρελαίου, διασφαλίζουν την πληθωριστική αυτή τάση μεσο βραχυπρόθεσμα όση και αν είναι η υφεσιακή αποτελεσματικότητα της πολιτικής της ΕΚΤ.
Αυτή η «μικρή αλήθεια» είναι αρκετά ευδιάκριτη πίσω από την «αναπήδηση» του πληθωρισμού τον μήνα Οκτώβριο. Και για όσους διάγουν το 70ο και πάνω έτος της ηλικίας τους, αυτή μικρή αλήθεια ζωντανεύει εικόνες της δεκαετίας του 70' που δεν είναι ευχάριστες.
