Εντυπωσιακή υπέρβαση στόχου στην είσπραξη φορολογικών εσόδων τον Οκτώβριο, κυρίως λόγω της τόνωσης που προσέφερε η τουριστική περίοδος και αποτυπώνεται στις τριμηνιαίες περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ των επιχειρήσεων, αλλά και πολύ υψηλότερο του προβλεπόμενου πρωτογενές πλεόνασμα, καταγράφουν τα προσωρινά στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού δεκαμήνου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023.
Ωστόσο, τα ίδια στοιχεία καταγράφουν και μια υστέρηση επενδυτικών δαπανών κατά 1,199 δισ. ευρώ, το οποίο συνδέεται κυρίως με την υποεκτέλεση του Ταμείου Ανάκαμψης κατά 1,844 δισ. ευρώ.
Στο πεδίο των φορολογικών εσόδων είναι αυξημένα μόνο τον Οκτώβριο κατά 832 εκατ. ευρώ ή κατά 16,4% έναντι του στόχου. Σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ, η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται σε αυξημένα έσοδα ΦΠΑ, «καθόσον το μήνα Οκτώβριο υποβάλλονται οι τριμηνιαίες περιοδικές δηλώσεις που αντανακλούν, μεταξύ άλλων, τον αυξημένο κύκλο εργασιών λόγω της τουριστικής κίνησης της καλοκαιρινής περιόδου», αλλά και στα αυξημένα έσοδα του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων.
Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 477 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 3,484 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και ελλείμματος 4,770 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 6,084 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,746 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 350 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.
Πορεία εσόδων Ιανουαρίου – Οκτωβρίου
Το ΥΠΕΘΟ αναφέρει πως την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 53,929 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 867 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, παρά τα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ, καθώς και τη μη είσπραξη:
α) του τιμήματος, ύψους 1,496 δισ. ευρώ για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων της, για χρονική περίοδο 35 ετών, που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούνιο, καθόσον η σχετική διαδικασία για την έγκριση της σύμβασης είναι σε εξέλιξη και
β) της τρίτης δόσης ύψους 1,718 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Σεπτέμβριο.
Αντιθέτως, στις υπόλοιπες κατηγορίες εσόδων σημειώθηκε υπερεκτέλεση, που οφείλεται κυρίως στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του δεκάμηνου, καθώς και στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχαν προβλεφθεί στον Προϋπολογισμό 2023.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν συνολικά την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου σε 50,821 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 3,921 δισ. ευρώ ή 8,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, καθώς και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων τρέχοντος έτους.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5,550 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 545 εκατ. ευρώ από τον στόχο (5,005 δισ. ευρώ), μέρος των οποίων οφείλεται στην επιστροφή ΦΠΑ, κατά τον μήνα Μάρτιο, στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.) ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου, που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο Κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,808 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 881 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,690 δισ. ευρώ).
Πορεία εσόδων Οκτωβρίου
Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,633 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 844 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5,905 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 832 εκατ. ευρώ ή 16,4% έναντι του στόχου. Εκτιμάται ότι η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται σε αυξημένα έσοδα ΦΠΑ, καθόσον το μήνα Οκτώβριο υποβάλλονται οι τριμηνιαίες περιοδικές δηλώσεις που αντανακλούν, μεταξύ άλλων, τον αυξημένο κύκλο εργασιών λόγω της τουριστικής κίνησης της καλοκαιρινής περιόδου, καθώς και τα αυξημένα έσοδα του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 564 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 16 εκατ. ευρώ από τον στόχο (581 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 107 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 18 εκατ. ευρώ από τον στόχο (90 εκατ. ευρώ).
Πορεία Δαπανών
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023 ανήλθαν στα 54,406 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2,140 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (56,546 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Επίσης είναι αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 767 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών τόκων κατά 2,132 δισ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη και αντίρροπες μεταβολές σε λοιπές κατηγορίες δαπανών.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 941 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην υποεκτέλεση των επιχορηγήσεων προς τους ΟΚΑ κατά 1,174 δισ. ευρώ.
Ως αξιοσημείωτες πληρωμές μπορούν να αναφερθούν, όπως επισημαίνει το ΥΠΕΘΟ οι εξής: η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 786 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass και της επέκτασης αυτού, η απόδοση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουνίου 2022, καθώς και οι φετινές πληρωμές επιδότησης Diesel θέρμανσης ύψους 100 εκατ. ευρώ. Όλες οι προαναφερθείσες πληρωμές καλύφθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 7,730 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση ύψους 1,199 δισ. ευρώ, λόγω της υποεκτέλεσης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κατά 1,844 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 116 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες, τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του Elevate Greece, τη δημιουργία δικτύου νοσηλευτών για τη λήψη δειγμάτων βιολογικού υλικού και τη νοσηλευτική βοήθεια στα ύποπτα κρούσματα κορωνοϊού κατ’ οίκον και την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος.
