Είναι παράδοξο να βλέπει κανείς το Ευρώ να έχει ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου στο 1,09 δολ. και να κινείται σταθερά για το 1,1 δολ. και την ίδια στιγμή ο χρυσός και ειδικά η γνωστή και «αγαπητή» χρυσή λίρα Αγγλίας να συνεχίζει να «πουλιέται» από την ΤτΕ πάνω από τα 500 ευρώ.
Ακόμα πιο παράδοξο είναι να βρίσκονται τα αμερικάνικα επιτόκια στο 5,5%, το υψηλότερο από την ιστορική αύξησή τους το 1981 και όμως το δολάριο να διολισθαίνει έναντι του Ευρώ, με την ουγγιά του χρυσού να έχει εγκατασταθεί πλέον πολύ κοντά στα 2000 δολ.
Και όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα περιβάλλον όπου τόσο η ΕΚΤ και κυρίως η Fed συρρικνώνουν την παγκοσμίως διαθέσιμη ρευστότητα με ρυθμούς πρωτοφανείς τις τελευταίες δεκαετίες
Για να έχουμε μια συγκριτική εικόνα προκειμένου να γίνει περισσότερο αντιληπτή αυτή η «παραδοξότητα» πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο χρυσός εδώ και πέντε χρόνια έχει τα ελάχιστα επίπεδά του στα 1.650 δολάρια/ουγγιά. Δηλαδή έχει σε μια μακρά περίοδο, τιμή πολύ υψηλότερη από τα 1.000 δολάρια της προηγούμενης δεκαετίας. Και μετά έρχεται η «έκρηξη».
Από το 2020 μέχρι τώρα, οι χρόνοι που ο χρυσός έχει ξεπεράσει περισσότερο ή λιγότερο, για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα 2.000 δολάρια η ουγγιά, είναι πάνω από δώδεκα φορές. Με τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2023 να έχει χτυπήσει τιμή ρεκόρ 2.080 δολαρίων η ουγγιά (!)
Με αυτά τα δεδομένα είναι χρήσιμο να δει κανείς την συσχέτιση της τιμής του χρυσού σε δολάρια σε συνάρτηση της νομισματικής πολιτικής (αύξησης/μείωσης επιτοκίου) των Κεντρικών Τραπεζών.
Το παράδοξο εδώ είναι ότι η άνοδος των επιτοκίων και η ταυτόχρονη νομισματική σύσφιξη θα έπρεπε να ενισχύσει το δολάριο – όπως και έγινε όσο αυξάνονταν τα επιτόκια - και να μειώνει την δολαριακή τιμή του χρυσού.
Αντίθετα αυτό που παρατηρούμε είναι ότι – με ενδιάμεσα σκαμπανεβάσματα – η «τιμή» του χρυσού συνεχίζει να αυξάνεται διαχρονικά μαζί με το δολάριο και έχει σχεδόν διπλασιασθεί την τελευταία δεκαετία.
Η «αλήθεια» που κρύβεται πίσω από την «φωτογραφία» αυτή γίνεται ακόμα πιο... εκκωφαντική, από το γεγονός ότι διαπιστώνεται ανοδική τάση της τιμής του χρυσού και σε ευρώ, ακόμα και για το διάστημα (μετά την παύση αύξησης των επιτοκίων Fed) που το ευρώ ανατιμάται έναντι του δολαρίου.
Οι συνέπειες αυτού καταγράφονται στη σχεδόν σταθερά ανοδική τιμή που η ΤτΕ «πουλάει» την χρυσή λίρα Αγγλίας πάνω από τα 500 ευρώ, είτε ανατιμάται το δολάριο είτε το ευρώ, πάνω από 100 ευρώ ψηλότερα από ότι πριν την πανδημία.
Στο σημείο αυτό πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι αυτές οι τιμές του χρυσού σε δολάρια και Ευρώ δεν «καθρεφτίζουν» την αντικειμενική σχέση μεταξύ χρυσού και των νομισμάτων αυτών, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας αγοραίας διαδικασίας που καθορίζεται από το «πως» βλέπουν την κατάσταση η αγορά και οι Κεντρικές Τράπεζες (Fed, BoE, ECB).
H δολαριακή τιμή του χρυσού καθορίζεται μέσα από δύο «αγορές».
Η μία στο Comex της Wall Street μέσω των παραγώγων χρυσού, όπου μία ουγγιά χρυσού «αντικρίζεται» με 558 παράγωγα (!) που σχετίζονται με αυτή, δημιουργώντας υπό ομαλές συνθήκες μία εξαιρετικά μεγάλη δυνατότητα «επίδρασης» στην τιμή.
Η άλλη είναι στο Λονδίνο και πραγματοποιείται στο LBMA. Εκεί δύο φορές την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα, πέντε μεγάλες διεθνείς επενδυτικές τράπεζες καθορίζουν ποια είναι η «μοναδική» αξία της τιμής του χρυσού σε δολάρια. Υποτίθεται ότι αυτή η «δημοπρασία» θεωρητικά βασίζεται στο στατιστικό βάρος της διαπραγμάτευσης των διεθνών αγορών.
Με δεδομένο ότι ο χρυσός δεν «δίνει» αποδόσεις (επιτόκια, κ.λ.π.) η σταθερότητα της τιμής του θα έπρεπε να είναι το χαρακτηριστικό του. Και γι' αυτό άλλωστε αποτέλεσε το ιστορικά αναμφισβήτητο αποθεματικό αξίας σε κάθε κοινωνικό και οικονομικό σύστημα πριν και στην διάρκεια του καπιταλισμού. Εξού και η κοσμοϊστορική σημασία τόσο της σταθερής σύνδεσης του δολαρίου με τον χρυσό όσο και η διάρρηξη αυτής της σχέσης τον Αύγουστο του 1971.
Τούτου δοθέντος, και με δεδομένο ότι οι Κεντρικές Τράπεζες «κατέχουν» τις μεγαλύτερες φυσικές ποσότητες χρυσού ως βασικό τους αποθεματικό εγγύησης της νομισματικής αξίας, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι ανά πάσα στιγμή οι Κεντρικές Τράπεζες θα μπορούσαν να καθορίζουν την «τιμή» του.
Όμως αυτό που παρακολουθούμε είναι ότι παρά τις προσπάθειες Κεντρικών Τραπεζών και «αγορών», ο χρυσός είναι αυτός που «αποκαλύπτει» την διολίσθηση της πραγματικής αξίας των νομισμάτων, έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται στην διαρκώς αυξανόμενη τιμολόγησή του στα συγκεκριμένα νομίσματα (δολάριο, ευρώ).
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι παρά την δύναμη επιρροής στην τιμή του από το Comex της Νέας Υόρκης και το LBMA του Λονδίνου, η τιμολόγηση του χρυσού σε δολάρια και ευρώ «μετράει» τον πραγματικό πληθωρισμό τιμών στις υπηρεσίες και προϊόντα, μέσα από την αύξηση της τρέχουσας τιμής του.
