«Τσιμπημένες» θα είναι οι δαπάνες των νοσοκομείων το 2023, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του 23ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.
Το 2023 οι συνολικές δαπάνες (συμπεριλαμβανομένου του φαρμάκου) εκτιμώνται περί τα 3,3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση περίπου 5,5%. Εάν αφαιρεθεί το φάρμακο, οι δαπάνες ξεπερνούν για πρώτη φορά κατά την τελευταία πενταετία (2019-2023) τα 2 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 8%.
Ειδικότερα, το κόστος υπηρεσιών υγείας διαμορφώνεται σε 930 εκατ. ευρώ (+4,5%), σπάζοντας για πρώτη φορά μέσα στην πενταετία το φράγμα των 900 εκατ. ευρώ.
Αύξηση εκτιμάται και αναφορικά με το υγειονομικό υλικό, το κόστος του οποίου ξεπερνά επίσης για πρώτη φορά στα πέντε χρόνια τα 600 εκατ. ευρώ και αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 660 εκατ. ευρώ (+19%),
Μείωση, της τάξης του 3,5%, εκτιμάται, ωστόσο, στο κόστος των αντιδραστηρίων, το οποίο διαμορφώνεται στα 187 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στα φάρμακα, το κόστος ανέρχεται στο 1,1 δισ. ευρώ, παραμένοντας σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος (+1%). Όπως διευκρινίστηκε, η δαπάνη αυτή είναι υπερεκτιμημένη, καθώς οι εκτιμήσεις γίνονται με βάση τη νοσοκομειακή τιμή και δεν υπολογίζονται οι εκπτώσεις στα σκευάσματα που περνούν από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, οι οποίες είναι εμπιστευτικές.
Τέλος, αύξηση της τάξης του 4%, εκτιμάται στο κόστος των λοιπών δαπανών, το οποίο διαμορφώνεται κατά το τρέχον έτος στα 326 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω στοιχεία, τα οποία παρουσίασε ο οικονομολόγος της υγείας, συνεργάτης της γενικής γραμματέως Υπηρεσιών Υγείας και υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Νικόλαος Νομικός, ενδέχεται να παρουσιάσουν αποκλίσεις κατά το τέλος του έτους. Τα ακριβή νούμερα θα είναι διαθέσιμα τον Ιανουάριο του 2024.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πραγματικά στοιχεία (δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί), τα οποία αντλήθηκαν από το σύστημα BI Health, κατά την περίοδο 2019-2022, σημειώθηκε ετήσια αύξηση στα έξοδα των νοσοκομείων κατά 9%,17% και 12%, αντίστοιχα, ενώ οι αντίστοιχες αυξήσεις στα έσοδα ήταν 6%, 19% και 2%.
Τα κακώς κείμενα
Στα οικονομικά των νοσοκομείων και στα κακώς κείμενα που οδηγούν σε αυτά τα αποτελέσματα αναφέρθηκε νωρίτερα η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη. «Ο τρόπος χρέωσης των νοσοκομειακών υπηρεσιών, οι υπερτιμολογημένες αγορές νοσοκομειακού και άλλου υλικού και οι σπατάλες εντός του συστήματος υγείας έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ελλειμμάτων στον χώρο της υγείας, καθώς κατανέμονται πόροι σε φορείς που δεν αξιοποιούνται, ενώ άλλοι φορείς που δυνητικά έχουν την δυνατότητα να παράγουν επιπλέον έργο, μένουν υποχρηματοδοτημένοι», ανέφερε η k. Βιλδιρίδη.
Όπως η ίδια σημείωσε, εξαιτίας της σπατάλης αυτής, παρατηρείται σημαντική αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. «Πλέον το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ανέλθει περίπου στα 1,350 δις ευρώ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα μισά περίπου αφορούν σε δαπάνες φαρμάκου, και αυτό κυρίως λόγω της καθυστέρησης υπολογισμού του clawback», διευκρίνισε.
Προϋπολογισμοί βάσει έργου
Αναφερόμενη στα αίτια, η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, τόνισε ότι μέχρι και σήμερα, οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων καταρτίζονται βάσει ιστορικών στοιχείων, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο το παραγόμενο έργο αλλά και τις αλλαγές που συμβαίνουν στο νοσοκομείο, όπως π.χ. την ανάπτυξη νέων κλινών. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι όποιος ξοδεύει τα περισσότερα, παίρνει και τα περισσότερα, χωρίς να αξιολογείται το έργο που παράγει ή η ανάγκη για κτιριολογικές ή υλικοτεχνικές παρεμβάσεις σε αυτά. Δηλαδή, υπάρχει επιβράβευση του πιο σπάταλου», εξήγησε η κ. Βιλδιρίδη. Και πρόσθεσε: «Αυτή είναι μια λογική, η οποία επιβάλλεται να σταματήσει. Οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων πρέπει να καταρτίζονται βάσει του έργου που παράγουν και όχι των δαπανών που έκαναν στο παρελθόν. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα κατανεμηθούν οι πόροι με τον πλέον αποδοτικό τρόπο, ώστε να έχουμε εν τέλει την αύξηση του παραγόμενου έργου των νοσοκομείων.
Μιλώντας για τις ενέργειες και τα εργαλεία που θα βοηθήσουν να διορθωθούν οι στρεβλώσεις και να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας, η κ. Βιλδιρίδη, αναφέρθηκε στο νέο σύστημα κοστολόγησης των νοσοκομειακών υπηρεσιών DRG (Diagnostic Related Groups/Ομοιογενείς Διαγνωστικά Ομάδες), στη συμμετοχή της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) στην αγορά φαρμάκων και στην επιτάχυνση υπολογισμού του clawback (μέσω της ΕΚΑΠΥ).
