Την ανιούσα έχουν πάρει οι ληξιπρόθεσμες οι οφειλές των Δημόσιων Νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τα τελευταία πέντε χρόνια. Συγκεκριμένα, βάσει των Δελτίων Μηνιαίων Στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης, τα «φέσια» των Δημόσιων Νοσοκομείων το Σεπτέμβριο του 2023 προσέγγισαν τα 1,4 δις ευρώ, από τα 0,3 δις ευρώ το Δεκέμβριο του 2018.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από τους ελέγχους του Κέντρου Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών (ΚΕΤΕΚΝΥ), ενόψει της αλλαγής στη χρηματοδότηση της νοσοκομειακής περίθαλψης από το 2024, το 2023 αναμένεται να «κλείσει» με χρέη 1,3 δις. ευρώ. Οι οφειλές αφορούν 661 εκατ. ευρώ για φάρμακα και άλλα 652 εκατ. ευρώ για λοιπές δαπάνες. Το ποσό αυτό θα είναι αυξημένο κατά 4,6% εφέτος σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2022, όπου τα χρέη των νοσοκομείων διαμορφώθηκαν σε περίπου 900 εκατ. ευρώ.
Στο Δικαστήριο της ΕΕ η Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι την Πέμπτη (16/11), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα (μαζί με το Βέλγιο, και την Ιταλία) στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μη ορθή εφαρμογή των κανόνων της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών (οδηγία 2011/7/ΕΕ). Ειδικότερα, η Ελλάδα παραπέμπεται στο Δικαστήριο λόγω υπερβολικών καθυστερήσεων στις πληρωμές των δημόσιων νοσοκομείων (πολιτικών και στρατιωτικών) προς τους προμηθευτές τους. Σημειώνεται ότι η Επιτροπή έχει κινήσει τη διαδικασία επί παραβάσει το 2019.
Σύμφωνα με την ΕΕ, αυτές οι υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υγείας, ιδίως των μικρομεσαίων. «Στο πλαίσιο της νόσου COVID-19 οι επιχειρήσεις αυτές διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στον ταχύ εφοδιασμό των νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν σε λειτουργία», επισημαίνει η Κομισιόν. Την ίδια μέρα η Επιτροπή αποφάσισε. επίσης, να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα σε χωριστή υπόθεση [INFR (2023) 2027], βάσει της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών — η χωριστή αυτή υπόθεση αφορά το ζήτημα των παραιτήσεων που υπογράφηκαν από εργολάβους νοσοκομείων, οι οποίοι συμφώνησαν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους που απορρέουν από την οδηγία έναντι υποσχέσεων για άμεσες πληρωμές.
Το παράδειγμα των ιατροτεχνολογικών προϊόντων
Από αυτές τις οφειλές, ένα μεγάλο μέρος αντιστοιχεί στα Ιατροτεχνολογικά Προϊόντα (Ι/Π). Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Ιατρικών και Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (Σ.Ε.Ι.Β.), που απαρτίζεται από 175 επιχειρήσεις του κλάδου, μεσοσταθμικά, οι εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου, εξοφλούνται σε 274 ημέρες (9 μήνες περίπου), από την τιμολόγηση των παρεχόμενων υλικών και με αυξητική τάση! Ως αποτέλεσμα οι ανεξόφλητες οφειλές για Ι/Π υπολογίζονται σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Όλα αυτά, παρά την προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στην κοινοτική οδηγία 2011/7/ΕΕ για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές που προβλέπεται στον Νόμο 4152, ΦΕΚ Α’ 107/9.5.2013.
Εκτός όμως από το φανερό και κοινώς αποδεκτό χρέος, ένα «κρυφό χρέος», εκείνο των ατιμολόγητων υλικών δείχνει να εκτοξεύεται τα τελευταία 2 χρόνια. Πρόκειται για την αξία υλικών που παραδίδονται με τη διαδικασία του επείγοντος (κυρίως για έκτακτες χειρουργικές πράξεις) χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η αντίστοιχη πίστωση, όπως αυτό προβλέπεται στο ΠΔ 80/2016, με αποτέλεσμα, οι εταιρείες του κλάδου να επιβαρύνονται με 1 έως και 2 έτη αναμονής για την έκδοση παραγγελιών για τα υλικά αυτά που έχουν ήδη παραδοθεί και χρησιμοποιηθεί.
«Οι εταιρείες του κλάδου, παρά τις χωρίς ορατό τέλος καθυστερήσεις, συνεχίζουν να στηρίζουν το σύστημα υγεία της χώρας προς όφελος των ασθενών, προμηθεύοντας τα δημόσια νοσοκομεία με τα αναγκαία ιατροτεχνολογικά υλικά. Κρούουν όμως τον κώδωνα κινδύνου, καθώς η μη επίλυση του προβλήματος απειλεί τη ρευστότητα και εν τέλει τη βιωσιμότητα τους», αναφέρει ο ΣΕΙΒ.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, Δημήτρης Νίκας καλεί την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να επιλύσει όλα τα ανωτέρω προβλήματα, το ταχύτερο δυνατόν, για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία της αγοράς και των νοσοκομείων, δηλώνοντας πως «Ο κλάδος των Ι/Π, με ετήσιο κύκλο εργασιών 2,3 δις € σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με 11.000 εργαζομένους, κατά κανόνα υψηλής επιστημονικής ειδίκευσης, με αισθητή συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας, αλλά και με ιδιαίτερη σημαντική συμβολή στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, εμφανίζει σήμερα συμπτώματα πιστωτικής ασφυξίας, που οφείλονται στη δραματική αύξηση των οφειλών των Δημόσιων νοσοκομείων τα τελευταία 5 έτη. Η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας πρέπει να δράσει άμεσα ώστε να αντιστραφεί η τάση αυτή προς όφελος των νοσοκομείων, των Προμηθευτών και, κυρίως, των Ασθενών».
Πάντως, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων αφορούν σε μεγάλο βαθμό τα clawback και rebate, που δεν έχουν συμψηφιστεί, κι αν αφαιρεθούν αυτά περιορίζονται σε 164 εκατ. ευρώ. Οι ελπίδες για τον περιορισμό του προβλήματος στρέφονται στο αποτέλεσμα της κεντρικοποίησης των προμηθειών από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), στο νέο σύστημα κοστολόγησης των υπηρεσιών στα νοσοκομεία DRG αλλά και στην ενίσχυση του προϋπολογισμού των νοσοκομείων με έσοδα από τα νέα μέτρα για τη φοροδιαφυγή, το 2024.