Στο ραντάρ των επενδυτών εξακολουθεί να βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό ο κλάδος των τροφίμων και ποτών, ενώ η μακρά λίστα των deals που ανακοινώθηκαν τους προηγούμενους μήνες επιβεβαιώνουν πως πρόκειται για έναν πολλά υποσχόμενο κλάδο με μεγάλες προοπτικές κόντρα στο εύθραυστο τοπίο που γεννούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών έχει αποκτήσει άλλη δυναμική, καθώς η ένταση του γεωπολιτικού κινδύνου - αρχικά με τον ουκρανικό πόλεμο και στη συνέχεια με την ανάφλεξη στο Ισραήλ - αναδεικνύει σε μείζον ζήτημα την επισιτιστική ασφάλεια διεθνώς. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο «χτίζουν» άμυνες απέναντι στην αρνητική συγκυρία, θωρακίζοντας το παρόν και χτίζοντας ταυτόχρονα τις βάσεις για το μέλλον είτε μέσω της επίτευξης συνεργειών, είτε αναζητώντας τη «συνδρομή» στρατηγικών επενδυτών.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, γνωστοί «παίκτες» της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών έσυραν τον χορό των deals και το 2023, συνεχίζοντας τη δυναμική των αμέσως προηγούμενων ετών 2022 και 2021 στη σκιά της ύφεσης τα πανδημίας του κορονοϊού, ενώ όπως όλα δείχνουν ο κύκλος των επιχειρηματικών εξελίξεων δεν σταματάει εδώ…
Η λίστα των deals
Τον Φεβρουάριο του 2023 ανακοινώθηκε πως «άλλαξε χέρια» το νερό Ιόλη, με παράγοντες της αγοράς να κάνουν λόγο για μια πολύ σημαντική επιχειρηματική κίνηση. Το μέχρι τότε «τέκνο» της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας πέρασε στον έλεγχο του ομογενούς επιχειρηματία Ηλία Γεωργιάδη, επικεφαλής της Sterner Stenhus Greece και βασικού μετόχου της ΑΕΕΑΠ Premia Properties. Το εν λόγω deal άλλαξε τις ισορροπίες στην αγορά του εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα, καθώς σηματοδότησε την αποχώρηση της Heineken -μητρικής της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας- από τον κλάδο αλλά και την είσοδο σε αυτόν της Sterner Stenhus Greece που κατέχει και το πλειοψηφικό μερίδιο στη Μπουτάρη Οινοποιεία.
Την περασμένη άνοιξη, η Χήτος ΑΒΕΕ, η ηπειρωτική εταιρεία που εμφιαλώνει το φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι και η Green Cola, που έμαθε στον Έλληνα να πίνει αναψυκτικά με στέβια, αποφάσισαν να ακολουθήσουν τον δρόμο της συγχώνευσης, σε ένα deal που έρχεται να μεταβάλλει άρδην τους όρους του παιχνιδιού στον κλάδο των αναψυκτικών. Οι υπογραφές για τη συγχώνευση «έπεσαν» στις 29 Μαρτίου, με τη Xήτος να απορροφά τη Green Cola Ελλάς και τη Green Cola Operations. Όπως αναφερόταν στο σχέδιο συγχώνευσης, η συγχώνευση κρίθηκε «σκόπιμη, συμφέρουσα και επωφελή καθώς θα συντελέσει στη δημιουργία ενός ενισχυμένου εταιρικού σχήματος σε οικονομικό, επιχειρηματικό και διοικητικό επίπεδο, επιτυγχάνοντας την αρτιότερη οργάνωση, την επίτευξη συνεργιών και την αποτελεσματικότερη λειτουργία της δραστηριότητας της Χήτος με τη διεύρυνση του πεδίου ανάπτυξής της. Ειδικότερα, η συγχώνευση αναμένεται να οδηγήσει στην καλύτερη διαχείριση των λειτουργιών της Χήτος δεδομένου ότι θα μπορούν να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενοι πόροι προς μία κοινή κατεύθυνση. Θα δημιουργηθεί ένα ισχυρό σχήμα, ενισχυμένο τόσο σε επίπεδο στοιχείων, όσο και σε επίπεδο ανθρώπινων πόρων. Επιπλέον, η συγχώνευση θα συνδράμει στη μείωση του λειτουργικού κόστους και στην αποφυγή φορολογικών κινδύνων που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από τις ενδοομιλικές συναλλαγές». Η εν λόγω συγχώνευση δεν έπεσε ωστόσο σαν κεραυνός εν αιθρία στην αγορά. Και αυτό γιατί Χήτος και Green Cola είχαν φροντίσει από το καλοκαίρι του 2022 να… έρθουν πιο κοντά. Οι δύο εταιρείες είχαν προχωρήσει στη σύσταση κοινής εταιρείας με την επωνυμία Green Beverages, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και με όραμα να αναδειχθεί η πλέον καινοτόμος επιχείρηση στον κόσμο στον τομέα των υγιεινών (better for you) μη αλκοολούχων ποτών. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, οι όμιλοι Χήτος και Green Cola έβαλαν τα θεμέλια για την αξιοποίηση του διευρυμένου χαρτοφυλακίου μη αλκοολούχων ποτών, με την ισχυροποίηση της παρουσίας των προϊόντων τους στις αγορές του εξωτερικού όπου ήδη δραστηριοποιούνται, αλλά και την από κοινού είσοδο σε νέες γεωγραφικές αγορές, κεφαλαιοποιώντας ευκαιρίες ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τον Απρίλιο έγινε επίσης γνωστό ότι η Alfa (ΑΛΦΑ Αθανάσιος Κουκουτάρης ΑΕΒΕ), κορυφαία εταιρεία που δραστηριοποιείται στον κλάδο προϊόντων ζύμης, αποφάσισε να συμμετάσχει με ποσοστό 36,49% στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας Panini Αρτοποιήματα ΑΕ, σε μια επενδυτική κίνηση από την οποία θα προκύψουν σημαντικές συνέργειες. Η επένδυση της Alfa στην Panini έχει ως στόχο την ενδυνάμωσή της στην εγχώρια αγορά καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξή της στις διεθνείς αγορές, με επενδύσεις που θα αφορούν στον εκσυγχρονισμό της παραγωγικής μονάδας, καθώς και στην αύξηση της παραγωγικής της δυναμικότητας σε νέες υφιστάμενές κτηριακές εγκαταστάσεις μεγάλης δυναμικής.
Λίγες ημέρες αργότερα ανακοινώθηκε ένα σημαντικό deal στην αγορά καφέ, με την Cafetex, μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες επεξεργασίας καφέ στην Ελλάδα και κάτοχο του brand Coffeeway να προχωρά στην εξαγορά πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στην αγγλικών συμφερόντων εταιρεία Beanies the Flavour Company. Η βρετανική εταιρεία εδρεύει στο Darlington του Ηνωμένου Βασιλείου και εξειδικεύεται στην παραγωγή αρωματικού στιγμιαίου καφέ, με δική της μονάδα επεξεργασίας και συσκευασίας. Υπό το ομώνυμό της brand, διαθέτει τα προϊόντα της στο οργανωμένο λιανεμπόριο της Αγγλίας καθώς και σε περισσότερες από 30 χώρες σε Ευρώπη, Αφρική, Μέση Ανατολή και Ασία. Όπως είχε τότε δηλώσει στο insider.gr o πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Cafetex, Ιωάννης Μπενόπουλος μέσα από αυτή την εξαγορά θα προκύψουν σημαντικές συνέργειες. Σύμφωνα με τον ίδιο, με το εν λόγω deal τα προϊόντα Coffeeway κερδίζουν το «εισιτήριο» εισόδου για την αγγλική αγορά, καθώς και για τις 30 και πλέον χώρες στις οποίες διαθέτει τα προϊόντα της η Beanies, με την ελληνική εταιρεία Cafetex να ενισχύει τη θέση της στην αγορά του καφέ σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, αποκτώντας ακόμη μεγαλύτερη πρόσβαση σε νέες αγορές.
Στις αρχές του Ιουνίου έγινε γνωστό ένα ακόμη deal, με το fund SMERemediumCAP του Νίκου Καραμούζη να επενδύει στη βολιώτικη εταιρεία αναψυκτικών ΕΨΑ, μέσω κοινής εταιρείας που σύστησε με τα αδέλφια Τσαούτου. H επένδυση του fund του κ. Καραμούζη πραγματοποιήθηκε μέσω της εταιρείας Αγριά Εμπορική, η οποία συστάθηκε με έδρα στον Βόλο και μετοχικό κεφάλαιο ύψους 5,213 εκατ. ευρώ. Βασικός μέτοχος της εταιρείας με ποσοστό 65,22% είναι το SMERemediumCAP, ενώ τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο συμπληρώνουν οι Μιχάλης Τσαούτος και Παναγιώτα Τσαούτου με ποσοστό 14,15% έκαστος και η Ήβη-Αναστασία Μοσκαχλαΐδη με 6,48%. Οι εμπλεκόμενες πλευρές έκαναν λόγο για μια επένδυση στρατηγικής σημασίας με στόχο τη δυναμική ανάπτυξη της ιστορικής εταιρείας αναψυκτικών στην εγχώρια και διεθνή αγορά, ενώ μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, ανακοινώθηκε η τοποθέτηση του έμπειρου στελέχους Τάκη Πέρκιζα στην θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΨΑ.
Λίγο πριν την εκπνοή του Ιουνίου ανακοινώθηκε πως η Bespoke SGA Holdings, συμφερόντων του επιχειρηματία Σπύρου Θεοδωρόπουλου. προχώρησε στην ενεργοποίηση της option που είχε για την απόκτηση του πλειοψηφικού ποσοστού της ιστορικής σοκολατοβιομηχανίας ΙΟΝ, όπως προβλεπόταν στην αρχική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Μετά τη νέα συναλλαγή, η Bespoke κατέχει το 60% της σοκολατοβιομηχανίας ΙΟΝ και τη δυνατότητα άσκησης διοίκησης. Υπενθυμίζεται ότι ήταν Ιούλιος του 2022 όταν έγινε γνωστό πως η Bespoke εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της ΙΟΝ με την απόκτηση ποσοστού 45%.
«Μια τέτοια συνεργασία νομοτελειακά θα συνέβαινε γιατί αυτό είναι η επιχειρηματικότητα. Η ζωντανή, υγιής και αεικίνητη επιχειρηματικότητα», δήλωνε πριν δύο μήνες στο insider.gr ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Μικροζυθοποιίας Κυκλάδων, Αλέξανδρος Κουρής, περιγράφοντας τους λόγους που τον ώθησαν να συνάψει εμπορική συνεργασία της μπύρας Νήσος με την Ολυμπιακή Ζυθοποιία για την αποκλειστική διανομή όλων των ζύθων της πρώτης. «Ονειρεύομαι η μπύρα Νήσος να γίνει η μεγαλύτερη μπύρα στον κόσμο», σχολίαζε χαρακτηριστικά. Υπενθυμίζεται εδώ ότι η εμπορική συνεργασία των δύο εταιρειών προβλέπει την αποκλειστική διανομή τόσο στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας όσο και στο εξωτερικό για όλες τις μπύρες Νήσος από την Ολυμπιακή Ζυθοποιία και δη στις αγορές όπου δραστηριοποιείται η τελευταία μέσω της εξαγωγικής της δραστηριότητας. Παράλληλα, προβλέπεται μια μικρή συμμετοχή της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στο μετοχικό κεφάλαιο της τηνιακής μικροζυθοποιίας. Στόχος της συνεργασίας για τη Μικροζυθοποιία Κυκλάδων είναι η διεύρυνση της διανομής της και η περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας της μπύρας Νήσος, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Δέκα χρόνια μετά το εμπορικό τους λανσάρισμα, οι γεννημένες στην Τήνο μπύρες Νήσος θα διανέμονται αποκλειστικά από την Ολυμπιακή Ζυθοποιία, μέσα από ένα εκτενές δίκτυο συνεργατών, προμηθευτών και σημείων πώλησης, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, με παρουσία σε σχεδόν 40 χώρες και στις πέντε ηπείρους, εξυπηρετώντας καθημερινά χιλιάδες καταναλωτές. Η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ από 1/1/2024.
Μια εξαγορά ιδιαίτερης σημασίας ανακοίνωσε στα τέλη Οκτωβρίου η ΔΕΛΤΑ. Η θυγατρική του ομίλου Vivartia απέκτησε το 100% της εταιρείας Cold Sin, η οποία αποτελεί τον επίσημο διανομέα παγωτών της Mars Hellas και της General Mills A.E. (Häagen-Dazs), καθώς και τον αποκλειστικό διανομέα της Sammontana SPA για την Ελλάδα και Κύπρο. Παράλληλα, παράγει τα παγωτά Cold Sin. Το εν λόγω deal κρίνεται εξαιρετικά σημαντικό για δύο λόγους. Αφενός γιατί μετά από 17 χρόνια, η ΔΕΛΤΑ «ξανασυναντά» την αγορά του παγωτού και αφετέρου γιατί η εν λόγω εξαγορά αποτελεί ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο της εταιρείας να μετασχηματιστεί σε έναν όμιλο τροφίμων. Με την απόκτηση της Cold Sin, η ΔΕΛΤΑ θα επιχειρήσει να διεκδικήσει σημαντικά μερίδια στην ελληνική αγορά παγωτού, η αξία της οποίας ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ και στην οποία δραστηριοποιούνται μεγάλοι «παίκτες», όπως η Unilever και η Froneri (Nestle και R&R), αλλά και η σερραϊκή γαλακτοβιομηχανία Κρι Κρι.
Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας οριστικοποιήθηκε η απόκτηση της εταιρείας Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες από την εταιρεία παραγωγής ιχθυοτροφών Ίριδα, με την τελευταία να αποκτά το 83,5% της Γαλαξίδι και να εισέρχεται δυναμικά και στον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας. Πρόκειται για μια συμφωνία που αλλάζει τον χάρτη των ιχθυοκαλλιεργειών στη χώρα μας, ανατρέποντας τις μέχρις στιγμής ισορροπίες. Η Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες ιδρύθηκε το 1987, ενώ χαρακτηρίζεται έργο ζωής της Νάνσυ Παντελεημονίτου, η οποία έχει αφιερώσει την καριέρα της στην παραγωγή και την εξαγωγή φρέσκων ψαριών σε όλο τον κόσμο. Ήταν πριν 35 χρόνια όταν η νορβηγική εταιρεία Marine Farms SA της ζήτησε να βρει στην Ελλάδα κατάλληλες περιοχές για υδατοκαλλιέργειες. Έτσι, από την αρχή, η διαίσθηση και η φυσική της περιέργεια την οδήγησαν στην ανακάλυψη τοποθεσιών γύρω από το Γαλαξίδι και η κυρία Παντελεημονίτου ανέλαβε καθήκοντα Διευθύνουσας Συμβούλου της νέας εταιρείας. Το 1995 όταν οι εταίροι αποφάσισαν να αποχωρήσουν από τη Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες, η ίδια αγόρασε την επιχείρηση και ανέλαβε τη συνέχισή της. Η Ίριδα ιδρύθηκε το 2008 στη Νέα Αρτάκη Ευβοίας όταν οι Χρήστος Γκογκορώσης και Νίκος Παπαϊωάννου αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με όραμα να ιδρύσουν μια εταιρεία που θα παράγει κορυφαίας ποιότητας ιχθυοτροφές και θα προσφέρει εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
