Επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για την εγκατάσταση μηχανισμών ηλεκτροδότησης πλοίων από τη στεριά σχεδιάζουν τα λιμάνια της χώρας. Βήμα απαραίτητο για την πράσινη μετάβαση καθώς έτσι τα πλοία που δένουν στα λιμάνια θα μπορούν να σβήνουν τις μηχανές τους μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο την κατανάλωση καυσίμων, τις εκπομπές αερίων αλλά και την ηχορύπανση. Μόνο που για να γίνουν αυτές οι επενδύσεις θα πρέπει να ξεπεραστεί ένας ωκεανός ρυθμιστικών και γραφειοκρατικών ζητημάτων, ενώ θα πρέπει να βρεθούν απαντήσεις σε δύο βασικά ερωτήματα: Πόσο μεγάλος θα είναι ο λογαριασμός και -το πιο βασικό- ποιος θα τον πληρώσει;
Η εγκατάσταση υποδομών ηλεκτροδότησης είναι κομβική για την επίτευξη των στόχων την ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας «fit for 55» για τη μείωση των εκπομπών ρύπων. Όπως σημείωσαν οι συμμετέχοντες στην ημερίδα «Ηλεκτροδότηση Πλοίων στο Λιμάνι του Πειραιά - Προοπτικές και Προκλήσεις» που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στον ΟΛΠ, οι επενδύσεις χωρίς χρηματοδότηση από την ΕΕ δεν «βγαίνουν» χρηματοοικονομικά.
Τα πρώτα βήματα έχουν ήδη γίνει. Στην Ηγουμενίτσα ξεκινούν οι εργασίες για την εγκατάσταση τριών σταθμών φόρτισης. Οι Οργανισμοί Λιμένος Πειραιά, Θεσσαλονίκης και της Πάτρας σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ ετοιμάζονται να καταθέσουν αίτηση χρηματοδότησης από το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ με τον Πειραιά να είναι πιο έτοιμος έχοντας ολοκληρώσει τις μελέτες για πέντε σταθμούς στην ακτοπλοΐα και τέσσερις σταθμούς στην κρουαζιέρα, ενώ Θεσσαλονίκη και Πάτρα θα διεκδικήσουν χρηματοδότηση για μελέτες. Χρηματοδότηση θα αναζητήσει και ο λιμένας Ηρακλείου που έχει επίσης προχωρήσει σε μελέτες για πέντε θέσεις ηλεκτροδότησης, ενώ τρεις θέσεις σχεδιάζει και η διοίκηση του λιμένα Ραφήνας.
Από την μελέτη που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου EALING για την εγκατάσταση υποδομών ηλεκτροδότησης (cold ironing) της ακτοπλοΐας στον Πειραιά εκτιμώμενου κόστους 18 εκατ. ευρώ προκύπτει πως η απόδοση της επένδυσης χωρίς κοινοτική χρηματοδότηση είναι αρνητική. Κοινώς ένα οργανισμός λιμένα όπως ο ΟΛΠ θα «μπαίνει» μέσα. Έτσι τα λιμάνια διεκδικούν κονδύλια από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility, κάτι το οποίο σημαίνει πως οι συγκεκριμένες επενδύσεις θα «ανταγωνιστούν» για κοινοτική χρηματοδότηση όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με άλλα έργα μεταφορών, συμπεριλαμβανομένου και του σιδηροδρόμου. Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με πληροφορίες ο ΟΛΠ σχεδιάζει να προχωρήσει στις επενδύσεις, καθώς όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της ημερίδας ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Ο.Λ.Π. Α.Ε., Παναγιώτης Τσώνης στόχος είναι ο Πειραιάς να γίνει λιμάνι μηδενικών ρύπων.
Επενδύσεις και από τους πλοιοκτήτες
Εκτός όμως από τα λιμάνια, για την ηλεκτροδότηση των πλοίων σε σημαντικές επενδύσεις θα πρέπει να προχωρήσουν και οι πλοιοκτήτες, για την εγκατάσταση των αναγκαίων μηχανισμών. Όπως είπε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιβατηγού Ναυτιλίας, Διονύσιος Θεοδωράτος, ανάλογα με το πλοίο η επένδυση ξεκινά από τα 400 – 450 χιλ. ευρώ και μπορεί να φτάνει και το 1 εκατ. ευρώ. Είναι δεδομένο δε πως για πολλά πλοία του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου δεν συμφέρει αυτή η επένδυση, καθώς ο μέσος όρος ηλικίας του είναι τα 23 χρόνια και έτσι δεν θα υπάρξει αρκετός χρόνος για την απόσβεσή της. Απαιτείται ανανέωση του στόλου και για αυτό θα πρέπει να υπάρξει ένας τρόπος επιδότησης, είπε.
Το κόστος της ενέργειας και οι προμηθευτές
Εκτός από τις σημαντικές επενδύσεις η ηλεκτροδότηση σημαίνει και αυξημένες λειτουργικές δαπάνες. Για αυτό όπως ανέφεραν οι ομιλητές στην ημερίδα θα πρέπει να υπάρξουν ειδικές ρυθμίσεις ώστε το ρεύμα να μην είναι πιο ακριβό από τα συμβατικά καύσιμα ή στο μέλλον από τα εναλλακτικά καύσιμα. Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Θεοδωράτος πρότεινε συγκεκριμένες ενέργειες όπως τη μη φορολόγηση του ρεύματος που αξιοποιείται από τα πλοία για ένα ικανοποιητικό χρονικό διάστημα.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι η προμήθεια του ρεύματος. Για παράδειγμα το αν τα λιμάνια θα γίνουν παραγωγοί ενέργειας είτε με την εγκατάσταση ΑΠΕ όπου αυτό είναι εφικτό ή μέσω ενεργειακών κοινοτήτων όπου δεν υπάρχουν οι απαραίτητες εκτάσεις. Ακόμη μένει να καθοριστεί το ποιος θα επιλέγει προμηθευτή αν προχωρήσουν σε διμερείς συμβάσεις αγοράς ενέργειας (Purchasing Power Agreements – PPAs). Ο Στρατής Απέργης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ναυτικού Επιμελητηρίου τόνισε ότι πρέπει οι πλοιοκτήτριες εταιρείες να έχουν τη δυνατότητα να διαπραγματεύονται απευθείας με τους προμηθευτές.
