Μία από τις ακριβότερες χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ε.Ε. ήταν η ελληνική αγορά το 2023. Πιο συγκεκριμένα, η μέση χονδρική τιμή κατατάσσει τη χώρα μας στην 4η υψηλότερη θέση πανευρωπαϊκά για το προηγούμενο έτος, αισθητά πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας «έτρεξε» το προηγούμενο έτος με μέση τιμή στα 119,11 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Μία τιμή που ξεπέρασαν μόνο η Ιταλία (με 127,24 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), η Μάλτα (126,11 ευρώ ανά Μεγαβατώρα) και η Ιρλανδία (121,92 €/MWh).
Aκριβώς κάτω από τη χώρα μας βρέθηκε η Πολωνία, με 111,66 ευρώ ανά MWh. Κατά μέσο όρο, οι αγορές της Ε.Ε. στο σύνολό τους έκλεισαν το 2023 με 98,38 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Εξάρτηση από το αέριο
Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, ένας σημαντικός λόγος για την υψηλή θέση της χώρας μας αποτελεί η υψηλή εξάρτηση της χονδρικής από τις διεθνείς τιμές του αερίου. Έτσι, με δεδομένο ότι το κόστος του καυσίμου παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα όλο το 2023 (αν και βέβαια αποκλιμακωμένο από τις απόλυτα εκτροχιασμένες τιμές του αμέσως προηγούμενου έτους), η ελληνική αγορά διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα, συγκριτικά με τις περισσότερες από τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η υψηλή εξάρτηση από το αέριο διατηρείται, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στην ενίσχυση των μονάδων ΑΠΕ στο εγχώριο ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό. Κάτι που, όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι παράγοντες, οφείλεται στο γεγονός ότι οι μονάδες αερίου αναλαμβάνουν στην εγχώρια αγορά και ρόλο μονάδων βάσης, αποτελώντας δηλαδή το βασικό χαρτοφυλάκιο για την κάλυψη των αναγκών σε ρεύμα, όταν υπάρχει μειωμένη παραγωγή από τις ΑΠΕ (όπως για παράδειγμα πριν από την ανατολή και μετά τη δύση του ήλιου, όταν δεν συμμετέχουν τα φωτοβολταϊκά).
Η εισφορά στο αέριο
Αντίθετα, σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη τον ρόλο των μονάδων βάσης παίζουν άλλες τεχνολογίες, με συνέπεια οι αγορές τους να μην είναι τόσο εξαρτημένες από το κόστος του αερίου. Ένα ακραίο τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η Γαλλία, η οποία χάρις στα πυρηνικά συγκρατεί φέτος τη μέση χονδρική τιμή στα 98,79 ευρώ ανά MWh. Σε άλλες χώρες, ανάλογο ρόλο παίζουν τα υδροηλεκτρική ή οι μονάδες βιομάζας.
Όσον αφορά τη χώρα μας, από την άλλη πλευρά, την υψηλή εξάρτηση από το κόστος του αερίου επιβάρυνε φέτος και η ειδική εισφορά που εφαρμόστηκε στο καύσιμο το οποίο προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή, και η οποία είχε ως συνέπεια η λειτουργία των μονάδων αερίου να είναι ακόμη ακριβότερη. Μάλιστα, μέχρι τον Μάιο, η φόρμουλα για την εισφορά είχε ως συνέπεια να προστίθεται ένα «καπέλο» ύψους 20 ευρώ σε κάθε Μεγαβατώρα από τις μονάδες αερίου.
Με την αλλαγή της μεθοδολογίας από τον Μάιο, η εισφορά μειώθηκε μεν, χωρίς ωστόσο να πάψει να επιβαρύνει το κόστος λειτουργίας των μονάδων αέριου. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες του Insider.gr, πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να καταργήσει την ειδική εισφορά από τις αρχές του 2024, αποσύροντας επομένως ένα μέτρο που καθιστούσε τεχνητά ακριβότερη την ελληνική αγορά.
