Η πληρωμή των οικολογικών σχημάτων αποτελεί μέρος της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία τέθηκε σε ισχύ από τις αρχές του 2023. Η ΚΑΠ έχει ως κύριο στόχο, μεταξύ άλλων, τη στήριξη της βιώσιμης γεωργίας και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της γεωργικής παραγωγής. Τα οικολογικά σχήματα αποτελούν ένα από τα «εργαλεία» της ΚΑΠ που αποσκοπούν στην επίτευξη αυτών των στόχων.
Στην Ελλάδα, τα οικολογικά σχήματα πληρώνονται από τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων, προσανατολισμένων στην Αγροτική Ανάπτυξης (ΟΠΕΚΕΠΕ). Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ο αρμόδιος φορέας για τη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων που χορηγούνται στους αγρότες.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το κόστος παραγωγής ή η κερδοσκοπία απειλεί τους αγρότες;
Τα προβλήματα πληρωμών στα οικολογικά σχήματα στην Ελλάδα οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, οι κυριότεροι από τους οποίους είναι οι παρακάτω:
Η πολυπλοκότητα των οικολογικών σχημάτων. Σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι και το 2022, η εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων από τους παραγωγούς και η αποτύπωση τους σε ένα πληροφοριακό σύστημα είναι πολύ πιο σύνθετη σε σχέση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν.
Η έλλειψη επαρκούς προσωπικού στον ΟΠΕΚΕΠΕ για την αξιολόγηση των αιτήσεων και την διενέργεια των ελέγχων. Το δημόσιο γενικότερα είναι υποστελεχωμένο. Από 1/1/2023 οι απαιτήσεις για τη διενέργεια ελέγχων και πληρωμών έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Τα οικολογικά σχήματα και η πολυπλοκότητα αυτών, δημιουργεί πολλές απαιτήσεις και στους ελεγκτικούς φορείς.
Οι αστοχίες του πληροφοριακού συστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν ήταν έτοιμο να δεχτεί όλες αυτές τις αλλαγές. Το σύστημα αυτό ήταν σημείο τριβής μεταξύ ΥΠΑΑΤ και ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι και τις τελευταίες πληρωμές.
Δυστυχώς όλες αυτές οι καθυστερήσεις και αστοχίες έχουν παγώσει την πληρωμή 450 εκατομμυρίων ευρώ τα οποία φαίνεται πως τελικά θα δοθούν προς τις αρχές καλοκαιριού, στους πάνω από 500.000 δικαιούχους. Και τούτο όταν αντίστοιχα τα προηγούμενα έτη, είχαν δοθεί στο μεγαλύτερο ποσοστό τους μέχρι και τέλη Δεκεμβρίου του εκάστοτε έτους.
Τέλος, μεγάλο ερώτημα παραμένει το εάν θα δοθούν τα χρήματα από τα οικολογικά σχήματα στο σύνολο τους ή λόγω των καθυστερήσεων και της δύσκολης σχετικά εφαρμογής τους μείνουν αδιάθετα και τελικά αυτά επιστραφούν στο ταμείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης… με ό,τι αυτό μπορεί τελικά να σημαίνει για τους γεωργούς και κτηνοτρόφους της χώρας μας.