«Σφίγγα» αναφορικά με τα επιτόκια εμφανίστηκε για άλλη μία φορά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Κριστίν Λαγκάρντ, ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου και της αρμόδιας επιτροπής για οικονομικά και νομισματικά ζητήματα, κατά την τελευταία της παρουσία ως επικεφαλής της ΕΚΤ.
Η αξιωματούχος απέφυγε να παρέχει ενδείξεις για το χρονοδιάγραμμα έναρξης μείωσης των επιτοκίων, επαναλαμβάνοντας πως, αν και η τρέχουσα διαδικασία επιβράδυνσης του πληθωρισμού αναμένεται να συνεχιστεί, το ΔΣ της ΕΚΤ πρέπει να είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε με βιώσιμο τρόπο στον στόχο του 2%, κι ως εκ τούτου θα εξακολουθήσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που θα εξαρτάται από τα δεδομένα για τον προσδιορισμό του κατάλληλου επιπέδου και διάρκειας περιορισμού των επιτοκίων, λαμβάνοντας υπόψη τις προοπτικές για τον πληθωρισμό, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ισχύ της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Σχολίασε δε, πως τα επιτόκια επί του παρόντος βρίσκονται σε επίπεδα που, διατηρούμενα για αρκετά μεγάλη διάρκεια, θα συμβάλουν ουσιαστικά στη διασφάλιση της έγκαιρης επιστροφής του πληθωρισμού στο μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.
Η κ. Λαγκάρντ επεσήμανε πως η Τράπεζα βρίσκεται εντός των εκτιμήσεων της για την πορεία επιβράδυνσης του πληθωρισμού.
Μειώθηκε στο 2,8% τον Ιανουάριο του 2024 μετά από αύξηση κατά μισή ποσοστιαία μονάδα τον Δεκέμβριο κάτι που ήταν ευρέως αναμενόμενο, αλλά ήταν ασθενέστερη από ό,τι αναμενόταν.
Η επιτάχυνση του Δεκεμβρίου αντανακλούσε τις επιπτώσεις βάσης στην ενεργειακή συνιστώσα λόγω των έκτακτων μέτρων στήριξης της τιμής του φυσικού αερίου στη Γερμανία και της σημαντικής πτώσης των τιμών των καυσίμων τον Δεκέμβριο του 2022.
Ο πληθωρισμός των τροφίμων υποχώρησε περαιτέρω στο 5,7% τον Ιανουάριο λόγω του χαμηλότερου πληθωρισμού για τα επεξεργασμένα τρόφιμα, ενώ ο δείκτης της ενέργειας διαμορφώθηκε στο -6,3%.
Ο δομικός πληθωρισμός μειώνεται σταδιακά, αλλά η συνιστώσα των υπηρεσιών δείχνει σημάδια εμμονής.
Όπως επεσήμανε η Κριστίν Λαγκάρντ, η αύξηση των μισθών συνεχίζει να είναι ισχυρή και αναμένεται να γίνει ολοένα και πιο σημαντική κινητήρια δύναμη της δυναμικής του πληθωρισμού τα επόμενα τρίμηνα, αντανακλώντας τις στενές αγορές εργασίας και τις απαιτήσεις των εργαζομένων για μισθολογικές αυξήσεις για να καλύψουν τον πληθωρισμό.
To εργαλείο ανίχνευσης των μελλοντικών μισθών της ΕΚΤ συνεχίζει να σηματοδοτεί ισχυρές μισθολογικές πιέσεις, αλλά παρατηρείται κάποια εξισορρόπηση το τελευταίο τρίμηνο του 2023 ενώ πρόσθεσε πως οι μισθολογικές πιέσεις για το 2024 εξαρτώνται ιδιαίτερα από το αποτέλεσμα των εν εξελίξει ή επερχόμενων διαπραγματευτικών διαδικασιών που επηρεάζουν μεγάλο μερίδιο των εργαζομένων της Ευρωζώνης.
Συνολικά, τα τελευταία στοιχεία επιβεβαιώνουν τη συνεχιζόμενη διαδικασία αποπληθωρισμού και αναμένεται να μας φέρουν σταδιακά πιο κάτω το 2024, καθώς ο αντίκτυπος των προηγούμενων ανοδικών κραδασμών εξασθενεί και οι αυστηρές συνθήκες χρηματοδότησης συμβάλλουν στη μείωση του πληθωρισμού.
Aναφερόμενη στο νέο πλαίσιο πολιτικής, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είπε ότι πιθανότατα θα περιλαμβάνει χαρτοφυλάκιο ομολόγων και δανειοδοτικές πράξεις.
Η κ. Λαγκάρντ σημείωσε ότι αναμένεται η αναθεώρηση του πλαισίου να ολοκληρωθεί σε λίγους μήνες και πρόσθεσε ότι ο νέος ισολογισμός πιθανότατα θα είναι χαμηλότερος από τώρα.
Τα 25 χρόνια του ευρώ
Κάνοντας έναν απολογισμό για τα 25 χρόνια του κοινού νομίσματος η κ. Λαγκάρντ σχολίασε πως η τρίτη δεκαετία της πορείας του, έχει διαμορφωθεί από τις προκλήσεις που θέτει η πανδημία, η κλιματική αλλαγή, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η ανάγκη να αποφευχθεί η παγίωση του υψηλού πληθωρισμούμ γεγονότα που όπως είπε, υπογραμμίζουν την ανάγκη για νέα ευρωπαϊκά εργαλεία για την επιτάχυνση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και για την ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και της συνολικής ανθεκτικότητας της Ευρώπης.
Αναφέρθηκε δε σε τρία βασικά οφέλη από το ευρώ: απλότητα, σταθερότητα και κυριαρχία.
Απλότητα γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί από καταναλωτές και επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρωζώνη χωρίς να χρειάζεται να αλλάξουν συνάλλαγμα, διευκολύνοντας τη διαμονή, τα ταξίδια και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Σταθερότητα διότι, παρά τις πρόσφατες διακυμάνσεις και διαταραχές τιμών, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν κατά μέσο όρο 2,1% από το 1999 και, το πιο σημαντικό, οι πιο μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παρέμειναν σε γενικές γραμμές γύρω από τον στόχο της ΕΚΤ.
Κυριαρχία γιατί το ευρώ είναι το δεύτερο πιο σημαντικό παγκόσμιο νόμισμα. Χρησιμοποιείται σε διεθνείς συναλλαγές και ως εκ τούτου προστατεύει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις της Ευρωζώνης από τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις σε έναν όλο και πιο ταραγμένο κόσμο.
Όπως υπογράμμισε το ευρώ απέδωσε και στους τρεις αυτούς τομείς επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα και την αξιοπιστία του απέναντι σε σημαντικές προκλήσεις.
Τέλος, η κυρία Λαγκάρντ, κάνοντας έναν απολογισμό για την περίοδο που βρέθηκε επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας αναφέρθηκε στους τρεις τρόπους με τους οποίους η ΕΚΤ εκπλήρωσε τα καθήκοντα της.
Πρώτον, τηρώντας την δέσμευσή για σταθερότητα των τιμών, ανταποκρινόμενη σθεναρά στην έκρηξη του πληθωρισμού μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επακόλουθη ενεργειακή κρίση.
Δεύτερον, με μέτρα για να ενσωματωθούν ζητήματα σχετικά με την αλλαγή του κλίματος στις κινήσεις νομισματικής πολιτικής μας και με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στη Συμφωνία του Παρισιού.
Τρίτον, με πρόοδο στην ανάπτυξη ενός ψηφιακού ευρώ, το οποίο θα ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία και θα στηρίξει την ανταγωνιστικότητά της Ευρωζώνης σε έναν ψηφιοποιημένο κόσμο.