Την ικανοποίησή του για την έως τώρα πορεία υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης εξέφρασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πρώτες χώρες ως προς τα αιτήματα πληρωμής.
Ωστόσο, όπως πρόσθεσε, το πιο δύσκολο τμήμα του προγράμματος είναι αυτό που απομένει, καθώς υπάρχουν εξωγενείς παράμετροι που κρίνουν την επίτευξη των χρονικών ορόσημων. Τέτοιες παράμετροι είναι οι χρόνοι παράδοσης μηχανολογικού εξοπλισμού ή ο χρόνος ολοκλήρωσης δικαστικών προσφυγών για διαγωνισμούς.
Μιλώντας στην ημερίδα του ΙΟΒΕ για την Εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας για την Ελλάδα, ο κ. Σκυλακάκης υπογράμμισε πως ένα μεγάλο κέρδος του RRF είναι πως έχουν υλοποιηθεί όλες οι μεταρρυθμίσεις που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα. «Δεν υπάρχουν εκκρεμότητες που να μας ανησυχούν, αντίθετα έχουμε προσθέσει νέες μεταρρυθμίσεις», σημείωσε.
Προσαρμογή στην κλιματική κρίση
Υπογράμμισε επίσης πως ένα από τα πιο επιτυχημένα εργαλεία του προγράμματος είναι το κομμάτι των δανείων του REPowerEU. «Πιστεύω θα ολοκληρωθεί με μεγάλη επιτυχία», σημείωσε.
- Διαβάστε ακόμα - Παπαθανάσης: Είμαστε έτοιμοι για την 4η δόση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης – Στα 4,7 δισ. ευρώ οι συμβάσεις
Ανέφερε πως οι ΑΠΕ είναι κρίσιμες για τη χώρα όχι μόνο για λόγους ενεργειακής μετάβασης, αλλά και γιατί τα επόμενα χρόνια θα είναι απαραίτητη η άμεση και φθηνή ηλεκτρική ενέργεια. Ως παράδειγμα ανέφερε το γεγονός ότι η ανατολική ηπειρωτική χώρα και τα νησιά θα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για μονάδες αφαλάτωσης, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της λειψυδρίας, το οποίο είναι ήδη εδώ.
Στο ίδιο πλαίσιο, επισήμανε πως η ενεργειακή στρατηγική είναι κρίσιμη και για λόγους προσαρμογής στην κλιματική κρίση, η οποία θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη πρόκληση για την Ελλάδα τα επόμενα 20-30 χρόνια.
Εμπιστοσύνη στους Έλληνες εταίρους
Από την πλευρά του ο Johannes Luebking, Επικεφαλής Σύμβουλος της Ειδικής Ομάδας (Task Force) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης, υπογράμμισε ότι διαπιστώνεται καλή ετοιμότητα και μεγάλη προθυμία από την κυβέρνηση και τους αρμόδιους φορείς, ώστε να επιταχυνθούν οι χρόνοι υλοποίησης. «Έχουμε εμπιστοσύνη στους Έλληνες εταίρους ότι θα το πετύχουν», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη το τέταρτο αίτημα πληρωμής, ενώ στις διαβουλεύσεις που έγιναν χθες, εισέπραξαν καθησυχαστικά «μηνύματα» από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Επισήμανε πως υπάρχουν διαδικασίες που εκκρεμούν και πρέπει να ολοκληρωθούν τις επόμενες εβδομάδες.
Τόνισε πως ήδη η κατάσταση του ενεργειακού κλάδου στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική, με δεδομένο ότι το 2023 σχεδόν το 57% της ενέργειας προήλθε από ΑΠΕ. Όπως πρόσθεσε, στο πλαίσιο του REPowerEU υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις, όπως το ρυθμιστικό πλαίσιο για το υδρογόνο. Για τα υπεράκτια αιολικά, αν και υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο, χρειάζεται ωστόσο να υλοποιηθεί, με την υλοποίηση των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.
Υδρογόνο και δέσμευση CO2
Ο Γιώργος Αλεξόπουλος, αναπληρωτής CEO της Helleniq Energy, υπογράμμισε πως από το πρόγραμμα λείπει το υδρογόνο, καθώς και η δέσμευση CO2. Αν και είναι αντιληπτό πως οι πόροι ήταν περιορισμένοι, πρόκειται για δύο τεχνολογίες που πρέπει να προωθηθούν στο πλαίσιο της «πράσινης» μετάβασης.
Αναφέρθηκε σε δύο εμβληματικές επενδύσεις που προωθεί η Helleniq Energy και βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης, προϋπολογισμού πάνω από 1 δισ. ευρώ η καθεμία, για παραγωγή πράσινου υδρογόνου 250 MW συνολικά και παραγωγή συνθετικών καυσίμων, σε επαρκείς ποσότητες για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών την δεκαετία του 2030. Εξέφρασε ωστόσο την ανησυχία για την ανελαστικότητα του ρυθμιστικού πλαισίου για το ανανεώσιμο αέριο.
Υπογράμμισε πως στις απαραίτητες παρεμβάσεις είναι το φιλτράρισμα της αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης. Αυτή τη στιγμή «ωριμάζουν» πάνω από 100 GW έργων ΑΠΕ και πάνω από 30 GW μονάδων αποθήκευσης, όπως είπε χαρακτηριστικά, μεγέθη τα οποία μπλοκάρουν την πρόοδο της αδειοδότησης.
Σημείωσε επίσης πως χρειάζεται να τεθούν πολύ αυστηρές προθεσμίες για την υλοποίηση των έργων ανανεώσιμων πηγών. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η κινητροδότηση του κλάδου της αποθήκευσης, όπως και η αναβάθμιση του ηλεκτρικού συστήματος.
Έργα υπέρτατου δημόσιου συμφέροντος
Τόνισε πως η βιομηχανία έχει τεράστια ευθύνη να αντιμετωπίσει το θέμα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Για να το πετύχει, χρειάζονται έργα έντασης κεφαλαίου, όπως δέσμευσης CO2, τα οποία θα επιφέρουν μειώσεις της τάξης του 10-15% στις εκπομπές. Ωστόσο, τα έργα αυτά χρειάζονται στήριξη, όπως επίσης και τη συμβολή της πολιτείας για την αδειοδότησή τους.
Στη διευκόλυνση της αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ έκανε μνεία ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, στην οποία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές αποτελούν έργα υπέρτατου δημόσιου συμφέροντος.
Όπως υπογράμμισε, η προσέγγιση αυτή ακυρώνεται στην πράξη, όταν αποκλείονται ολόκληρες γεωγραφικές ζώνες από την εγκατάσταση νέων μονάδων.
