Κλείνει η ψαλίδα ανάμεσα στον «πυρήνα» και στην ευρωπεριφέρεια, με τη διαφορά αυτή να αποτυπώνεται τα μέγιστα στα ελληνικά και ιταλικά spreads έναντι των γερμανικών, που βρίσκονται σε χαμηλά αρκετών ετών. Πρόκειται σαφώς για μία εξέλιξη που αντανακλά τις διαφορετικές ταχύτητες στις οικονομίες της ευρωπεριφέρειας, που παρουσιάζουν ανάπτυξη και στο «βαθύ πυρήνα», τη Γερμανία, που βρίσκεται σε στασιμότητα.
Η Ελλάδα, παρά τη διόρθωση στην ανάπτυξη του 2023 στο 2% από το 2,4%, όπως έδειξαν τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ευνοείται ιδιαίτερα, γι' αυτό και το spread της έχει υποχωρήσει σημαντικά, κατοχυρώνοντας πλέον επίπεδα κάτω από τις 100 μονάδες βάσης. Το spread του ελληνικού 10ετούς υποχώρησε σήμερα στις 92 μονάδες βάσης, ενώ το αντίστοιχο ιταλικό έχει διολισθήσει στις 116 μονάδες βάσης, που σηματοδοτεί το χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 2021.
Πρόκειται για θεαματική στροφή για τα ιταλικά δεδομένα όταν πέρυσι τον Οκτώβριο κινείτο πολύ πιο πάνω από τις 200 μονάδες βάσης, γεγονός που αντανακλά την αυξανόμενη εμπιστοσύνη της αγοράς στους οικονομικούς χειρισμούς της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, σε μία περίοδο που η γερμανική οικονομία δέχεται πιέσεις από παντού και τίθεται υπό αμφισβήτηση το γερμανικό παραγωγικό μοντέλο. Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί πριν από τέσσερις μήνες ότι το ιταλικό spread θα υποχωρούσε σε τόσο χαμηλά επίπεδα, δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζιανκάρλο Τζορτζέτι. Η προσπάθεια της Ρώμης να συρρικνώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της και η αποκλιμάκωση των ομολογιακών αποδόσεων βοήθησαν στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους της. Και βεβαίως, η απότομη πτώση των spreads απομακρύνει τους αρχικούς φόβους ότι η εκλογή της Μελόνι το Σεπτέμβριο του 2022 θα πυροδοτούσε ένα λαϊκιστικό σπιρά κρατικών δαπανών που θα δοκίμαζε τις σχέσεις της Ιταλίας με την Ε.Ε..
Θα φθάσει η ελληνική 10ετία την πορτογαλική;
Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς διαμορφώθηκε σήμερα στο 3,35%, ακολουθώντας την ανοδική διόρθωση των αποδόσεων σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Traders που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους θεωρούν αναπόφευκτη τη διόρθωση μετά τη γρήγορη και απότομη αποκλιμάκωση των αποδόσεων που είχαμε το τελευταίο διάστημα. Το βασικό ερώτημα είναι τι ακριβώς έχει προεξοφλήσει η αγορά και από αυτό θα εξαρτηθεί και η μετέπειτα προσαρμογή της.
Μέχρι στιγμής, τα ελληνικά 10ετή έχουν ξεπεράσει σε επιδόσεις τα αντίστοιχα ιταλικά, των οποίων η απόδοση κυμάνθηκε σήμερα στο 3,65%. Ο επόμενος στόχος είναι τα ισπανικά 10ετή, των οποίων η απόδοση είναι λίγο χαμηλότερα από αυτή των ελληνικών, στο 3,20% και όπως λένε αναλυτές είναι θέμα χρόνου να συμβεί.
Τα πορτογαλικά 10ετή ωστόσο απέχουν ακόμη αρκετά, καθώς η απόδοσή τους βρίσκεται στο 3,03%. Όπως εξηγούν οι traders, ο στόχος του 3% για την απόδοση της ελληνικής 10ετίας είναι κάτι πιο μακρινό, δεδομένου ότι η πορτογαλική οικονομία έχει διαφορετική δυναμική καθώς λειτουργεί ως είσοδος νοτιοαμερικανικών προϊόντων στην Ευρώπη.
Όσο για την απόδοση της ιταλικής 10ετίας διαμορφώνεται σήμερα στο 3,64% από 3,7% που είχε ξεκινήσει το έτος, υποχωρώντας μάλιστα ακόμη χαμηλότερα τις προηγούμενες ημέρες, τη στιγμή που η απόδοση του γερμανικού 10ετους ανέβηκε από το 2,03% στις αρχές Ιανουαρίου στο 2,42%. Η επίδοση της ιταλικής αγοράς κρατικών ομολόγων απέχει παρασάγγας από τα δυσθεώρητα ύψη άνω των 500 μονάδων βάσης που είχε εκτιναχθεί το ιταλικό spread στην κορύφωση της κρίσης χρέους το 2011, όταν εκδηλώνονταν ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του ιταλικού χρέους και πιθανή έξοδο από τη ζώνη του ευρώ.
Η στροφή της Ιταλίας
Η Μελόνι ανέτρεψε το κλίμα αμφισβήτησης, καθώς ακολούθησε μία προσεκτική δημοσιονομική πολιτική οικοδομώντας και μία ισχυρή σχέση συνεργασίας με τις Βρυξέλλες. Οι ανησυχίες αναζωπυρώθηκαν προς στιγμή πέρυσι το φθινόπωρο όταν η ιταλική κυβέρνηση διαμήνυσε ότι δεν θα μπορούσε να κατεβάσει το έλλειμμα προϋπολογισμού της χώρας κάτω από το όριο που τέθηκε από την Ε.Ε. έως το 2026. Από τη στιγμή όμως που η ιταλική οικονομία παρουσίασε σχετικά καλές επιδόσεις και η γερμανική φρέναρε διολισθαίνοντας από τη μία κρίση στην άλλη, το κλείσιμο των spreads αποκατέστησε την εμπιστοσύνη των επενδυτών, οι οποίοι διψούν για ενεργητικό υψηλής απόδοσης και σπεύδουν να «κλειδώσουν» τις υψηλότερες αποδόσεις, εν αναμονή των επιτοκιακών μειώσεων από την ΕΚΤ το καλοκαίρι. Το κλείσιμο των spreads αποτυπώνει σαφώς και την ανθεκτικότητα της ιταλικής οικονομίας, με την κεντρική τράπεζα της Ιταλίας να προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 0,6% για φέτος, ενώ τη Μπούντεσμπανκ μόλις 0,3% για τη Γερμανία.
«Η Ιταλία δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο ή το χειρότερο, όμως η Γερμανία έγινε ξαφνικά μία χώρα ριψοκίνδυνη. Οι αγορές αρχίζουν να ανησυχούν γι' αυτό», αναφέρει ο Φρανσέσκο Τζιαβάζι, οικονομικός σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι.
Οι θετικές επιδόσεις των ιταλικών ομολόγων λαμβάνουν χώρα παρά το τεράστιο χρέος, το οποίο προβλέπεται, σύμφωνα με τον οίκο Fitch, να αυξηθεί στο 140,6% του ΑΕΠ φέτος. Αντίθετα, της Γερμανίας θα περιοριστεί στο 64,1%. Η Ιταλία έχει επίσης ένα βαρύ πρόγραμμα ομολογιακών εκδόσεων για να εξυπηρετήσει το χρέος της, με το έντοκο κόστος να εκτινάσσεται πάνω από το 9% των κρατικών εσόδων για φέτος. Επίσης, παρότι το έλλειμμα προϋπολογισμού της Ιταλίας προβλέπεται από τη UniCredit να συρρικνωθεί στο 4,6% φέτος, εξακολουθεί να είναι κατά πολύ υψηλότερο από το άνω του 2% που προβλέπεται για τη Γερμανία. «Είναι αλήθεια ότι η Ιταλία τα πηγαίνει καλύτερα από τη Γερμανία στην ανάπτυξη και αυτό είναι ασυνήθιστο. Οι καλύτερες μακροοικονομικές συνθήκες κυριαρχούν επί των χειρότερων δημοσιονομικών θεμελιωδών», σημειώνει ο Τόμασζ Γουίλαντεκ, επικεφαλής οικονομολόγος της T Rowe Price.
Να σημειωθεί ότι η Μελόνι είχε πρόσφατα δώσει έμφαση στη σημασία να διακρατούν ιταλικό χρέος οι Ιταλοί μικροεπενδυτές. «Είναι σημαντικό για μας να έχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του ιταλικού χρέους σε ιταλικά χέρια. Όσο περισσότερο είσαι κύριος του χρέους σου, τόσο περισσότερο ορίζεις και το μέλλον σου», δήλωσε πρόσφατα.
