«Βόμβα» στα θεμέλια των ελληνικών εξαγωγών βάζουν οι γεωπολιτικές εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή, τα υψηλά επιτόκια και η αναιμική ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Την ίδια στιγμή η πιο ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας έναντι των Ευρωπαίων εταίρων μας αλλά και οι σημαντικές επενδύσεις που αναμένονται φέτος διατηρούν αυξημένες τις ανάγκες εισαγωγών με αποτέλεσμα οι ελπίδες για σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη φετινή χρονιά να εξανεμίζονται.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία πρώτου τριμήνου οι εξαγωγές μειώνονται σε σημαντικό βαθμό, ενώ αντίθετα οι εισαγωγές παραμένουν στάσιμες, με το μεγαλύτερο κομμάτι της υποχώρησης της αξίας που καταγράφεται να αποδίδεται στην μείωση των τιμών στα πετρελαιοειδή.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάστηκε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγεών, οι εξαγωγές της χώρας μας το πρώτο τρίμηνο του 2024 μειώθηκαν κατά 1,53 δισ. ή κατά 11% σε σχέση με πέρυσι, υποχωρώντας στα 12,33 δισ. ευρώ από 13,85 δισ. που ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές για το πρώτο τρίμηνο του 2024 υποχωρούν και πάλι και διαμορφώνονται στα 8,61 δισ. ευρώ από 9,49 δισ. ευρώ, δηλαδή είναι μειωμένες κατά 882 εκ. ευρώ ή κατά -9,3%.
Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές , συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) το πρώτο τρίμηνο μειώθηκαν κατά 884,5 εκατ. ευρώ ή κατά -4,2%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 20,30 δισ. ευρώ έναντι 21,19 δισ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Η μείωση αυτή όμως αποδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στην πτώση των πετρελαιοειδών, καθώς χωρίς αυτή την κατηγορία οι εισαγωγές παρέμειναν πρακτικά στάσιμες αγγίζοντας τα 15,12 δισ. από 15,17 δισ. ευρώ πέρσι, δηλαδή μειώθηκαν μόλις κατά 55,9 εκ. ευρώ ή κατά -0,4%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2024 αυξήθηκε κατά 640,8 εκατ. ευρώ ή κατά 8,7%, στα 7,97 δισ. ευρώ από 7,33 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2023. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε ακόμη περισσότερο στα 6,50 δισ. ευρώ από 5,68 δισ. ευρώ, δηλαδή διογκώθηκε κατά 826,1 εκ. ευρώ ή κατά 14,5%.
Υποχώρηση από την Ευρώπη
Σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Κομισιόν η ευρωπαϊκή οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί μόλις 0,9% φέτος, ενώ η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα είναι 0,8% και όπως φαίνεται η μειούμενη ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας (που χάνει ρυθμούς ήδη από τα τέλη του 2022) επηρεάζει σημαντικά τις ανάγκες των Ευρωπαίων εταίρων μας, που είναι και οι βασικοί προορισμοί των ελληνικών εξαγωγών.
Είναι χαρακτηριστικό πως το πρώτο τρίμηνο του έτους η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, υποχώρησε προς τις Χώρες της ΕΕ (-16,8%) ενώ προς τις Τρίτες Χώρες μειώθηκε κατά πολύ μικρότερο ποσοστό (-2,8%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές και πάλι περιορίζονται τόσο προς τις Χώρες της ΕΕ (-10,6%) όσο και προς τις Τρίτες Χώρες, (-6,5%).
«Η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος αρχίζει και επηρεάζει τις ελληνικές εξαγωγές. Τα υψηλά επιτόκια, οι πληθωριστικές πιέσεις αλλά και τα πολεμικά μέτωπα σε Ουκρανία, Ισραήλ και Γάζα, καθώς και οι επιθέσεις των Χούθι λειτουργούν ανασταλτικά στα σχέδια επέκτασης των ελληνικών επιχειρήσεων στη διεθνή αγορά», αναφέρει στο σχόλιο της για τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου η πρόεδρος του ΠΣΕ, Χριστίνα Σακελλαρίδη.
Η ίδια σημειώνει πως «οι Έλληνες εξαγωγείς πάντως προσπαθούν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα αναπροσαρμόζοντας την στρατηγική τους και αναζητώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. Ως ΠΣΕ συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να προτείνουμε λύσεις για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν. Θεωρούμε πως οι προοπτικές για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό παραμένουν ευνοϊκές και αισιοδοξούμε πως σύντομα θα επιστρέψει το ανοδικό μομέντουμ».