Έναν πρωτοποριακό Οδηγό για τη βιώσιμη ανάπτυξη υποδομών ηλεκτρικού δικτύου και των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρουσίασε η Ένωση Ευρωπαϊκών Εταιρειών Ενέργειας (Eurelectric). Ο Οδηγός περιλαμβάνει 12 βασικές αρχές για τη βιοποικιλότητα και την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να ακολουθούν οι εταιρείες κατά την εγκατάσταση, τον σχεδιασμό, την κατασκευή, τη λειτουργία και την απόσυρση ενεργειακών πρότζεκτ.
Η βιοποικιλότητα μειώνεται με ανησυχητικό ρυθμό, καθώς 1 εκατομμύριο είδη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, το 80% των φυσικών οικοτόπων υποβαθμίζονται, ενώ η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται ταχέως στον κύριο παράγοντα απώλειας βιοποικιλότητας. Οι δύο αυτές προκλήσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται με ολοκληρωμένο τρόπο, ιδίως κατά την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, ηλεκτρικών δικτύων και αποθήκευσης.
Σύμφωνα με το WWF, η απανθρακοποίηση -με πρωταγωνιστή τη στροφή στις ΑΠΕ- μπορεί να μειώσει κατά 75% τον κίνδυνο για τη βιοποικιλότητα και να αναστρέψει κατά 50% την υποβάθμιση του εδάφους, που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Όσον αφορά τα πρότζεκτ ΑΠΕ και δικτύων, ο κλάδος ηλεκτρικής ενέργειας έχει δεσμευτεί να ενισχύσει τις προσπάθειές του ώστε ο σχεδιασμός των έργων να είναι ακόμη πιο «φιλικός» στο περιβάλλον, διευρύνοντας παράλληλα τις καλές πρακτικές κατά τη λειτουργία των έργων.
«Με την υιοθέτηση οικολογικών μέτρων, τα οποία μπορούν να επιταχύνουν την ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών για την επίτευξη των κλιματικών στόχων, προκύπτει διπλό όφελος για τον πλανήτη», σημειώνει ο Γενικός Γραμματέας της Eurelectric, Kristian Ruby.
Μάλιστα, τα πλεονεκτήματα αυτής της προσέγγισης δεν περιορίζονται στην προστασία της φύσης. Οι εταιρείες μπορούν με αυτό τον τρόπο να κερδίσουν κοινωνική αποδοχή για τα έργα τους, αποφεύγοντας έτσι τις καθυστερήσεις που οφείλονται σε ανησυχίες της κοινής γνώμης. Παράλληλα, τα έργα τους παρέχουν ευρύτερα περιβαλλοντικά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες, ενώ ενισχύουν την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή.
Παρ΄ όλα αυτά, υπάρχουν αρκετές προκλήσεις. Το 84% των εταιρειών, που ρωτήθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης, ανέφεραν ότι είναι δαπανηρή η ενσωμάτωση της παραμέτρου προστασίας της βιοποικιλότητας, καθώς κυμαίνεται από 25.000 ευρώ έως 280 εκατομμύρια ανά έργο. Τα επιστημονικά δεδομένα είναι επίσης περιορισμένα, ενώ δεν υπάρχει κοινό καθοδηγητικό πλαίσιο ούτε μία κοινά αποδεκτή μεθοδολογία που να ποσοτικοποιεί την προστασία της φύσης. Επομένως, μπορεί να αποθαρρυνθεί η υιοθέτηση μέτρων «φιλικών» προς το περιβάλλον.
Η Eurelectric καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εφαρμόσουν γρήγορα τη δέσμη μέτρων για το κλίμα για το 2030 και να υιοθετήσουν την εκκρεμή νομοθεσία για την Αποκατάσταση της Φύσης. Παράλληλα, η ΕΕ θα πρέπει να επιβραβεύει έργα που λαμβάνουν υπόψη τους την προστασία της βιοποικιλότητας, αυξάνοντας τα κονδύλια στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), διευκολύνοντας τη χρήση στις δημοπρασίες ΑΠΕ μη οικονομικών οικολογικών κριτηρίων και παρέχοντας φορολογικά κίνητρα στους αγοραστές PPAs με στρατηγική προστασίας της βιοποικιλότητας. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο από την ΕΕ το οποίο να εναρμονίζει τα συστήματα ποσοτικοποίησης που είναι διαθέσιμα σήμερα και να παρέχει καθοδήγηση για την ενσωμάτωση της προστασίας της βιοποικιλότητας σε όλους τους οικονομικούς τομείς.