Καύσιμα, τσιγάρα, καφές, σταθερή τηλεφωνία τραβούν την ανηφόρα καθώς το 2017 έκανε ποδαρικό με αυξημένους τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης για αρκετά είδη ενώ σε άλλα επεβλήθη για πρώτη φόρα όμως όχι και για τελευταία. Οι αυξήσεις αυτές είναι η πρώτη παρτίδα για το 2017 αφού από το δεύτερο εξάμηνο του έτους έρχεται και μια δεύτερη σε μια σειρά άλλων υπηρεσιών .
Στην αγορά των καυσίμων οι αυξήσεις ήρθαν πρώτες και οι καταναλωτές ένιωσαν στις τσέπες τους την αύξηση του ΕΦΚ τόσο για τις βενζίνες και για το πετρέλαιο κίνησης όσο και για το υγραέριο.
Συγκεκριμένα αυξήθηκε ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στη βενζίνη κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ το λίτρο ,στο πετρέλαιο κίνησης κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ το λίτρο και στο υγραέριο κίνησης η αύξηση φτάνει τα 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ το λίτρο.
Έτσι η αμόλυβδη σκαρφάλωσε ήδη στο 1,53 ευρώ το λίτρο με το ντίζελ να πλησιάζει στο 1,30 ευρώ το λίτρο και τους καταναλωτές και τους πρατηριούχους να βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Συμφώνα με τους εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων από τις αυξήσεις του Ε.Φ.Κ στα καύσιμα την πενταετία 2011 - 2015, ο συνολικός τζίρος των καυσίμων υποχώρησε κατά 20,16% και στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 51,83%.
Μάλιστα σημειώνουν ότι η αύξηση του ΕΦΚ στα καύσιμα, 22% στο πετρέλαιο θέρμανσης, 24% στο πετρέλαιο κίνησης, 5% στην αμόλυβδη και 30% στο υγραέριο κίνησης, χωρίς να προηγηθεί η εκπόνηση οικονομικής μελέτης, είναι βέβαιο ότι θα έχει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, αφού είναι αποδεδειγμένο ότι οι φόροι σκοτώνουν την κατανάλωση.
«Και αυτή τη φόρα θα μειωθούν οι πωλήσεις των καυσίμων, θα αυξηθούν οι τιμές πολλών καταναλωτικών προϊόντων αλλά και υπηρεσιών αφού τα κάθε αύξηση στις τιμές των καυσίμων έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά» .
Πάντως είναι χαρακτηριστικό ότι μετά και τη νέα αύξηση στους ΕΦΚ των καυσίμων ανεβαίνει και πάλι το ποσοστό συμμετοχής των φόρων και των λοιπών τελών που επιβαρύνουν τις τελικές τιμές πώλησης. Έτσι για την αμόλυβδη το 65% πηγαίνει στο κράτος και άλλους δημόσιους φορείς. Για το ντίζελ κίνησης το ποσοστό ανεβαίνει από το 48% στο 52%.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στην αγορά των καπνικών προϊόντων αφού και εκεί η αυξήσεις του ΕΦΚ προκαλούν αναλογικές ανατιμήσεις στις τιμές των τσιγάρων που κυμαίνονται μεταξύ 0,5 και 1 ευρώ το πακέτου πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό αυξήθηκε από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης.
Για τους ανθρώπους της αγοράς καπνικών προϊόντων η αύξηση αυτή θεωρείται καταστροφική και πριμοδότηση της αγοράς των λαθραίων και παρανομών τσιγάρων αφού η εμπειρία έχει δείξει ότι κάθε αύξηση οδηγεί ένα ποσοστό των καταναλωτών στην παράνομη αγορά. Όσο για τις επιπτώσεις οι εκπρόσωποι των περιπτερούχων μιλούν για κορύφωση της αύξηση των λουκέτων στις επιχειρήσεις τους το επόμενο διάστημα.
Η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καπνικά είναι η 9η κατά σειρά από το 2009. Μάλιστα από 1η Ιανουαρίου 2017, η χώρα μας απόκτησε και την πρωτοκαθεδρία ανάμεσα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφού η φορολογία θα φτάσει στο 90%της τελικής τιμής του προϊόντος . Ωστόσο από το από το 2009 έως σήμερα που σημειωθήκαν αυξήσεις στον ΕΦΚ η νόμιμη αγορά καπνικών έχει υποχωρεί στο μισό (από 31 δισ. τσιγάρα στα 16,8 δισ. τσιγάρα το 2015) κάτι που αναμένεται να γίνει και τώρα.
Παράλληλα με τον καπνό όμως ποδαρικό έκανε ο ΕΦΚ και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο για το οποίο μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ανάλογη φορολόγηση.
Ετσι πλέον επιβάλλεται ΕΦΚ στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
Και αφού εμμέσως μπαίνει φρένο στις μετακινήσεις και το τσιγάρο καθώς οι καταναλωτές είναι βέβαιο ότι θα περιορίσουν τις αγορές τους σε καύσιμα και καπνικά, πικρός έγινε και ο καφές από την 1η Ιανουαρίου που επεβλήθη ΕΦΚ στον εισαγόμενο και εγχωρίως παραγόμενο καφέ. Ειδικότερα ο ΕΦΚ στην εισαγωγή και στην εγχώρια παραγωγή καφέ υπολογίζεται, με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ.
Η εξέλιξη αυτή σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς θα φερει ανακατατάξεις στον κλάδο καθώς δημιουργεί περιβάλλον παράνομης διακίνησης καφέ κάτι που έγινε σε άλλους κλάδους όπως τα καύσιμα και τα καπνικά. Οι αυξήσεις αυτές εκτιμούν ότι δεν θα μπορέσουν να απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις αφού έρχονται σε μικρό διάστημα από την τελευταία αύξηση του Φόρου προστιθεμένης αξίας ο οποίος αυξήθηκε από το 23% στο 24%.
Έτσι οι τιμές για τα τυποποιημένα προϊόντα αναμένεται να αυξηθούν 25% κατά μέσο όρο. Αντίστοιχα η επιβάρυνση στην τιμή του καφέ σε καφετέριες και άλλες επιχειρήσεις καφεστίασης υπολογίζεται στα 0,10 ευρώ.
Μάλιστα σύμφωνα με μελέτη της Infobank Hellastat ΑΕ αναμενεται περαιτέρω μείωση του όγκου πωλήσεων τόσο στην οργανωμένη λιανική, όσο και στην εστίαση ενώ παράλληλα εκφράζονται ανησυχίες για τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων και καφετεριών, καθώς η πλειοψηφία αυτών είναι πολύ μικρού μεγέθους και θα δυσκολευτούν να ανταπεξέλθουν στην επιπλέον φορολόγηση».
Σύμφωνα με τον Αλέξη Νικολαΐδη, Economic Research & Sectorial Studies Senior Analyst της Infobank Hellastat ΑΕ, «η εγχώρια κατανάλωση καφέ, τα προηγούμενα έτη, εμφάνισε σταθεροποιητική τάση, ενώ κάποιες κατηγορίες αγοράς σημείωσαν ακόμα και άνοδο, καθώς το προϊόν απεδείχθη ανθεκτικό στην οικονομική ύφεση και την υποχώρηση του διαθέσιμου εισοδήματος. Η τάση αυτή συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό με τη σταδιακή στροφή στην κατανάλωση καφέ εντός οικίας, γεγονός που αντιστάθμισε τις απώλειες που υπέστη ο τομέας της μαζικής εστίασης. Ωστόσο, τους πρώτους μήνες της εφετινής χρονιάς, όπως προκύπτει από τη μελέτη, η εικόνα της αγοράς φαίνεται να διαφοροποιείται, λόγω της περαιτέρω επιβάρυνσης στο διαθέσιμο εισόδημα.
Την ίδια ώρα νέος φόρος έρχεται μαζί με τους πρώτους λογαριασμούς του 2017 στην σταθερή τηλεφωνία.
Συγκεκριμένα επιβάλλεται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%.
