Σε φάση οριστικής παύσης λειτουργίας μπαίνουν δύο ακόμη λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ μετά το τέλος Αυγούστου, με την απόσυρσή τους από το εγχώριο ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό. Ο λόγος για τις μονάδες 1 και 2 του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) Αγίου Δημητρίου, οι οποίες από το τέλος Αυγούστου θα πάψουν να συμπεριλαμβάνονται στο διαθέσιμο εγχώριο θερμοηλεκτρικό δυναμικό και, όπως είναι φυσικό, και στο λιγνιτικό χαρτοφυλάκιο της επιχείρησης.
Οι δύο μονάδες έχουν συνολική ισχύ 548 MW, ενώ εδώ και αρκετό καιρό συμμετείχαν ελάχιστα στην κάλυψη της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια. Επίσης, πλέον τους απέμεναν ελάχιστες ώρες λειτουργίας -σύμφωνα με πληροφορίες περί τις 250 ώρες για κάθε μία μονάδα- από την παράταση «ζωής» που τους είχε δοθεί με Υπουργική Απόφαση στο τέλος του 2021.
Έτσι, ο ΑΔΜΗΕ (ως υπεύθυνος και για την επάρκεια του ηλεκτρικού συστήματος) έδωσε το «πράσινο φως» να αποσυρθούν από τη λήξη της τρέχουσας θερινής περιόδου, δηλαδή μετά τα τέλη Αυγούστου. Με την παράταση του 2021, τους είχαν εκχωρηθεί 1.500 ώρες λειτουργίας, ως ετήσιος κυλιόμενος μέσος όρος 5ετίας, από 01.07.2020 έως την 30-6-2025.
Τέλος ο λιγνίτης το 2026
Πλέον, στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου θα παραμείνουν σε λειτουργία τρεις μονάδες (3, 4 και 5). Στην απόσυρση των δύο μονάδων αναφέρεται η ΔΕΗ σε έγγραφό της στη Βουλή, στο οποίο παραθέτει το επικαιροποιημένο πλάνο απολιγνιτοποίησης. Σύμφωνα με αυτό το πλάνο, το 2026 πρόκειται να αποσυρθεί και η τελευταία λιγνιτική μονάδα, η Πτολεμαΐδα 5 που βρίσκεται πλέον σε εμπορική λειτουργία.
Αξιοσημείωτο είναι ότι όσον αφορά την Πτολεμαΐδα 5, επισημαίνει ότι δεν θα ήταν οικονομικά βιώσιμη ούτε αν μετατρεπόταν σε μονάδα φυσικού αερίου. «Με βάση τις ισχύουσες τιμές στις αγορές του φυσικού αερίου και των εκπομπών CO2, ισχύουν κατ΄ αναλογία τα προαναφερθέντα για την οικονομικότητα και τη βιωσιμότητα γενικότερα των λιγνιτικών μονάδων», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η επιχείρηση υπενθυμίζει ότι ο αρχικός σχεδιασμός της προέβλεπε πως όλο το λιγνιτικό χαρτοφυλάκιο (πλην της Πτολεμαΐδα 5) θα είχε αποσυρθεί το 2023. Ωστόσο εξαιτίας των ιδιαίτερων απαιτήσεων για την ασφάλεια εφοδιασμού που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση, και σε συνέχεια των απαιτήσεων των αρμόδιων αρχών, επικαιροποίησε τον σχεδιασμό της.
Ενδεικτικό των αναγκών που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση είναι το γεγονός ότι, όπως είχε γράψει το Insider.gr, τον Δεκέμβριο του 2022 υπήρξε και δεύτερη Υπουργική Απόφαση, για νέα παράταση «ζωής» λιγνιτικών μονάδων. Με τη δεύτερη Υπουργική, είχαν αυξηθεί οι επιτρεπόμενες ώρες λειτουργίας της μονάδας στη Μελίτη και των μονάδων 3 και 4 του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου.
Το υπόλοιπο χρονοδιάγραμμα απόσυρσης
Τα δεδομένα ωστόσο έχει αλλάξει άρδην. «Οι διαμορφωθείσες όμως πλέον συνθήκες στις ενεργειακές αγορές έχουν οδηγήσει σε σημαντική και έντονη διαφοροποίηση της ανταγωνιστικότητας των εν λόγω λιγνιτικών μονάδων έναντι των λοιπών διαθέσιμων πόρων, με άμεση επίπτωση στην οικονομική βιωσιμότητα τους. Ενδεικτικό της εικόνας αυτής είναι η περιορισμένη ένταξη και φόρτιση των λιγνιτικών Μονάδων το τρέχον έτος (λειτουργία κυρίως για λόγους τηλεθέρμανσης, δοκιμών και κάλυψη αιχμιακών περιόδων)», σημειώνει η ΔΕΗ στο έγγραφό της.
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πλάνο που παραθέτει η επιχείρηση, εντός του 2024 (προς τα τέλη του έτους) σχεδιάζει να «σβήσουν τα φουγάρα» δύο ακόμη μονάδων, της Μεγαλόπολη 4 και της μονάδας στη Μελίτη. Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει προς ώρας εξετάσει αν η απόσυρσή τους θα διατηρήσει «θωρακισμένη» την επάρκεια τροφοδοσίας.
Επίσης, το 2025 σχεδιάζει να αποσυρθούν οι υπόλοιπες τρεις μονάδες του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Όπως επισημαίνει, το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αποτελεί την ανώτατη δυνατή χρονική
υπέρβαση, δεδομένου ότι η επιλογή αυτή, η οποία ήδη αποκλίνει σε σημαντικό βαθμό
του αρχικώς υποβληθέντος χρονισμού αποσύρσεων, επιβάλλεται πρακτικά από τους υφιστάμενους περιβαλλοντικούς περιορισμούς και παράλληλα αποτελεί πυλώνα στρατηγικής προτεραιότητας του σχεδιασμού της ΔΕΗ.
Οι τηλεθερμάνσεις
Παράλληλα, η επιχείρηση αναφέρει πως έχει ενημερώσει έγκαιρα τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Δ. Μακεδονίας και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης, αναφορικά με τον χρονισμό αποσύρσεων των λιγνιτικών μονάδων και ιδιαίτερα εκείνων που έχουν τη δυνατότητα παροχής τηλεθέρμανσης.
«Είναι γνωστό ότι από ετών έχουν συμφωνηθεί (με την υπογραφή και σχετικού Μνημονίου) οι αναγκαίες δράσεις και η υλοποίηση των έργων τα οποία εξασφαλίζουν πλήρως τις θερμικές ανάγκες των Δημοτικών Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης της Δ. Μακεδονίας καλύπτοντας το σύνολο της ζήτησης συμπεριλαμβάνοντας και τις μελλοντικές επεκτάσεις των δικτύων τους. Στην κατεύθυνση αυτή η ΔΕΗ έχει έγκαιρα ολοκληρώσει το σύνολο των υποχρεώσεών της (κατασκευή και λειτουργία Ηλεκτρολεβήτων ΑΗΣ Καρδιάς, δημοπράτηση έργων ΣΗΘΥΑ και Λεβήτων Φυσικού
Αερίου, δημοπράτηση και υλοποίηση έργου μετασκευών στη νέα Μονάδα Πτολεμαΐδα 5)», τονίζει η επιχείρηση.
Όπως προσθέτει, η ολοκλήρωση κατασκευής του συνόλου των απαιτούμενων υποδομών για τη λειτουργία του διασυνδεδεμένου συστήματος τηλεθέρμανσης, όπως έχει διεξοδικά αναλυθεί και συζητηθεί με τους προαναφερθέντες φορείς σε διαδοχικές συναντήσεις στο ΥΠΕΝ, τελεί υπό την αίρεση της πλήρωσης συγκριμένων προϋποθέσεων που βρίσκονται εν εξελίξει και αφορούν στη συνεργασία και συμφωνία όλων των εμπλεκομένων μερών (υπογραφή Σύμβασης Παροχής Θερμικής Ενέργειας, εξασφάλιση χρηματοδότησης του έργου των Λεβήτων Φυσικού Αερίου, έγκαιρη ολοκλήρωση των απαιτούμενων αγωγών διασύνδεσης, καθώς και αυτού του φυσικού αερίου).
