Το «πράσινο φως» για μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση της 17ης Οκτωβρίου έδωσαν τα σημερινά στοιχεία για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, καθώς και μία σειρά αποθαρρυντικών στατιστικών για την οικονομία που έχουν ανακοινωθεί το τελευταίο διάστημα. Μία ημέρα νωρίτερα, η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ, έστειλε το πιο ηχηρό έως τώρα σήμα ότι η σταθερή μείωση του πληθωρισμού θα ληφθεί υπόψη στην απόφαση της επικείμενης συνεδρίασης της ΕΚΤ. Οι αγορές έχουν αυξήσει τώρα τα στοιχήματά τους για νέα μείωση στο 90% από 25% στην αρχή της εβδομάδας. Την ίδια στιγμή μία σειρά από κορυφαίες επενδυτικές τράπεζες άλλαξαν τις προβλέψεις τους, στοιχηματίζοντας τώρα σε μειώσεις των επιτοκίων και τον Οκτώβριο και το Δεκέμβριο και πιθανόν και τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.
«Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα αρχίσει μία σειρά επιτοκιακών μειώσεων κατά 25 μονάδες βάσης σε κάθε συνεδρίαση και όχι σε κάθε τρίμηνο, όπως κάνει έως τώρα αρχής γενομένης από τον Ιούνιο. Στόχος της είναι να φθάσει το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο, που εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 2,5% και 2%», αναφέρουν οικονομολόγοι της Morgan Stanley. O δείκτης του Bloomberg Economics που παρακολουθεί το κλίμα των προσδοκιών δείχνει ότι το κλίμα έχει γίνει πολύ πιο ήπιο από τις αρχές του καλοκαιριού.
Πώς άλλαξε το κλίμα
Η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε χθες μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου ότι η ανάκαμψη της Ευρωζώνης δεν είναι η αναμενόμενη. Ενδεικτικά, τα νέα στοιχεία για το δείκτη οικονομικού κλίματος τον Σεπτέμβριο ο οποίος διατηρήθηκε ουσιαστικά αμετάβλητος στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ. Παρά τη βελτίωση των προσδοκιών σε κατασκευές και καταναλωτές, οι προσδοκίες παρέμειναν απαισιόδοξες στη βιομηχανία, ενώ στις υπηρεσίες και το λιανεμπόριο διατηρήθηκαν αμετάβλητες.
Επίσης, ο δείκτης οικονομικού κλίματος της ΕΕ - ένας συνολικός δείκτης που καταγράφει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών - υποχώρησε στις 93,3 μονάδες το Σεπτέμβριο από το αναθεωρημένο 93,6 τον Αύγουστο, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, το νούμερο αυτό ήταν βελτιωμένο συγκριτικά με τις 92,5 μονάδες που ανέμεναν οικονομολόγοι, υποδηλώνοντας πως το υποτονικό κλίμα θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε ιδιαίτερα το Σεπτέμβριο, σε μείον 17,8 από μείον 16 τον Αύγουστο, με τους ερωτηθέντες να περιγράφουν μια πιο δύσκολη κατάσταση για τα νοικοκυριά τους αλλά και για τα οικονομικά των χωρών τους, όπως αναφέρει η έρευνα.
Πολύ χειρότερα ήταν τα στοιχεία για την επιχειρηματική δραστηριότητα της S&P Global που ξάφνιασαν με το μέγεθος συρρίκνωσης της μεταποιητικής δραστηριότητας Σεπτεμβρίου, με τη ζήτηση να αποδυναμώνεται και τις πιέσεις στις τιμές να μετριάζονται.
Βέβαια, μέσα σε αυτό το κλίμα, απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο η προοπτική επιστροφής σε ανάπτυξη για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γερμανία, την ώρα που και η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της, η Γαλλία, βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε δημοσιονομική κρίση, μεταθέτοντας το στόχο της μείωσης του ελλείμματος στο 3% για το 2029, εάν είναι εφικτή και αυτή η ημερομηνία.
Η εικόνα για τον πληθωρισμό
Την εικόνα ήρθαν να ολοκληρώσουν αρχικά τα εθνικά στατιστικά στοιχεία από Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία για τον πληθωρισμό που έδειξαν ότι διολίσθησε κάτω από το στόχο του 2%.
Εν συνεχεία, τα σημερινά στοιχεία δίδουν τη μεγάλη εικόνα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, σε μία ακόμη ένδειξη ότι η τριετής μάχη κατά του πληθωρισμού φθάνει στο τέλος της. Η πρώτη ανάγνωση των στοιχείων της Eurostat έδειξαν ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη διολίσθησε τον προηγούμενο μήνα κάτω από το 2% για πρώτη φορά από τα μέσα του 2021, στο 1,8%, τη στιγμή που αναλυτές περίμεναν ένα ποσοστό στο 1,9%, χάρη στη μείωση του κόστους ενέργειας.
Προς αυτή την κατεύθυνση και ο δομικός πληθωρισμός, που παρουσίασε μικρή αποκλιμάκωση μετά από μήνες στασιμότητας, καθώς έγινε το πρώτο βήμα για υποχώρηση του πληθωρισμού στον κλάδο υπηρεσιών. Η εικόνα στις υπηρεσίες είναι πιο ενθαρρυντική, σύμφωνα με αναλυτές, όμως δεν εξαλείφει εντελώς τους φόβους ότι οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές παραμένουν "κολλημένες" σε υψηλά επίπεδα. Ο υψηλός ρυθμός αύξησης των μισθών καθοδηγούσε το κόστος υπηρεσιών, όμως οικονομολόγοι προβλέπουν τώρα επιβράδυνση, λαμβάνοντας υπόψη την εξασθένησης της αγοράς εργασίας, την αναιμική ανάπτυξη και τις μικρότερες μισθολογικές αυξήσεις.
Το μειούμενο ενεργειακό κόστος παραμένει ο κατεξοχήν παράγοντας για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, ενώ και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά «είδαν» τις τιμές τους να αυξάνονται μόλις 0,4% συγκριτικά με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Ωστόσο, οι τιμές πετρελαίου παραμένουν ο μεγάλος «άγνωστος Χ» εν μέσω της κλιμακούμενης έντασης στη Μέση Ανατολή με τη χερσαία επίθεση του Ισραήλ στο Λίβανο και τις προετοιμασίες του Ιράν για βαλλιστική επίθεση στο Ισραήλ. Ήδη, οι τιμές πετρελαίου έχουν ενισχυθεί σήμερα περισσότερο 3%.
Το ευρώ υποχώρησε στο 1,1009 έναντι του δολαρίου, απομακρυνόμενο από το υψηλό διετίας. Επίσης, η απόδοση του γερμανικού διετούς κρατικού ομολόγου διολίσθησε κάτω από το 2% για πρώτη φορά σε διάρκεια δύο ετών, εν μέσω προσδοκιών για νέα μείωση των επιτοκίων τον Οκτώβριο, αλλά και της στροφής των επενδυτών στο πιο ασφαλές ενεργητικό, με φόντο την κλιμάκωση της γεωπολιτικής έντασης στη Μέση Ανατολή.
Αξιωματούχοι της ΕΚΤ
Ο Φινλανδός κεντρικός τραπεζίτης Όλι Ρεν δήλωσε σήμερα ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη σημαίνει πως υπάρχουν τώρα πολύ περισσότεροι λόγοι για να δικαιολογηθεί μία μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου. Τα τελευταία στοιχεία, επιβεβαιώνουν, όπως είπε, ότι ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, ενώ επικαλέστηκε και την πρόσφατη επιδείνωση των προοπτικών για την οικονομία.
Ωστόσο, όπως δήλωσε στο Reuters, χρειάζεται να παρακολουθούμε στενά τα στοιχεία και να κάνουμε εμπεριστατωμένη ανάλυση προτού λάβουμε τις αποφάσεις μας, όπως συμβαίνει πάντα. Απηύθυνε δε, έκκληση για να γίνουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις από τις χώρες μέλη της ΕΕ, διαφορετικά η εξασθενημένη μεταποίηση θα απειλήσει ακόμη περισσότερο την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, σε πρόσφατες δηλώσεις του στους FT, υπογράμμισε ότι με βάση τα στοιχεία για τον πληθωρισμό και την οικονομία είναι λογικό να γίνει μία ακόμη μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Οκτώβριου.
