Άνοδο αλλά με χαμηλότερο ρυθμό συνεχίζει να παρουσιάζει το ηλεκτρονικό εμπόριο στη χώρα, με τις online πωλήσεις να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν το τρέχον έτος τα 18 δισ. ευρώ. Παρότι όμως κινείται καλύτερα από τον μέσο όρο της Ευρώπης, φαίνεται να υστερεί έναντι των υπόλοιπων αγορών της Νότιας Ευρώπης.
Ειδικότερα, βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Έκθεσης Ηλεκτρονικού Εμπορίου για το 2024 που δημοσιοποίησε το Eurocommerce, μέλος του οποίου είναι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA) το 2024 οι online αγορές προϊόντων και υπηρεσιών από καταναλωτές αναμένεται να κινηθούν στα επίπεδα των 18,2 δις. ευρώ, έναντι 17,3 δις. ευρώ του 2023.
Παρά την ανοδική πορεία που παρατηρείται φέτος, η οποία ανέρχεται σε 5% έναντι του 2023, ο ρυθμός ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου δείχνει να επιβραδύνει ειδικά μετά τα ιστορικά υψηλά επίπεδα που παρατηρήθηκαν τις πρώτες μεταπανδημικές χρονιές. Αρκεί να αναφέρουμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2023 έφτασε το 9%, το 2022 το 10% και το 2021 το 8%. Το 2020 δε, την χρονιά του εγκλεισμού λόγω πανδημίας, το ποσοστό αύξησης των online πωλήσεων είχε φτάσει στο 77%.
Ελληνικά eshops προτιμούν οι Έλληνες
Μικρές διαφοροποιήσεις παρατηρήθηκαν την τρέχουσα χρονιά, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή έκθεση ως προς το ποσοστό των online πωλήσεων επί του ΑΕΠ αλλά και ως προς το ποσοστό των καταναλωτών που επιλέγουν τις online αγορές. Συγκεκριμένα το ποσοστό των online πωλήσεων επί του ΑΕΠ παρέμεινε σταθερό στο 7,86% για το 2024 έναντι 7,87% το 2023 και αυξημένο σε σχέση με το 7,22% του 2022. Αντίστοιχα, στο 58% παρέμεινε το ποσοστό των καταναλωτών ηλικίας 16-74 ετών που έκαναν κάποια online αγορά το 2024.
Ειδοποιός διαφορά των τελευταίων χρόνων είναι δε και η στροφή των καταναλωτών προς τις υπηρεσίες έναντι των προϊόντων, με το 55% των online αγορών το 2023 να αφορά υπηρεσίες έναντι του 45% που αφορούσε προϊόντα.
Εξίσου έντονη παραμένει και η προτίμηση των Ελλήνων καταναλωτών για ελληνικά eshops με το 86% αυτών να επιλέγουν αγορές από εγχώρια καταστήματα και μόλις το 28% να αγοράζει από ευρωπαϊκά ηλεκτρονικά καταστήματα. Σε αγορές από καταστήματα εκτός ΕΕ δε, προχωρά μόλις το 12%. Το φαινόμενο δεν είναι αμιγώς ελληνικό βέβαια, αν σκεφτεί κανείς ότι τα αντίστοιχα ποσοστά στο σύνολο της ΕΕ είναι 83%, 33% και 20% αντίστοιχα.
Περιφερειακές Ανισότητες
Εν συγκρίσει με την υπόλοιπη Ευρώπη προκύπτει ότι ρυθμός ανάπτυξης των online αγορών στη χώρα μας είναι υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ο οποίος φτάνει στο 3% αλλά κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα από την υπόλοιπη νότια Ευρώπη όπου φτάνει στο 14%. Σε κάθε περίπτωση βέβαια οι επιδόσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο επισφραγίζουν τις περιφερειακές ανισότητες που υπάρχουν στην γηραιά Ήπειρο.
Να υπενθυμίσουμε ότι η έρευνα, στην οποία περιλαμβάνονται στοιχεία από 38 χώρες, έδειξε ότι το 2023, ο τομέας του ευρωπαϊκού ηλεκτρονικού εμπορίου σημείωσε μέτρια ανάπτυξη 3%, από 2% το 2022, με τον ονομαστικό κύκλο εργασιών να αυξάνεται από 864 δισεκατομμύρια ευρώ σε 887 δισεκατομμύρια ευρώ και τον πληθωρισμό να μειώνεται από 8,5% σε 6,1%. Η Δυτική Ευρώπη, που αποτελεί παραδοσιακά τη μεγαλύτερη αγορά για το ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό εμπόριο B2C, παρουσίασε μια μικρή μείωση 1%, κλείνοντας το 2023 στα 596 δισεκατομμύρια ευρώ. Αντίθετα, η Νότια Ευρώπη και η Ανατολική Ευρώπη παρουσίασαν ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης 14% και 15% αντίστοιχα, με τζίρους που έφτασαν τα 166 δισεκατομμύρια ευρώ και 17 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η Κεντρική Ευρώπη επέδειξε ανθεκτικότητα με αύξηση 8%, φτάνοντας τα 79 δισεκατομμύρια ευρώ. Τέλος η Βόρεια Ευρώπη αντιμετώπισε πτώση 5%, κλείνοντας στα 56 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι χώρες που ξεχωρίζουν
Όσον αφορά τις επιδόσεις ανά χώρα για το 2023, η Ουκρανία παρουσίασε τη σημαντικότερη αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 145%, ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία και την Πολωνία με 19% και 17%, αντίστοιχα. Μεταξύ των κορυφαίων μειώσεων, η Σουηδία και η Νορβηγία παρουσίασαν αξιοσημείωτες μειώσεις στον κύκλο εργασιών λόγω της υποτίμησης του νομίσματος, επηρεάζοντας πιο σημαντικά τα στοιχεία τους σε ευρώ. Το 2023, μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών, το Ηνωμένο Βασίλειο ηγήθηκε με κύκλο εργασιών 249 δισ. ευρώ. Ακολούθησε η Γαλλία με σημαντική αύξηση στα 160 δισ. ευρώ. Η Ισπανία παρουσίασε επίσης θετική δυναμική με 84 δισ. ευρώ. Η Γερμανία, ωστόσο, παρουσίασε κάμψη, μειώνοντας τον κύκλο εργασιών της στα 94 δισ. ευρώ, γεγονός που αντανακλά αξιοσημείωτη μείωση 9% από το προηγούμενο έτος.
Το 2023, οι ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρονικού εμπορίου αντιμετώπισαν υψηλό πληθωρισμό, κατά μέσο όρο 6,1%, που αντιπροσωπεύει μείωση από 8,5% το 2022. Παρά το χαμηλότερο ποσοστό, ο πληθωρισμός εξακολουθούσε να προκαλεί πραγματική μείωση του κύκλου εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου, με προσαρμογή -3% για τον πληθωρισμό, μετά από προσαρμογή -6% το προηγούμενο έτος. Η Ανατολική και Νότια Ευρώπη ήταν οι μόνες περιοχές που παρουσίασαν ανάπτυξη προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό, με την Ανατολική Ευρώπη να σημειώνει ισχυρή ανάπτυξη 9,0% και τη Νότια Ευρώπη να σημειώνει ανάπτυξη 2,6%. Για το 2024, με προβλεπόμενο πιο τυπικό ρυθμό πληθωρισμού 2,7%, το ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί κατά 5% προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, υποδηλώνοντας θετική μεταβολή των συνθηκών της αγοράς.
