Θετικά μηνύματα αναφορικά με την ασφάλεια τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο τον επικείμενο χειμώνα, εκπέμπει η μελέτη που δημοσιοποίησε ο ENTSO-G, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου.
Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τη νέα εποχιακή του μελέτη, τυχόν πλήρης διακοπή των εισαγωγών ρωσικού αερίου αγωγού είναι πιθανό να μην οδηγήσει σε περικοπές τροφοδοσίας, ακόμη και στο πιο ακραίο σενάριο. Το σενάριο αυτό αφορά την επικράτηση χαμηλότερων θερμοκρασιών από το συνηθισμένο τον χειμώνα, σε συνδυασμό με μικρή διαθεσιμότητα υγροποιημένο φυσικού αερίου.
Σε μία τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με τον ENTSO-G, υπάρχουν μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να διασφαλίσουν την επαρκή τροφοδοσία της Ευρώπης με αέριο. Τέτοια μέτρα θα μπορούσαν να είναι η εξασφάλιση πρόσθετων προμηθειών καυσίμου, όπως και ο περιορισμός της ζήτησης κατά 15%. υπενθυμίζεται ότι η μείωση της ζήτησης κατά 15% είχε εφαρμοστεί με επιτυχία από την Ε.Ε. κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.
Γεμάτες 94% οι αποθήκες
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πιο πάνω ακραίο σενάριο έχει επίσης ληφθεί υπόψη η παραδοχή επιπλέον ζήτησης για αέριο από τη Μολδαβία. Επίσης στο σενάριο αναφοράς, που έχει λάβει υπόψη του ο ENTSO-G, προβλέπει περιορισμούς στις εισαγωγές αερίου αγωγού μέσω της Ουκρανίας (η συμφωνία διέλευσης ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2024), όπως επίσης και μέσω του αγωγού TurkStream.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το επίπεδο αποθήκευσης αερίου στην Ε.Ε. (94% ή 1.083 TWh την 1η Οκτωβρίου 2024) είναι πολύ υψηλό, συγκρίσιμο με την ίδια περίοδο πέρυσι. Αυτό οφείλεται στο υψηλό επίπεδο πλήρωσης των αποθηκών (59%) κατά την έναρξη της περιόδου αποθεματοποίησης. Επίσης θετικά συνέδραμε η χαμηλότερη κατανάλωση αερίου, όπως και οι πρωτοβουλίες των κρατών – μελών για συγκράτηση της ζήτησης.
Ωστόσο, η σημαντική κατανάλωση καυσίμου νωρίς στη χειμερινή περίοδο, από τις αποθηκευμένες ποσότητες, θα είχε ως αποτέλεσμα στο τέλος της σεζόν τα επίπεδα αποθήκευσης να διαμορφωθούν σε χαμηλά επίπεδα. Το γεγονός αυτό θα μείωνε την ευελιξία και θα αύξανε τον κίνδυνο περικοπών στην κατανάλωση, σε περίπτωση ψυχρού καιρού.
Η προετοιμασία για τον μεθεπόμενο χειμώνα
Για την προετοιμασία για τον μεθεπόμενο χειμώνα, ο στόχος είναι οι αποθήκες να αναπληρωθούν σε επίπεδο 90% μέχρι το τέλος του καλοκαιριού 2025. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο οι αποθήκες να διατηρούν το 30-40% των αποθεμάτων τους, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα LNG, πριν ξεκινήσει η αναπλήρωση.
Σύμφωνα με τη μελέτη, στην περίπτωση του σεναρίου αναφοράς, η Ευρώπη μπορεί να διαθέτει απόθεμα καυσίμου στα επίπεδα του 40% ακόμη και χωρίς εισαγωγής ρωσικού αερίου αγωγού. Ο ENTSO-G επισημαίνει ότι το γεγονός αυτό αποδεικνύει την ανεξαρτησία του ευρωπαϊκού συστήματος αερίου από τις εισαγωγές μέσω αγωγού από τη Μόσχα.
Η ευελιξία αποθήκευσης θα μπορούσε να ενισχυθεί με την αποθεματοποίηση καυσίμου στις ουκρανικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης, εάν αυτές οι ποσότητες μπορούσαν να εγχυθούν στις εγκαταστάσεις και να αποθεματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου και υπό την προϋπόθεση ότι οι «παίκτες» της αγοράς θα ήταν πρόθυμοι να τις αξιοποιήσουν.
Μάλιστα, πιθανή διέλευση αερίου μέσω της Ουκρανίας μεταξύ των κρατών – μελών θα μπορούσε να βελτιώσει τη διασύνδεση μεταξύ της Κεντρική & Ανατολικής Ευρώπη με τις χώρες στις νοτιοανατολικές περιοχές.
