Την ώρα που μετρά αντίστροφα ο χρόνος για την υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο και οι πολίτες στις περιοχές όπου τρέχει ακόμη η Κτηματογράφηση σπεύδουν να προλάβουν την καταληκτική προθεσμία στις 30 Νοεμβρίου, πονοκέφαλος για χιλιάδες ιδιοκτήτες παραμένει ο χαρακτηρισμός της περιουσίας τους ως «αγνώστου ιδιοκτήτη».
Δεδομένου ότι για πολλούς πολίτες το πλαίσιο παραμένει ασαφές, το Insider.gr απευθύνθηκε στο Δικηγορικό Γραφείο Κωνσταντίνος Χ. Τοκατλίδης & Συνεργάτες. Ο Δικηγόρος και μέλος του Γραφείου, κ. Γεώργιος Α. Παλαμιδάς, που ειδικεύεται στο εμπράγματο δίκαιο, αναλύει τους λόγους για τους οποίους μπορεί ένα ακίνητο να καταχωρηθεί στο Κτηματολόγιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και επισημαίνει τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν οι ενδιαφερόμενοι ώστε να διορθώσουν τη σχετική καταχώριση.
Όπως αναφέρει ο κ. Παλαμίδας, «Ως "αγνώστου ιδιοκτήτη" ορίζονται τα ακίνητα που δεν έχουν εγγραφεί ως ανήκοντα σε ορισμένο πρόσωπο και φέρονται στα κτηματολογικά βιβλία και στα λοιπά στοιχεία του Κτηματολογίου ως ακίνητα "άγνωστου ιδιοκτήτη". Τα ακίνητα αυτά θεωρείται ότι ανήκουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου μόλις καταστεί οριστική η πρώτη εγγραφή, ήτοι μετά την παρέλευση της προθεσμίας διόρθωσης της. Υπέρ της κυριότητας του Δημοσίου δημιουργείται στις περιπτώσεις αμάχητο τεκμήριο. Ένα ακίνητο μπορεί για πρώτη φορά να προκύψει ότι έχει καταχωρηθεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» στο πλαίσιο των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων της Προανάρτησης ή της Ανάρτησης.
Είτε με πρόσβαση στα στοιχεία που αφορούν τα δηλωθέντα δικαιώματα του είτε με έλεγχο στο αρμόδιο Γραφείο του Κτηματολογίου, ο ιδιοκτήτης (ή συνιδιοκτήτης) μπορεί να διαπιστώσει ότι ως δικαιούχος ενός ακινήτου δεν έχει αναγραφεί κάποιο πρόσωπο και άρα έχει χαρακτηριστεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Σε περίπτωση που η σχετική αναγραφή δεν διορθωθεί στο πλαίσιο της Κτηματογράφησης, τότε αυτή θα μεταφερθεί και στις αρχικές εγγραφές».
Ως προς τις ενέργειες που μπορεί να κάνει ένας πολίτης που θεωρεί ότι θίγεται, ο κ. Παλαμίδας σημειώνει ότι: «αναλόγως του σταδίου στο οποίο θα εντοπιστεί η σχετική καταχώριση, θα πρέπει ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος που παραλείφθηκε να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:
- Στο πλαίσιο της Προανάρτησης, να ζητήσει με «Αίτηση επανεξέτασης στοιχείων» να διορθωθεί η σχετική καταχώριση, εντός της οριζόμενης προθεσμίας (δύο μήνες για κατοίκους εσωτερικού).
- Στο πλαίσιο της Ανάρτησης, να ζητήσει με «Αίτηση διόρθωσης στοιχείων» τη σχετική διόρθωση, να διορθωθεί η σχετική καταχώριση, εντός της οριζόμενης προθεσμίας (δύο μήνες για κατοίκους εσωτερικού).
- Στο στάδιο των «αρχικών εγγραφών», να ζητήσει τη δικαστική διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής με τα ειδικώς προβλεπόμενα ένδικα βοηθήματα ή υπό προϋποθέσεις και με αίτηση διόρθωση προδήλου σφάλματος, εντός της οκταετούς προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών εγγραφών».
Υπενθυμίζεται ότι με τη διαδικασία της Κτηματογράφησης, όλοι οι δικαιούχοι (φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα και το Ελληνικό Δημόσιο) είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση του Ν. 2308/95 για όλα τα εγγραπτέα δικαιώματά τους σε ακίνητα (για παράδειγμα κυριότητα, επικαρπία, υποθήκες, δουλείες διόδου, κατασχέσεις, εγγραπτέες αγωγές).
Το Κτηματολόγιο ολοκληρώνεται σε όλη τη χώρα και η 30η Νοεμβρίου 2024 αποτελεί την καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή δήλωσης, καθώς μετά από αυτήν δεν πρόκειται να δοθεί καμία παράταση. Εάν ένα ακίνητο δεν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, δεν θα υπάρχει η δυνατότητα να πωληθεί ή να μεταβιβαστεί (με πώληση, δωρεά κ.λπ.) μέχρι να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες, οι οποίες είναι περίπλοκες, χρονοβόρες και δαπανηρές, ενώ μπορεί να χρειαστούν ακόμα και δικαστικές ενέργειες.