Ανθεκτικότητα φαίνεται ότι παρουσιάζουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νοσοκομείων, έτσι όπως αποτυπώνονται στο Δελτίο Μηνιαίων Στοιχείων της Γενικής Κυβέρνησης. Όπως καταδεικνύουν και τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, τα «φέσια» εξακολουθούν να κινούνται σε επίπεδα άνω του 1 δισ. ευρώ, ματαιώνοντας τις προσδοκίες για σημαντική πτώση μέχρι το τέλος του έτους.
Ειδικότερα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων (ΕΣΥ, «Παπαγεωργίου», «Ωνάσειο», υπουργείου Παιδείας) κατά το μήνα Νοέμβριο ανήλθαν σε 1.219 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή μείωση, της τάξης του 3%, σε σχέση με τον Οκτώβριο (1.255 εκατ. ευρώ) και πτώση 10%, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους, κατά το οποίο κινήθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ.
Τα παραπάνω στοιχεία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, ωστόσο, σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Υγείας, η εικόνα είναι αξιοσημείωτα βελτιωμένη στο τέλος του έτους. Όπως επισημαίνουν, από τα στοιχεία που λαμβάνονται από τις δομές, φαίνεται πως στο τέλος του 2024 διαμορφώνονται σε σημαντικά χαμηλότερο ποσό, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023, κατά περισσότερο από 250 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι το ποσό για τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, που αποτελούν και την συντριπτική πλειονότητα, είναι πολύ κοντά στο στόχο του 1δισ. ευρώ που είχε θέσει το υπουργείο Υγείας, ποσό το οποίο αποτελεί και τη δέσμευση προς την ΕΕ. Ωστόσο, τονίζουν ότι αντικειμενικές δυσκολίες που εμφανίστηκαν στην πορεία σχετικά με τον υπολογισμό του clawback (επιστροφή της υπέρβασης του προϋπολογισμού για φάρμακα από τη φαρμακοβιομηχανία στο κράτος) δεν επέτρεψαν την πλήρη επίτευξή του.
Υπενθυμίζεται ότι τα ποσά αυτά είναι μικτά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate (νομοθετημένη έκπτωση) και clawback που δεν έχει ακόμα συμψηφιστεί. Οι πληροφορίες από το υπουργείο Υγείας «θέλουν» την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), να ανεβάζει ταχύτητα το αμέσως επόμενο διάστημα, ούτως ώστε μέχρι την άνοιξη να έχουν υπολογιστεί τα αντίστοιχα ποσά για ολόκληρο το 2024. Από αυτό το σημείο και έπειτα αναμένεται η μεγάλη πτώση.
Αντίστροφη μέτρηση
Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί μόνο τα σημειώματα για το 1ο εξάμηνο του 2023, με το συνολικό ποσό να διαμορφώνεται σε «δυσθεώρητα» επίπεδα, φτάνοντας τα 245 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η εικόνα στο 2ο εξάμηνο αναμένεται να είναι ελαφρώς βελτιωμένη, λόγω των έκτακτων μέτρων του υπουργείου Υγείας για την ανακούφιση των εταιρειών που διακινούν νοσοκομειακά φάρμακα και τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στις θεραπείες. Όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, σε χαμηλότερα επίπεδα αναμένεται να κινηθούν τα ποσά του έτους 2024.
Παράλληλα, συνεχίζεται η προσπάθεια για το «νοικοκύρεμα» των προμηθειών και τον έλεγχό τους, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την διατήρηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε χαμηλά επίπεδα. Αυτό θα γίνει μέσω της αποτροπής της παραγωγής νέων, τα οποία, σύμφωνα με τις πηγές από το υπουργείο Υγείας, έχουν μειωθεί ήδη κατά 50 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι με την ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος και τον πλήρη έλεγχο από την ΕΚΑΠΥ και στις προμήθειες των υλικών -πέραν των φαρμάκων- τα ληξιπρόθεσμα θα μπουν σε μια νέα πορεία που θα οδηγεί στον μηδενισμό τους.
Σε αυτό θα συμβάλει και η πλήρης εφαρμογή του συστήματος των DRGs -σύμφωνα με την Αριστοτέλους ισχύει για όλα τα νοσοκομεία από τις αρχές του 2025- μέσω της σαφούς εικόνας που θα παρέχουν για τις ανάγκες των νοσηλευτικών μονάδων για υλικά και φάρμακα.
